Meduza (gorgona): Różnice pomiędzy wersjami

Z kolei imię samej Meduzy oznacza Władnąca. Być może wcześniej nosiła ona imię Eurymedusa, a więc Szeroko Władnąca, co z czasem uległuległo skróceniu{{odn|Kubiak|1997|s=436}}.

Wygląd Meduzy, opisany dokładnie przez [[Apollodoros z Aten (historyk)|Apollodoros]] (2, 4, 2){{odn|Kubiak|1997|s=436}}, napawał strachem. Była najstraszniejsza z Gorgon{{odn|Parandowski|1979|s=200}}, które Pietrzykowski uważa za najstraszniejsze potwory mitologii greckiej{{odn|Pietrzykowski|1983|s=189}}. Jak i jej siostry, zamiast włosów głowę pokrywały jej [[węże]]{{odn|Parandowski|1979|s=200}} i wężowe łuski. Nieruchome{{odn|Kubiak|1997|s=436}} oczy im błyszczały{{odn|Grimal|2008|s=114}}. Twarz Meduzy szpeciły grymasy{{odn|Schmidt|2006|s=203}}. W ustach miały Gogony [[kieł|kły]] przywodzące na myśl [[dzikDzik euroazjatycki|dzicze]]{{odn|Parandowski|1979|s=200}}. Szyję ich zdobiły łuski jak u smoka. Ręce straszne siostry miały ze [[spiż]]u{{odn|Grimal|2008|s=289}} bądź z [[brązBrązy|brązu]]u. Posiadały też [[złoto|złote]] skrzydła{{odn|Parandowski|1979|s=200}}, umożliwiające im lot{{odn|Grimal|2008|s=114}}. Meduza dodatkowo miała taką właściwość, że sam jej widok{{odn|Parandowski|1979|s=200}} bądź jej spojrzenie zamieniało w kamień{{odn|Pietrzykowski|1983|s=189}}. Już widok jednego tylko loku jej włosów sprawiał, iż napierające armie uciekały{{odn|Grimal|2008|s=114}}. Można też spotkać informacje, że wszystkie 3 Gorgony miały tą właściwość{{odn|Cotterell|1996|s=180}}{{odn|Grimal|2008|s=114}}. Wstręt i grozę budziły one nie tylko wśród zwykłych ludzi, ale i nawet u nieśmiertelnych bogów{{odn|Grimal|2008|s=114}}, bez pomocy ktorych nikt nie mógłby ich pokonać{{odn|Grimal|2008|s=289}}. Jedynym, kto nie lękał się potwornego widoku Meduzy, był Posejdon, ojciec jej dzieci{{odn|Schmidt|2006|s=204}}.

Na wyprawę przeciwko Meduzie wyruszył [[Heros (mitologia)|heros]] [[Perseusz (syn Zeusa)|Perseusz]]{{odn|Parandowski|1979|s=199-200}}, jeden z najsłynniejszych bohaterów mitologii greckiej{{odn|Pietrzykowski|1983|s=185}}. Bywał on gościem króla [[Polidektes]]a{{odn|Parandowski|1979|s=199-200}}, władcy [[Serifos]]{{odn|Pietrzykowski|1983|s=186}}, który, chcąc posiąść jego matkę [[Danae (mitologia)|Danae]], na przeszkodzie czemu stał jej syn, mamił młodzieńca opowieściami o bohaterskich czynach. Pewnego dnia zprosił go na ucztę, gdzie wyjawił plany ożenku z [[Hippodameja (córka Ojnomaosa)|Hippodameją]] z [[Elida|Elidy]]. Wszyscy goście obiecali mu z tego powodu szczodrze bogate dary, jeden tylko Perseusz był ubogim człowiekiem i nie mógł podarować władcy nic kosztownego. Wobec tego, zmuszony do złożenia obietnicy, zaoferował Polidektesowi, że wyruszy i przywiezie mu głowę Meduzy. Monarcha chętnie na to przystał, oczekując śmierci śmiałka{{odn|Parandowski|1979|s=199-200}}.

Perseusz dotarł do Gorgon i ujrzał je śpiące na brzegu oceanu. Nie chcąc stać się kamieniem, syn Zeusa stanął do sióstr tyłem. Spoglądał jedynie w swą tarczę z [[miedź|miedzi]], wypolerowaną tak, że widział w niej oblicze potwora{{odn|Parandowski|1979|s=200-201}}. Wedle jednej z wersji tarczę tą trzymała przed nim sama Atena{{odn|Pietrzykowski|1983|s=189}}. Jej brat uciął Meduzie głowę, schował ją do torby{{odn|Parandowski|1979|s=200-201}} czy też raczej sakwy ''kibisis''{{odn|Grimal|2008|s=289}}, po czym odleciał, pozostawiając bezgłowe ciało. Z bezgłowej szyi wyskoczył [[Pegaz (mitologia)|Pegaz]]{{odn|Parandowski|1979|s=200-201}}, wyszedł z niej też olbrzym [[Chrysaor|Chryzaor]]{{odn|Pietrzykowski|1983|s=189}}, od początku trzymając w ręku złoty miecz{{odn|Grimal|2008|s=63}}. Obaj byli synami Posejdona{{odn|Schmidt|2006|s=204}}. Obudziły się tymczasem siostry zamordowanej. Poczęły ścigać zabójcę, miał one jednak na głowie czapkę-niewidkę, nie mogły go więc odnaleźć{{odn|Parandowski|1979|s=200-201}}.

Syn Zeusa udał się w drogę powrotną. Spotkał na niej [[Atlas (mitologia)|Atlasa]], tytana dźwigającego sklepienie nieba. Perseusz za pomocą głowy Meduzy zamienił go w kamień{{odn|Grimal|2008|s=48}}. Heros użył znów głowy Gorgony podczas sporu z [[Fineus (syn Belosa)|Fineusem]], chcącym poślubić swą bratanicę [[Andromeda (mitologia)|Andromedę]], którą Perseusz wybawił od śmierci, pokonując morskiego potwora. Zwolennicy Perseusza wdali się w bójkę z poplecznikami Fineusa, wobec czego syn Danae wyjął z torby głowę Meduzy i przeistoczył Fineusa w kamień{{odn|Grimal|2008|s=103}}, a razem z nim jego zwolenników. Swoim polecił przedtem odwrócić wzrok{{odn|Kubiak|1997|s=436}} Istnieją też inne wersje, w której Fineus zostaje oślepiony, ale zachowuje życie{{odn|Grimal|2008|s=103}}.

Przyjście na świat Pegaza i Chrysaora dopiero po śmierci Meduzy rodzi pewne problemy, gdyż na Pegazie [[Bellerofont|Bellerofon]] zabił Chimerę, a Chrysaor był przodkiem Echidny. Kubiak występującą w mitologii chronologię określa jako osobliwą{{odn|Kubiak|1997|s=437}}.

Inaczej Meduzę widzi [[Diodor Sycylijski|Diodor]]. Prezentuje on [[euhemeryzm|euhemerystyczną]] interpretację mitu o Meduzie. Uważa on Gorgony za szczep wojowniczych kobiet, podobnych do [[Amazonki (mitologia)|Amazonek]], mieszkających w okolicy [[Atlantyda|Atlantydy]]. Jej mieszkańcy wespół z Amazonkami uderzyć mieli na Gorgony i zwyciężyć je, ale nie wytępić. Kolejny atak poprowadził nań Perseusz, a [[Herakles]] spowodował ich wymarcie{{odn|Grimal|2008|s=114}}.

Z kolei przyczółek z [[KorkyraKorfu|Korkyry]] ukazuje oglądającym Meduzę pośród swoich dzieci{{odn|Pietrzykowski|1983|s=193}}.