Postmodernizm (filozofia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Zobacz też: dodanie linka do określenia baumana, drobne merytoryczne
scalenie treści z "płynna nowoczesność"
Linia 9:
Postmoderniści nie stronią od nowoczesnych form wyrazu postrzegając je tylko jako kolejne formy (zob. np. komiks [[Neil Gaiman|Neila Gaimana]] – ''[[Sandman]]''). Drwią z roli historii bardzo często przedstawiając w formie żartu fikcyjne wydarzenia, które mogły doprowadzić do powszechnie znanych, rzeczywistych skutków. Chętnie łamią wszystkie granice – nie tylko jedności gatunku ale również np. jedności kręgu kulturowego (stąd w utworze postmodernistycznym bóg Thor może spotkać Robina Goodfelow ze "Snu nocy Letniej", a polski diabeł może kłócić się z nordyckim elfem). Skutkiem tych założeń programowych wszechobecne w sztuce postmodernistycznej są [[intertekstualność]] i ironia.
 
*=== [[Płynna nowoczesność (filozofia)]]===
Jednym z najbardziej znanych współczesnych socjologów postmodernistycznych jest [[Zygmunt Bauman]] (autor dzieł: ''Nowoczesność i zagłada'', ''Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna'', ''Etyka ponowoczesna'', ''Ponowoczesność jako źródło cierpień''). Do filozofów postmodernistycznych można zaliczyć takich myślicieli jak [[Jacques Derrida]] (autor m.in. dzieł: ''Marginesy filozofii'', ''Pismo i różnica''), [[Richard Rorty]] (autor m.in. dzieł: ''Przygodność, ironia, solidarność'', ''Obiektywność, relatywizm i prawda''), [[Michel Foucault]] (autor m.in. dzieł: ''Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych'', ''Archeologia wiedzy'', ''Historia seksualności''), [[Paul Feyerabend]] (autor m.in. dzieł: ''Przeciw metodzie'', ''Jak być dobrym empirystą''), [[Jean-François Lyotard]] (autor m.in. dzieł: ''Kondycja ponowoczesna: raport o stanie wiedzy'', ''Postmodernizm dla dzieci''), [[Jean Baudrillard]] (autor m.in. dzieła ''Symulakry i symulacja''). Większość intelektualistów francuskich odpowiedzialnych za teoretyczną inspirację myśli postmodernistycznej pracowało w obrębie paradygmatu marksistowskiego<ref>Christopher Butler "Postmodernism. A Very Short Introduction" str. 7. Oxford University Press, 2002.</ref>.
 
Jednym z najbardziej znanych współczesnych socjologów postmodernistycznych jest [[Zygmunt Bauman]] (autor dzieł: ''Nowoczesność i zagłada'', ''Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna'', ''Etyka ponowoczesna'', ''Ponowoczesność jako źródło cierpień'').
Stworzył pojęcie płynnej nowoczesności ([[język angielski|ang.]] ''liquid modernity'') mające służyć jako główna kategoria opisowa współczesności.
 
Płynna nowoczesność charakteryzuje się prywatyzacją ambiwalencji, poczuciem niepewności jednostki wobec przygodności bytów, fragmentarycznością i epizodycznością. Jest niejako kontynuacją i jednocześnie przeciwieństwem stałej [[Nowoczesność|nowoczesności]], czy też – co być może trafniej oddaje jej istotę – nowoczesnością pogodzoną z klęską swojego projektu, pozbawioną ambicji ładotwórczej.
 
Kultura i sztuka w ramach płynnej nowoczesnosci jest stale poddawana dekonstrukcji jej znaczeń. Jej sens zawiera się wraz z jej zmienną krytyką oraz interpretacją i wraz z nimi umiera<ref>Zygmunt Bauman: ''O miejscu teatru w ponowoczesnej sztuce'', w ''Teatr w miejscach nieteatralnych'' pod red. Juliana Tyszki, wyd. Fundacja Humanoria, Poznań 1998, s. 27, ISBN 83-7112-069-09</ref>.
 
=== Szkoła francuska ===
 
Jednym z najbardziej znanych współczesnych socjologów postmodernistycznych jest [[Zygmunt Bauman]] (autor dzieł: ''Nowoczesność i zagłada'', ''Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna'', ''Etyka ponowoczesna'', ''Ponowoczesność jako źródło cierpień''). Do filozofów postmodernistycznych można zaliczyć takich myślicieli jak [[Jacques Derrida]] (autor m.in. dzieł: ''Marginesy filozofii'', ''Pismo i różnica''), [[Richard Rorty]] (autor m.in. dzieł: ''Przygodność, ironia, solidarność'', ''Obiektywność, relatywizm i prawda''), [[Michel Foucault]] (autor m.in. dzieł: ''Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych'', ''Archeologia wiedzy'', ''Historia seksualności''), [[Paul Feyerabend]] (autor m.in. dzieł: ''Przeciw metodzie'', ''Jak być dobrym empirystą''), [[Jean-François Lyotard]] (autor m.in. dzieł: ''Kondycja ponowoczesna: raport o stanie wiedzy'', ''Postmodernizm dla dzieci''), [[Jean Baudrillard]] (autor m.in. dzieła ''Symulakry i symulacja''). Większość intelektualistów francuskich odpowiedzialnych za teoretyczną inspirację myśli postmodernistycznej pracowało w obrębie paradygmatu marksistowskiego<ref>Christopher Butler "Postmodernism. A Very Short Introduction" str. 7. Oxford University Press, 2002.</ref>.
 
=== Szkoła austriacka ===
 
Kolejną ważną postacią na gruncie filozofii postmodernistycznej był austriacki [[Filozofia nauki|filozof nauki]], twórca [[Anarchizm metodologiczny|anarchizmu metodologicznego]] i [[Kontrindukcjonizm|kontrindukcjonizmu]], [[Paul Feyerabend]] (autor m.in. dzieł: ''Przeciw metodzie'', ''Jak być dobrym empirystą'')
 
== Krytyka postmodernizmu socjologicznego ==
Linia 28 ⟶ 43:
* Terry Eagleton, ''Iluzje postmodernizmu'', Warszawa 1998, [[Wydawnictwo Spacja]], ISBN 83-85277-45-5
* [[Alan Sokal]], Jean Bricmont, ''[[Modne bzdury|Modne bzdury. O nadużyciach nauki popełnianych przez postmodernistycznych intelektualistów]]'', Prószyński i Spółka, 2004. ISBN 83-7337-735-2 (krytyka prac postmodernistów)
*{{cytuj książkę|autor=Zygmunt Bauman|tytuł=Liquid Modernity|miejsce=Cambridge|wydawca=Polity Press|rok=2000}} (Wydanie polskie: {{cytuj książkę|tytuł=Płynna nowoczesność|tłumaczenie=Tomasz Kunz|wydawca=Wydawnictwo Literackie|miejsce=Kraków|rok=2006|isbn=978-83-08-04009-6}})
 
== Zobacz też ==
* [[The Postmodernism Generator]]
 
* [[Płynna nowoczesność (filozofia)]]
 
{{Przypisy}}
Linia 44 ⟶ 60:
 
[[Kategoria:Postmodernizm| ]]
[[Kategoria:Teoria społeczeństwa ponowoczesnego]]