Powstanie Thökölyego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, źródła/przypisy
źródła/przypisy
Linia 22:
'''Powstanie Thökölyego''' – jedno z węgierskich powstań mające miejsce w latach [[1672]]−[[1685]], w okresie walk Węgrów z dominacją [[Habsburgowie|Habsburgów]].
 
W roku [[1672]] w północno-wschodnich [[Węgry|Węgrzech]] doszło do wystąpień chłopów przeciwko wojskom cesarskim. Na czele powstańców stanął książę [[Imre Thököly|Emeryk Thököly]] (Imre Thököly). Po opanowaniu szeregu miast, Thököly założył własne państwo ze stolicą w [[Koszyce|Koszycach]], w którym rządził 7 lat. W roku [[1683]] książę przyjął zwierzchnictwo [[Turcja|Turcji]], z którą sprzymierzył się przeciwko Cesarstwu. Po [[Bitwa pod Wiedniem|bitwie wiedeńskiej]], Thököly skontaktował się z królem [[Jan III Sobieski|Janem III Sobieskim]] oferując koronę węgierską jego synowi [[Jakub Ludwik Sobieski|Jakubowi]]. Po ekscesach wojsk litewskich w Górnych Węgrzech (Słowacja) Thököly ponownie związał się z Turcją i uderzył na wojska Sobieskiego zmuszając je w 1683 do powrotu do Polski<ref>Zygmunt Ryniewicz ''Leksykon bitew świata '', Warszawa 2008, s.518.</ref>. Po naradzie wojennej 6 grudnia pod [[Preszów|Preszowem]] postanowiono zostawić na Słowacji tylko Litwinów z częścią piechoty i dragonii koronnej, jednak i te wojska zmuszone zostały opuściły Słowację na początku 1684<ref>Janusz Sikorski ''Polskie tradycje wojskowe. Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów. '', Warszawa 1990, s.424.</ref>. W roku [[1685]], w wyniku podstępu, Turcy aresztowali księcia, co spowodowało przejście na stronę cesarską 17&nbsp;000 kuruców. Po wyjściu na wolność książę nie był już w stanie podjąć nowej walki, gdyż cały kraj zajęty został przez Habsburgów. Powstanie zakończyło się porażką powstańców.
 
W literaturze węgierskiej i słowackiej często określane jest jako powstanie [[Kurucowie|Kuruców]]. Pierwszym powstaniem było [[Powstanie Dozsy]] w 1514 a ostatnim [[Powstanie Rakoczego]] w latach 1703-1711<ref>[http://kacwin.com/nowe/naspiszu/2009_4/?rok=2009&nr=4&wydanie=73&strona=31 Kuruc najpierw był krzyżowcem]</ref><ref>Praca zbiorowa ''Dzieje świata. Chronologiczny przegląd ważniejszych wydarzeń. '', Warszawa 1990, s.157.</ref>.