Grigorij Zinowjew: Różnice pomiędzy wersjami

Pochodził z zamożnej rodziny [[Żydzi|żydowskich]] rolników, ojciec był właścicielem farmy mlecznej<ref>''Żydzi odegrali znaczącą rolę w ruchu socjaldemokratycznym, dając mu wielu ważnych liderów ( [[Pawieł Akselrod|Akselroda]], Dejcza, [[Julij Martow|Martowa]], [[Lew Trocki|Trockiego]], Zinowjewa i [[Lew Kamieniew|Kamieniewa]], by wymienić zaledwie kilku. W 1905 roku [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|Socjaldemokratyczna Partia]] liczyła w Rosji 8 400 członków. Natomiast [[Bund (partia)|Bund]], partia żydowskich robotników, miała 35 000 członków.'' [[Orlando Figes]], ''Tragedia narodu. Rewolucja rosyjska 1891-1924'' Wrocław 2009, ''[[Wydawnictwo Dolnośląskie]]'', ISBN 978-83-245-8764-3, s. 164.</ref><ref>[http://www.sakharov-center.ru/asfcd/martirolog/?t=page&id=19028 ''Зиновьев Григорий Евсеевич'']</ref>. Odebrał wykształcenie domowe. W 1901 roku wstąpił do [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]]. Ze względu na zaangażowanie polityczne i zagrożenie aresztowaniem za przynależność do nielegalnej partii w 1902 wyemigrował z Rosji. Uczestniczył w kółkach socjaldemokratycznych w [[Berlin]]ie, [[Paryż]]u i [[Berno|Bernie]], poznał [[Włodzimierz Lenin|Lenina]] i [[Gieorgij Plechanow|Plechanowa]]. Od rozłamu w Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji na [[frakcja (polityka)|frakcje]]: [[Bolszewicy|bolszewików]] i [[Mienszewicy|mienszewików]] w 1903 - członek frakcji bolszewików. Studiował na wydziale chemii, potem prawa Uniwersytetu w [[Berno|Bernie]], studiów nie ukończył. Współpracował z bolszewickimi czasopismami, takimi jak ''Wpieriod''„Wpieriod” ([[język rosyjski|ros.]] ''Вперёд''„Вперёд”). Podczas [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905 roku]] wrócił do Rosji, był agitatorem partyjnym w [[Petersburg]]u, wybrany do petersburskiego komitetu SDPRR<ref name=JiD>Jackson i Devlin (1989), s. 645</ref>.

1 czerwca 1907 na V zjeździe SDPRR w [[Londyn]]ie wybrany na zastępcę członka Komitetu Centralnego SDPRR (jako jeden z 22 zastępców członków i jeden z 10 zastępców członków-bolszewików)<ref>[http://www.knowbysight.info/2_KPSS/04016.asp ''Центральный Комитет, избранный V-м съездом РСДРП 19.5(1.6).1907, кандидаты в члены'']</ref>. W 1908 aresztowany, po trzech miesiącach uwolniony z uwagi na stan zdrowia, pozostawał pod nadzorem policyjnym. W październiku 1908 zbiegł zagranicę. Wraz z Leninem i [[Lew Kamieniew|Lwem Kamieniewem]] redagował w [[Genewa|Genewie]] pismo ''Proletariusz''„Proletariusz” ([[język rosyjski|ros.]] ''Пролетарий''„Пролетарий”). Po ostatecznym rozłamie w SDPRR, w styczniu 1912 wybrany w skład siedmioosobowego Komitetu Centralnego [[Bolszewicy|SDPRR(b)]]<ref>[http://www.knowbysight.info/2_KPSS/04019.asp ''Центральный Комитет, избранный VI-й конференцией РСДРП(б) 17(30).1.1912, члены'']</ref><ref>Daniels, 1997, s. 25.</ref>. W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wspólnie z Leninem napisał i opublikował w 1915 pracę ''Socjalizm i wojna'' ([[język rosyjski|ros.]] ''Социализм и война''), polemiczną wobec przywódców [[Druga Międzynarodówka|II Międzynarodówki]].

W latach 1921-1926 był członkiem Biura Politycznego KC partii bolszewickiej. Od 1923 roku wraz z Kamieniewem nawiązał bliską współpracę ze [[Józef Stalin|Józefem Stalinem]], jednak kiedy zdystansował się od niego, został oskarżony o frakcyjność i opozycyjność („Nowa opozycja”), co spowodowało przyłączenie się Zinowjewa do [[Lew Trocki|Lwa Trockiego]]<ref>Bullock (1992), s. 197</ref>. W 1926 roku został pozbawiony stanowisk. W latach 1927-1928 oraz 1932-1933 wydalony z partii. Prowadził podwójną grę ze Stalinem, o której ten doskonale wiedział, zręcznie wykorzystując go do swych celów. Po zabójstwie [[Siergiej Kirow|Siergieja Kirowa]], w styczniu 1935 aresztowany przez [[NKWD]], przyjął "odpowiedzialność„odpowiedzialność polityczną"polityczną” za zamach i został skazany na 10 lat więzienia<ref>Conquest, s.59</ref>.

W latach 1924-1934 miasto [[Kropywnyćkyj|Jelizawietgrad]], obecnie ''Kirowohrad''[[Kropywnyćkyj]], miejsce urodzenia Zinowjewa nosiło nazwę ''Zinowjewsk''.