Eleuteriusz (Bogojawleński): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
m jęz.
Linia 63:
 
=== Działalność w niepodległej Polsce ===
Arcybiskup Eleuteriusz zdecydowanie sprzeciwiał się staraniom o [[autokefalia|autokefalię]] dla [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny|Kościoła prawosławnego w Polsce]]. Był zwolennikiem zachowania jurysdykcyjnego ''status quo'' (tj. podporządkowania obszaru niepodległej Polski patriarchatowi Moskwy i całej Rusi); w związku z tym nie uznał jakoza swojego zwierzchnika [[Jerzy (Jaroszewski)|metropolity warszawskiego Jerzego]], mimo częściowego poparcia dla niego ze strony patriarchy Tichona<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Bendza| imię = M.| tytuł = Droga Kościoła prawosławnego w Polsce do autokefalii| strony = 33}}</ref>. Krytykował również podjęcie przez niektórych biskupów prawosławnych rozmów z polskimi władzami państwowymi w sprawie przyszłej organizacji Kościoła<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Papierzyńska-Turek| imię = M.| tytuł = Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939 | strony = 103–114}}</ref>. Wziął udział w soborze biskupów prawosławnych w Polsce 30 maja 1922, w czasie którego wystąpił przeciw sformułowanej przez metropolitę Jerzego deklaracji o rozstrzyganiu problemów prawosławia w Polsce bez konsultacji z Moskwą (tj. ani z patriarchatem, ani z popieraną przez bolszewików [[Żywa Cerkiew|Żywą Cerkwią]]). Razem z ''locum tenens'' eparchii grodzieńskiej [[Włodzimierz (Tichonicki)|Włodzimierzem (Tichonickim)]] postulował poprawkę, która głosiła, iż sobór biskupów polskich, w razie konieczności rozstrzygania problemów będących w kompetencjach patriarchy, będzie mógł działać jedynie jednomyślnie. Poprawka ta nie została jednak uwzględniona. W tym momencie Eleuteriusz i Włodzimierz opuścili obrady soboru<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Papierzyńska-Turek| imię = M.| tytuł = Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939 | strony = 103–111}}</ref>. Obydwaj hierarchowie przedstawili własne oświadczenie, w którym określili działalność metropolity Jerzego i popierających go biskupów jako łamiącą prawo kanoniczne. Podkreślili, że ewentualne starania o autokefalię poprą, jeśli patriarcha Tichon jednoznacznie wyrazi zgodę na usamodzielnienie się polskiego Kościoła<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Mironowicz| imię = A.| tytuł = Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku | strony = 96}}</ref>. Powołując się na zły stan zdrowia, arcybiskup Eleuteriusz nie wziął udziału w kolejnym zjeździe biskupów 15 czerwca 1922, który przegłosował decyzję o wystosowaniu prośby o autokefalię do patriarchy konstantynopolitańskiego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Papierzyńska-Turek| imię = M.| tytuł = Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939 | strony = 113}}</ref>. Nie został również powołany w skład ukonstytuowanego w czasie soboru Świętego Synodu Kościoła w Polsce<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Papierzyńska-Turek| imię = M.| tytuł = Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918-1939 | strony = 111}}</ref>.
 
[[Plik:Kambielanykr.jpg|250px|right|thumb|<center>Widok klasztoru kamedulskiego w Krakowie, w którym arcybiskup Eleuteriusz przymusowo przebywał przez trzy miesiące. Powodem usunięcia z katedry wileńskiej i internowania był jego zdecydowany sprzeciw wobec starań o uzyskanie przez Kościół prawosławny w Polsce statusu autokefalicznego</center>]]