Czeka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
→‎Pierwsze zadania: uzupełnienie
Linia 53:
# Ścigać i likwidować wszystkie akcje [[kontrrewolucja|kontrrewolucyjne]] i [[sabotaż]]owe na obszarze całej [[Rosja|Rosji]], bez względu na to kto je organizował.
# Oddawać pod [[sąd]] Trybunału Rewolucyjnego wszystkich sabotażystów i kontrrewolucjonistów.
# Przeprowadzać wstępne dochodzenia, jeśli byłyby one konieczne do zachowania bezpieczeństwa.<ref>Końcowa część dekretu z 20 grudnia 1917 dozwalała Komisji na samoistne ''konfiskaty, eksmisje, pozbawienia kartek zaopatrzeniowych, ogłaszanie list wrogów ludu itp.'' [[Michaił Heller]], [http://www.vtoraya-literatura.com/pdf/geller_kontsentratsionny_mir_i_sovetskaya_literatura_1974_text.pdf ''Концентрационный мир и советская литература''] s.40. Dekret, pomimo klauzuli ''Opublikować'', pozostał wówczas tajny, do wiadomości publicznej podano jedynie [http://www.alexanderyakovlev.org/fond/issues-doc/1018035 komunikat o utworzeniu WCzK].</ref>
# Przeprowadzać wstępne doniesienia, jeśli byłyby one konieczne do zachowania bezpieczeństwa.
 
W rzeczywistości kompetencje i zadania WCzK były nieograniczone, spełniała nie tylko funkcję [[policja polityczna|policji politycznej]], ale także sądu i [[kat]]a. Czeka przeprowadzała wysiedlenia i konfiskaty mienia, ścigała przestępstwa pospolite, walczyła ze spekulacją, pełniła funkcję [[cenzura|cenzora]] prasy i wydawnictw, zajmowała się bezpośrednią ochroną rządu i partii.
 
21 lutego 1918 dekret ''Socjalistyczna Ojczyzna w niebezpieczeństwie'' wprowadzał rozstrzelanie bez sądu dla ''agentów wroga, spekulantów, grabieżców, chuliganów, kontrrewolucyjnych agitatorów''<ref>Dekret pozostawiał bez wyjaśnienia kto uprawniony jest do rozstrzeliwań. W manifeście z 22 lutego WCzK uprawnienie to przypisała sobie. M. Heller ''op.cit.'' s. 41.</ref>
24 lutego 1918 roku ustanowiono tzw. trójki, które pełniły funkcję trybunałów kontrrewolucyjnych, cztery miesiące później<ref>Okólnik Ludowego Komisariatu Sprawiedliwości z 16 czerwca 1918 r. ([http://istmat.info/node/30085 ''Собрание узаконений''] z 20 czerwca) </ref> przywrócono [[kara śmierci|karę śmierci]], czego domagał się [[Włodzimierz Lenin|Lenin]] (kara śmierci została zniesiona w Rosji po [[Rewolucja lutowa 1917|rewolucji lutowej]]). Pierwszych egzekucji dokonano w [[Petersburg|Piotrogrodzie]] (Sankt Petersburg) w tamtejszej [[Twierdza Pietropawłowska|Twierdzy Pietropawłowskiej]]. W latach funkcjonowania WCzK prawdopodobnie podobnych egzekucji wykonano aż 500 tysięcy. Rozpoczęło się organizowanie pierwszych [[Gułag|łagrów]], które podzielono na [[obóz pracy|obozy pracy]] i [[obóz koncentracyjny|koncentracyjne]].
 
== Sytuacja władz i wojsk bolszewickich oraz koncepcja powstania organów bezpieczeństwa państwowego ==