Fizjokratyzm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Dopracować|więcej przypisów=2011-10}}
'''Fizjokratyzm''' – szkoła [[ekonomia|ekonomiczna]] stworzona we Francji przez [[François Quesnay|Françoisa Quesnaya]] w drugiej połowie XVIII wieku. Jej hasła były związane z ideą [[ład naturalny|porządku naturalnego]]. Fizjokraci akcentowali znaczenie pracy, [[rolnictwo|rolnictwa]] i ziemi jako jedynych źródeł bogactwa<ref>, ''Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku.AN.'', Warszawa 1981, s. 170.</ref>. Fizjokraci polscy żądali nadania chłopom [[Poddaństwo|wolności osobistej]] i dziedzicznego posiadania uprawianej przez nich ziemi, negatywnie oceniając rezultaty gospodarcze istniejącego stanu<ref>Tadeusz Łepkowski, ''Słownik historii Polski'', Warszawa 1973, s. 98.</ref>.
 
W XVIII w. nastąpił znaczny wzrost zainteresowania francuskich ekonomistów ziemią jako odmienną formą lokowania kapitału. Przyczyniły się do tego m.in. afery finansowe związane z postacią [[John Law|Johna Law]]. Etymologii słowa „fizjokratyzm” upatruje się w greckim ''physis'' oznaczającym naturę lub przyrodę.
Podstawę fizjokratyzmu stanowią prace ''Maksymy ogólne ekonomicznego rządzenia krajem rolniczym'' oraz ''[[Tablica ekonomiczna|Tablica ekonomiczna]]'' (''Tableau économique'') napisane i wydane przez Françoisa Quesnaya.
 
== Założenia ==
Podstawowe miejsce w teorii fizjokratów ma koncepcja pracy produkcyjnej i produktu dodatkowego. Uważali oni, że produkcyjną pracą (tj. tworzącą nową wartość) jest jedynie praca w rolnictwie, bo tam powstaje tzw. produkt dodatkowy, czyli nadwyżka wytworzonej wartości ponad koszty produkcji. Produkcyjne są jednak tylko gospodarstwa nowoczesne, typu kapitalistycznego, bo nastawione na rynek – stosują nowe metody produkcji. Fizjokratyzm zmierzał do gospodarczej przebudowy monarchii i do rekonstrukcji ustroju feudalnego. Podstawowym dobrem produkcyjnym była ziemia, a rolnictwo to siła w rozwoju społeczeństwa. Przedstawiciele tego nurtu odrzucali zatem poglądy [[merkantylizm|merkantylistów]], jakoby właściwym bogactwem kraju był [[pieniądz]].
Linia 19 ⟶ 20:
 
Z modelu tablicy produkcyjnej czerpał później [[Karl Marx|Karol Marks]].
 
== Fizjokratyzm w Polsce ==
Fizjokraci polscy żądali nadania chłopom [[Poddaństwo|wolności osobistej]] i dziedzicznego posiadania uprawianej przez nich ziemi, negatywnie oceniając rezultaty gospodarcze istniejącego stanu<ref>Tadeusz Łepkowski, ''Słownik historii Polski'', Warszawa 1973, s. 98.</ref>.
 
== Fizjokraci ==