Tezy kwietniowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Happo (dyskusja | edycje)
m →‎Odbiór tez: dodanie odnośnika do podstrony o gazecie "Prawda"
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Drobne redakcyjne - poprawa linków, apostrofów, cudzysłowów...
Linia 5:
Referat Lenina został wygłoszony dzień po przyjeździe bolszewickiego przywódcy do [[Petersburg|Piotrogrodu]], a następnie opublikowany w artykule ''O zadaniach proletariatu w bieżącej rewolucji''<ref name="marples">{{cytuj książkę |autor = Marples D. | tytuł = Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu| wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich| miejsce = Wrocław| rok = 2011| strony = 45-46| isbn = 978830405052}}</ref>.
 
Lenin przedstawił w tekście hipotezę, jakoby w Rosji dokonała się wskutek [[Rewolucja lutowa 1917|rewolucji lutowej]] rewolucja burżuazyjno-demokratyczna, którą należy niezwłocznie przekształcić w rewolucję socjalistyczną, pozbawiając [[Rząd Tymczasowy (Rosja)Rosji|Rząd Tymczasowy]] władzy i przekazując ją w ręce robotników i ubogich chłopów<ref name="ria488">{{cytuj książkę |autor = Riasanovsky N. V., Steinberg M. D. | tytuł = Historia Rosji| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego| miejsce = Kraków| rok = 2009| strony = 488| isbn = 978-83-233-2615-1}}</ref>, w formie systemu władzy rad<ref name="marples"/>. W ocenie Lenina w Rosji doszło do sytuacji nieprzewidywanej przez klasyczną myśl [[Karol Marks|marksistowską]]: dyktatura burżuazji (reprezentowanej przez Rząd Tymczasowy) współistniała z dyktaturą proletariatu i chłopstwa (reprezentowaną przez Piotrogrodzką Radę Delegatów Robotniczych i Żołnierskich i popierające ją rady w innych miastach), powstałą dzięki ogromnemu zaangażowaniu społeczeństwa w proces przemian. Oznaczało to jego zdaniem, że przedstawiony przez Marksa model rewolucji burżuazyjnej, po której następuje epoka rządów mieszczaństwa, może zostać przekształcony w rewolucję socjalistyczną<ref name="marples"/>. Zgoda na rozwinięcie się w Rosji demokracji parlamentarnej byłaby w ocenie Lenina krokiem wstecz w rozwoju społecznym w porównaniu z tworzącym się systemem rad robotniczych<ref name="figes409">{{cytuj książkę |autor = Figes O. | tytuł = Tragedia narodu. Rewolucja rosyjska 1891-1924| wydawca = Wydawnictwo Dolnośląskie| miejsce = Wrocław| rok = 2009| strony = 409| isbn = 9788324587643}}</ref>. Analizując przebieg [[rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905]] Lenin doszedł także do przekonania, że rosyjska burżuazja nie będzie w stanie zbudować nawet systemu demokratycznego i również to musiałby zrobić proletariat<ref name="figes409"/>.
 
Jako najważniejsze doraźne cele działalności bolszewików Lenin wymienił utworzenie komitetów robotniczych w fabrykach i przejęcie przez nie kontroli nad nimi, zajęcie majątków szlacheckich przez chłopów, natychmiastowe wycofanie się Rosji z wojny oraz przekazanie całej władzy radom robotniczym i żołnierskim<ref name="ria488"/>. Po wygłoszeniu tez kwietniowych w propagandzie bolszewików pojawiły się hasła "Cała„Cała władza w ręce Rad"Rad”, "Wojna„Wojna pałacom, pokój chatom"chatom” oraz żądania ''wywłaszczenia obszarników''<ref name="ria488"/>.
 
Lenin stwierdził, że bolszewicy są jedynymi reprezentantami robotników, gdyż zarówno [[mienszewicy]], jak i [[eserowcy]] popierali Rząd Tymczasowy, zdradzając interesy proletariatu<ref name="marples"/>.
 
== Odbiór tez ==
Dyskusja nad tezami na forum Komitetu Centralnego partii bolszewickiej była krótka i zakończyła się ich odrzuceniem. Za tezami padły tylko dwa głosy przeciwko trzynastu<ref name="marples"/>. Jako jedyna Lenina poparła [[Aleksandra Kołłontaj]]<ref name="figes409"/>. W ocenie większości działaczy twierdzenia i prognozy Lenina były nietrafione, [[Gieorgij Plechanow]] określił je jako "bezsensowne"„bezsensowne”<ref name="marples"/>. [[Józef Stalin|Stalin]] i [[Lew Kamieniew|Kamieniew]] na łamach "[[Prawda (gazeta)|Prawdy]]" przekonywali, że system dwuwładzy utrzyma się jeszcze długo, a bolszewicy powinni skupiać się na pracy w obrębie samego ruchu socjaldemokratycznego<ref name="figes409"/>.
 
W kolejnych dniach Lenin przekonywał innych działaczy do swoich poglądów. Było to na tyle skuteczne, że już na początku maja 1917 VII Wszechrosyjski Zjazd partyjny przyjął tezy<ref name="marples"/>.