Jesień: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Linia 60:
==Sztuka ==
===Poezja ===
Uczuciami powszechnie kojarzonymi z jesienią są [[nostalgia]] i [[smutek]]. Ten kontekst bywa wykorzystywany w rozmaitych utworach poetyckich, niekiedy ta pora roku bywa jednak opisywana również pozytywnie.
Jesień przynosi nostalgię, smutek i wspomnienia. Znanych jest wiele wierszy jesiennych. Jednym z nich jest wiersz [[Julian Tuwim|Tuwima]] ''Mimozami jesień się zaczyna, Złotawa, krucha i miła''.
* [[Juliusz Słowacki]] w wierszu Hymn ([[Incipit|inc.]] Smutno mi, Boże) pisał: „Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem widziałem lotne w powietrzu bociany długim szeregiem”. Wiersz ten powstał 19 października 1836.
* Wielokrotnie nawiązywał do jesieni w swoich utworach [[Leopold Staff]]. „Deszcz jesienny”, jeden z jego najbardziej znanych utworów, zaczyna się słowami „O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny i pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny, dżdżu krople padają i tłuką w me okno... Jęk szklany... Płacz szklany... A szyby w mgle mokną, i światła szarego blask sączy się senny... O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny...”. Innym przykładem jest „List”: „Pytasz mnie, jak się czuję. Tak, jak czuć się może człowiek dość pełnoletni w końcu listopada, gdy w niebie zmierzch pochmurny i błoto na dworze, a za oknem bez przerwy deszcz ze śniegiem pada”.
* [[Marian Hemar]] w wierszu „Może kiedyś innym razem” informował: „Dni się robią coraz krótsze, może jutro czy pojutrze będzie lepiej, dziś jest jeszcze źle”.
* [[Julian Tuwim|Julian Tuwim]] stwierdzał, że „[[Mimoza wstydliwa|Mimozami]] jesień się zaczyna, złotawa, krucha i miła”.
* [[Konstanty Ildefons Gałczyński]] opisywał leśniczówkę, w której zwykł odpoczywać jesienią: „Tu, gdzie się gwiazdy zbiegły w taką kapelę dużą, domek z czerwonej cegły rumieni się na wzgórzu: to [[leśniczówka Pranie]], nasze jesienne mieszkanie”.
W niektórych przypadkach trudno jest ustalić, czy dany wiersz opisuje jesień, czy [[przedzimie]].
 
===Malarstwo ===
Obrazem kojarzonym z porą roku jest "Jesień"„Jesień” włoskiego malarza [[Manieryzm|manierystycznego]] [[Giuseppe Arcimboldo]] z 1573 r -roku, przedstawiający portret złożony z [[martwa natura|martwej natury]] z jesiennych warzyw i grzybów.
 
===Muzyka===
[[Antonio Vivaldi]] stworzył cykl [[concerti grossi]] "Pory Roku", z których trzeci = ''Jesień'' - przedstawia muzycznie opadanie liści, zawieję i słotę późnojesienną. Jest to jeden z wczesnych przykładów [[muzyka ilustracyjna|muzyki ilustracyjnej]], której towarzyszy wierszowany opis literacki.
== Zobacz też ==
{{Siostrzane projekty