Kopalnia Reden: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat., WP:SK
Linia 1:
{{Przedsiębiorstwo infobox
|nazwa = KWK Reden
|logo =
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|forma prawna =
|założyciele =
|data założenia = 1796
|data likwidacji = 1934
|państwo = PL-SL
|lokalizacja =
|siedziba =
|nr KRS =
|prezes =
|przewodniczący RN =
|dyrektor =
|ważni pracownicy =
|ważni akcjonariusze =
|branża =
|produkty =
|zatrudnienie =
|obroty =
|zysk operacyjny =
|zysk netto =
|aktywa =
|kapitał =
|giełda =
|ISIN =
|symbol akcji =
|symbol obligacji =
|kod mapy = Dąbrowa Górnicza
|stopniN = 50 |minutN = 19 |sekundN = 20
|stopniE = 19 |minutE = 11 |sekundE = 24
|opis miejsca =
|GaleriaCommons =
|www =
}}
'''Kopalnia "Reden"''' – historyczna [[kopalnia]] [[Węgiel kamienny|węgla kamiennego]] w [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]], działająca w latach 1796–1934.
 
W 1785 przypadkowo odkryta została przez pasących bydło na gruntach starostwa będzińskiego, niedaleko wsi Dąbrowa, w pobliżu drogi ze [[Sławków|Sławkowa]] przez [[Będzin]] do [[Czeladź (miasto)|Czeladzi]], [[wychodnia]] pokładu węgla kamiennego. Do 1796 eksploatowali ją w niewielkiej ilości dla własnych potrzeb mieszczanie będzińscy. Po przejściu tych terenów w skład pruskiej prowincji [[Nowy Śląsk]] otworzono kopalnię, nadając jej imię ówczesnego dyrektora królewsko-pruskiego górnictwa [[Friedrich Wilhelm von Reden|hr. Redena]]. W latach 1796–1806 eksploatowana [[Kopalnia odkrywkowa|odkrywkowo]] kopalnia dawała ok. 20 000 [[Korzec|korcy]] węgla rocznie. W 1807 przeszła na własność marszałka francuskiego [[Jean Lannes|Lannesa]], któremu nadane zostało reaktywowane i rozszerzone o niektóre tereny powiatu będzińskiego [[księstwo siewierskie]]. Następnie znajdowała się we własności państwowej<ref>{{SgKP|IX|586|Reden}}</ref>, a potem należała do utworzonego w 1876 [[Towarzystwo Francusko-Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla|Towarzystwa Francusko-Włoskiego Dąbrowskich Kopalń Węgla]]. Od 1817 nastąpiło zwiększenie wydobycia kopalni związane z uruchomieniem przy niej [[Huta cynku „Konstanty” w Dąbrowie Górniczej|huty cynku „Konstanty”]]. Rozpoczęto równocześnie roboty głębinowe w [[Sztolnia|sztolni]] Ulmana oraz zgłębiono dwa [[Szyb (górnictwo)|szyby]]. Nad jednym z nich ustawiono w 1824 [[maszyna parowa|maszynę parową]] o sile 10 [[Koń mechaniczny|koni]] dla wydobycia węgla. W 1836 kopalnia "Reden" zatrudniała 165 osób, w tym: 2 sztygarów, miercę węgli, dozorcę machiny parowej, ślusarza, 60 górników, 60 wozaków, 8 pomocników i 32 grabarzy<ref>''H. Łabęcki'', Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego pod względem technicznym, historyczno-statystycznym i prawnym, Warszawa 1841, s. 488.</ref>. W latach 80. XIX w. najgłębszy szyb sięgał głębokości 240 metrów<ref>{{SgKP|IX|586|Reden}}</ref>. Jednocześnie do końca XIX w. funkcjonowała w kopalni odkrywka<ref>''J. Jaros'', Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich, s. 90.</ref>. Kopalnia nękana była częstymi pożarami. Zmniejszyła znacznie swą produkcję po pożarze w 1867. W 1912 zatrudniała 772 pracowników, którzy korzystali z łaźni z natryskami, kasy bratniej pomocy, a opiekę medyczną zapewniał im szpital św. Wincentego<ref>''W. Starościak'', 280 lat historii Dąbrowy Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2006, s. 36</ref>. W nocy z 20 na 21 września 1923 doszło do pożaru i wybuchu gazu, w wyniku czego śmierć poniosło 38 górników. W 1934 zarząd Towarzystwa Francusko-Włoskiego Dąbrowskich Kopalń Węgla podjął decyzję o unieruchomieniu kopalni. W 1945 jej teren przyłączono do [[Kopalnia Węgla Kamiennego Paryż|kopalni "Paryż"]]. Na terenie byłej kopalni "Reden" znajdują się obecnie [[Park Hallera w Dąbrowie Górniczej|Park Hallera]] oraz [[Park Wodny Nemo]].
 
{{Przypisy}}