Stiepan Kraszeninnikow: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, drobne techniczne, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:Stepan Krasheninnikov.jpg|thumb|200px|Stiepan Kraszeninnikow]]
'''Stiepan Kraszeninnikow''' ([[Język rosyjski|ros.]] Степан Петрович Крашенинников) (ur. {{data|1711-11-11}} w [[Moskwa|Moskwie]] -, zm. {{data|1755-03-08}} w [[Petersburg]]u<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.peoples.ru/science/travellers/krasheninnikov/ | tytuł = Степан Крашенинников | data dostępuopublikowany = 2015-06-14peoples.ru | opublikowanyjęzyk = peoples.ru | językdata dostępu = ru2015-06-14}}</ref>) [[Rosja|rosyjski]] podróżnik, geograf, botanik i etnograf, badacz [[Syberia|Syberii]] i [[Kamczatka|Kamczatki]].
 
Chociaż był synem zwykłego żołnierza, dzięki zdolnościom i uporowi udało mu się ukończyć dobre szkoły w Moskwie. Posiadł m.in. znajomość greki i łaciny. W 1732 r. w grupie 12 wyróżniających się uczniów został skierowany do Gimnazjum Akademickiego przy petersburskiej Akademii Nauk. Tu znów wyróżnił się wiedzą i zaangażowaniem, dzięki czemu włączono go do składu tzw. ''Wielkiej Ekspedycji Północnej'', która wyruszyła z Petersburga wiosną [[1733]] r. Jej członkowie dotarli do [[Irkuck]]a na wiosnę [[1735]] r., po drodze zbierając dane na temat [[Geografia|geografii]] i przyrody obszarów Syberii, zamieszkujących je ludów i historii. W [[1736]] r. na własną prośbę został wysłany na [[Kamczatka|Kamczatkę]], a akademicy pozostali w Irkucku, prowadząc badania tego rejonu Syberii. Na półwyspie przebywał przez 4 lata. W tym czasie zebrał bezcenne informacje o jego geografii, przyrodzie i zamieszkujących ludach, w tym o ich językach.
 
W lutym 1743 r. wrócił do Petersburga, gdzie został zatrudniony w ogrodzie botanicznym tamtejszej Akademii Nauk. Został adiunktem historii naturalnej i botaniki Petersburskiej Akademii Nauk (1745 r.), a od 1747 r. faktycznie kierował ogrodem. 11 kwietnia 1750 r. został wybrany profesorem katedry historii naturalnej i botaniki, będąc pierwszym rosyjskim akademikiem w tej dziedzinie nauk. W następnych latach opracowywał swoje materiały z Syberii i Kamczatki. Jednocześnie w latach 1749—17521749–1752 badał florę guberni petersburskiej. W 1752 r. odbył swoją ostatnią podróż w rejon [[Jezioro Ładoga|jeziora Ładoga]] i [[Nowogród Wielki|Nowogrodu]] z zamiarem opracowania flory [[Ingria (Rosja)|Ingrii]].
 
Zmarł młodo, nie doczekawszy się druku dzieła swego życia. ''Opisanije ziemli Kamczatki'' ([[1755]]), tłumaczone następnie i wielokrotnie wydawane w całej [[Europa|Europie]], stanowiło przez długi okres jedyne źródło wiedzy o tym półwyspie. S. Berg w historii rosyjskich odkryć geograficznych napisał o Kraszeninnikowie, że "''Wraz z Łomonosowem był ozdobą Akademii''"<ref>pmPm: Badacz Kamczatki, w: "Poznaj„Poznaj świat"świat” R. XII, nr 3 (136), marzec 1964.</ref>.
 
Kraszeninnikow został pochowany na cmentarzu petersburskiej Cerkwi Błagowieszczeńskiej na Wyspie Wasiliewskiej. W 1988 r. jego prochy przeniesiono ze zlikwidowanego jeszcze w XVIII w. cmentarza błagowieszczeńskiego na Cmentarz Łazariewski.