Aleksander Newski (film): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Czymjestlogika (dyskusja | edycje)
poprawa linków, drobne redakcyjne, źródła/przypisy, kat.
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Drobne redakcyjne - poprawa linków, apostrofów, cudzysłowów...
Linia 7:
|rok produkcji =
|data premiery = 1938
|kraj produkcji = [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
|język = rosyjski
|czas trwania = 112 min
Linia 33:
Wielki moralitet polityczny o zwycięstwie księcia nowogrodzkiego Aleksandra Newskiego nad Zakonem Kawalerów Mieczowych<ref>[[Kazimierz Nowacki]] (red.), ''Z filmem radzieckim na ty'', Kraków 1972, s. 91-92.</ref>.
 
Dzieło zostało entuzjastycznie przyjęte przez rodzimą widownię, a reżyser został nagrodzony przez samego [[Józef Stalin|Stalina]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20100224090318/http://kino-review.ru:80/boevik/aleksandr-nevskij/| tytuł = Александр невский|data dostępu =19.07.2008| autor = | język = ru}}</ref>.
 
== Opis ==
Eisenstein zebrał najlepszą ekipę aktorską, w tym odtwórcę głównej roli – Nikołaja Czerkasowa, który kontynuował współpracę z reżyserem również w ''Iwanie Groźnym''. Bez żadnych prób Eisenstein zaangażował Nikołaja Ochłopkowa i Andrieja Abrikosowa do ról towarzyszy broni księcia – Wasilija Busłaja i Gawryły Oleksycza. Siergiej Blinnikow zagrał Twierdiłę. Do roli [[wielki mistrz zakonu krzyżackiego|wielkiego mistrza zakonu]] reżyser zaprosił wyróżniającego się aktora [[Moskiewski Akademicki Teatr Artystyczny|Moskiewskiego Teatru Artystycznego]] Władimira Jerszowa. Swoją pierwszą rolę filmową zagrał Fiodor Odinokow.
 
Kadry głównej sceny filmu – [[bitwa na jeziorze Pejpus|bitwy na lodzie]] – z powodu napiętych terminów kręcono latem. W tym celu zbudowano dekoracje na dziedzińcu studia filmowego [[Mosfilm]]. Asfalt posypano [[kreda (skała)|kredą]] i zalano płynnym [[szkło|szkłem]]. Wykorzystano również drewniane "bryły„bryły lodu"lodu” pomalowane na biało.
 
Specjalnie do filmu wykonano dokładną kopię średniowiecznych przenośnych organów, na których katolicki mnich ubrany na czarno gra przed bitwą (wątek zaczerpnięty z [[Liwonia|Liwońskiej]] Kroniki).
 
Fabuła oparta jest na historycznych XIII-wiecznych wydarzeniach – walce [[Republika Nowogrodzka|Republiki Nowogrodzkiej]] z ekspansją zakonów rycerskich. Akcja rozgrywa się w [[1242]] roku, już po [[bitwa nad Newą|bitwie ze Szwedami na Newie]], co pozwoliło szerzej ukazać w filmie "niemiecki„niemiecki temat"temat”. Kulminacyjnym punktem akcji jest starcie zbrojne na powierzchni zamarzniętego jeziora. Jednakże Eisenstein nie przykładał wagi do prawdy historycznej. W scenariuszu fikcja przeplatała się z rzeczywistością.
 
Muzykę do filmu zawierającą utwory symfoniczne i chóralne, będącą pełnowartościowym klasycznym dziełem, skomponował Siergiej Prokofjew.
Linia 60:
Po bitwie ruskie kobiety zbierają rannych. Dwóch bohaterów, ledwo żywych, zawożą do Nowogrodu, gdzie Wasilij publicznie oddaje pierwszeństwo przyjacielowi. Sam natomiast żeni się z córką wojewody, która na równi z mężczyznami brała udział w bitwie.
 
Książę i Nowogrodzianie sądzą Krzyżaków. Szeregowych knechtów wypuszczają, rycerzy zostawiają do wykupu. Przywódców wojsk i zdrajców tłum linczuje na miejscu. Następnie Nowogrodzianie hucznie świętują zwycięstwo. Aleksander błogosławiąc puszczonych wolno knechtów, parafrazuje Biblię "Kto„Kto do nas z mieczem przyjdzie, od miecza zginie! Tym stoi i stać będzie ruska ziemia!"
 
== Podtekst polityczny ==
Linia 72:
== Film w kulturze ==
* W jednym z odcinków ''[[The Simpsons]]'' ''GI (annoyed Grunt)'' została użyta ścieżka dźwiękowa z filmu. Odcinek parodiował reklamę rekrutacji do US Army.
* Kilka filmów wzorowało się na scenach przedstawiających bitwę na jeziorze Pejpus m.in. [[Doktor Żywago (film 1965)|''Doktor Żywago'']] (1965), ''[[Mózg za miliard dolarów]]'' (1967) w reżyserii [[Ken Russell|Kena Russella]], [[Władca Pierścieni (film 1978)|''Władca Pierścieni'']] (1978), [[Conan Barbarzyńca (film)|''Conan Barbarzyńca'']] (1982), ''[[Mulan (film 1998)|Mulan]]'' (1998) czy ''[[Król Artur]]'' (2004).
* W lipcu 2006 roku we [[Wrocław]]iu na festiwalu [[Era Nowe Horyzonty]] 2006 odbył się niecodzienny pokaz filmu połączony z muzyką Sergieja Prokofjewa na żywo. Projekcja miała miejsce w plenerze, a oryginalną ścieżkę dźwiękową z filmu wykonało ponad 160 muzyków, w tym orkiestra [[Filharmonia Wrocławska|Filharmonii Wrocławskiej]], [[chór]] i solistka Małgorzata Pańko<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.film.gildia.pl/imprezy/nowe_horyzonty/2006/aleksander_newski | tytuł = "Aleksander„Aleksander Newski"Newski” z muzyką na żywo|data dostępu =19.07.2008| autor = | język = pl}}</ref>.
* Fragmenty filmu wykorzystano w teledysku do piosenki "Niebo„Niebo Sławian"Sławian” ("Небо„Небо Славян"Славян”) rosyjskiego zespołu rockowego [[Alisa]] ("Алиса"„Алиса”).
 
{{Przypisy}}