Sekwencja regulatorowa genu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m b. drobne redakcyjne
Wipur (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
 
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2010-11}}
'''Sekwencja regulatorowa genu''' (ang. ''gene regulatory sequence'') – fragment DNA, który regulujeregulujący [[ekspresja genu|ekspresję genu]]. Do sekwencji regulatorowej przyłączają się [[białka]] regulujące transkrypcję, takiena jak:przykład [[czynnik transkrypcyjny|czynniki transkrypcyjne]] i [[remodelator]]y, oraz [[polimeraza RNA]]. Kombinacja tych sekwencji, wraz z kombinacją czynników białkowych dostępnych w [[jądro komórkowe|jądrze komórkowym]] i ich aktywności, sprawia, że poziom ekspresji genu jest regulowany w zależności od typu, stanu metabolicznego komórki i bodźców zewnętrznych.
 
Wyróżniamy natępującenastępujące rodzaje sekwencji regulatorowych:
* [[Promotor genu|promotor]] – położony w bezpośrednim sąsiedztwie początku sekwencji kodującej genu. Zadaniem jest przyłączanie polimerazy RNA oraz inicjacja [[transkrypcja (genetyka)|transkrypcji]] we właściwym kierunku. Może też regulować poziom ekspresji.
* [[Enhancer|wzmacniacz]] (ang. ''enhancer'') – sekwencja położona często w znacznej odległości od sekwencji kodującej, aktywna niezależnie od orientacji i położenia. Aktywuje transkrypcję, często bardzo silnie. Wykazuje dużą specyficzność w stosunku do typu komórki i odpowiedzi na bodźce. Geny mające skomplikowaną regulację mają często wiele wzmacniaczy, każdy odpowiedzialny za ekspresję w danym typie komórki bądźalbo danej sytuacji. Wzmacniacz może działać na wiele genów naraz. Geny, których funkcjafunkcjonowanie jest wymaganawymagane w każdej sytuacji, mogą ich nie mieć.
* [[wyciszacz]] (ang. ''silencer'') – sekwencja o podobnych własnościach do wzmacniacza, lecz o działaniu negatywnym na ekspresję genów. Często jego funkcja polega na permanentnym wyłączeniu ekspresji, poprzez [[epigenetyka|epigenetyczny]] mechanizm [[silencing|wyciszeniawyciszania ekspresji]].
* [[izolator chromosomowy]] – sekwencja izolująca geny od wpływu sąsiednich wzmacniaczy i wyciszaczy.