663 Dywizjon Samolotów Artylerii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
StankoBot (dyskusja | edycje)
m →‎Historia: poprawa linków przy użyciu AWB
Kerim44 (dyskusja | edycje)
lit.
Linia 1:
'''663 Dywizjon Samolotów Artylerii''' ([[Język angielski|ang.]] ''663rd Polish Air Observation Post Squadron''; [[Język polski|pol.]] ''663 Polski Szwadron Powietrznych Punktów Obserwacyjnych'') - [[pododdział]] lotnictwa [[Wojska lądowe|wojsk lądowych]] [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]].
 
== Historia ==
[[File:TulakAusterV.jpg|thumb|Samolot w barwach 663 Dywizjonu Samolotów Artylerii II Korpusu Polskiego we Włoszech w 1945 r. ( foto z 2012 r.)]]
Za datę powstania 663 Dywizjonu Samolotów Artylerii uznano 8 września 1944 roku<ref name=kolinf>{{Cytuj książkę | nazwisko=Koliński| imię=Izydor|tytuł= Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo)| strony=192-193192–193}}</ref>, gdy piloci i personel obsługi naziemnej znaleźli się razem na lotnisku Ebola 30 kilometrów na południowy wschód od [[Salerno]] <ref>Wacław Król, ''Zarys działań polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-19451940–1945'' s. 319.</ref>.
 
Decyzja o sformowaniu jednostki podjęta została na przełomie maja i czerwca 1944 roku. Z każdego pułku artylerii [[2 Korpus Polski|II Korpusu Polskiego]] wytypowano po dwóch oficerów, którzy skierowani zostali do [[Kair]]u na badania lekarskie, a następnie do [[Pretoria|Pretorii]] w [[Południowa Afryka|Republice Południowej Afryki]]. Na początku lipca grupa oficerów artylerii rozpoczęła szkolenie w zakresie pilotażu i obserwacji artyleryjskiej z powietrza, w 62 Szkole Lotniczej w miejscowości [[Bloemfontein]]. 18 października szkolenie ukończyło 18 oficerów.
Linia 11:
8 stycznia 1945 roku piloci dywizjonu wykonali pierwsze loty operacyjne na korzyść brytyjskiego V Korpusu 8 Armii. Od lutego Eskadra "A" współpracowała także z partyzantką włoską.
 
13 lutego 1945 roku pododdział podporządkowany został dowódcy artylerii [[2 Korpus Polski|II KP]], gen. bryg. [[Roman Odzierzyński|Romanowi Odzierzyńskiemu]]. W kwietniu tego roku poszczególne eskadry współpracowały z artylerią II KP w [[Bitwa o Bolonię|bitwie o Bolonię]] (Eskadra "A" przydzielona została do [[3 Dywizja Strzelców Karpackich|3 DSK]], Eskadra "B" - [[5 Kresowa Dywizja Piechoty|5 KDP]], a Eskadra "C" - [[2 Grupa Artylerii (Grupa Artylerii Armii)|2 GA]]).
 
19 października 1946 roku jednostka została rozformowana.
 
== Personel latający dywizjonu ==
8 września 1944 roku personel latający dywizjonu liczył 22 oficerów artylerii <ref>Wacław Król, ''Zarys działań polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-19451940–1945'' s. 320.</ref>.
* dowódca - mjr dypl. art. pil. Edward Pawlikowski
* zastępca dowódcy - kpt. art. pil. Ruszczyc
* dowódca Eskadry "A" - kpt. art. pil. Kijowski
* dowódca Eskadry "B" - kpt. art. pil. Filipowicz
* dowódca Eskadry "C" - kpt. art. pil. Laskowski
* pilot - por. art. pil. F. Perucki (ciężko ranny 14 IV 1945)
* pilot - por. art. pil. Melis
* pilot - por. art. pil. [[Adam Nowotny (oficer pilot)|Adam Nowotny]]
* pilot - por. art. pil. Sławomir Grodzicki (zginął 14 IV 1945)
* pilot - por. art. pil. Stanisław Murzynowski
* pilot - por. art. pil. Stanisław Wasilewski (kontuzjowany 28 II 1945)
* pilot - por. art. pil. Kuźmiński
* pilot - por. art. pil. Okomicki
* pilot - por. art. pil. Jaczek
* pilot - por. art. pil. Leluch
* pilot - por. art. pil. Oleśnicki
* pilot - por. art. pil. Kołaczkowski
* pilot - por. art. pil. Dyle
* pilot - por. art. pil. Piotrowski
* pilot - por. art. pil. Opioła
* pilot - por. art. pil. Perypeczko
* pilot - por. art. pil. Bogucki
 
'''Obsada dywizjonu w dniu 31 stycznia 1945 roku'''
'''Dowództwo'''
* [[dowódca]] dywizjonu - mjr dypl. art. pil. Edward Pawlikowski
* zastępca dowódcy - kpt. art. pil. Bohdan Ruszczyc
* [[adiutant]] - por. pil. S. Reicher
* oficer techniczny - ppor. pil. R.J. Truch
* oficer - ppor. rez. art. pil. Bolesław Kuźmiński
* sekcja fotograficzna - por. pil. obserwator W. Czupryk
 
'''Eskadra "A"'''
* dowódca eskadry - por. art. pil. Adam Kijowski
* dowódca sekcji A 1 - por. art. pil. Felicjan Perucki
* dowódca sekcji A 2 - ppor. art. pil. Stanisław Jączek
* dowódca sekcji A 3 - por. art. pil. Stanisław Wasilewski
* dowódca sekcji A 4 - ppor. art. pil. Marian Stelnicki
 
'''Eskadra "B"'''
* dowódca eskadry - por. art. pil. Ronald Filipowicz
* dowódca sekcji B 1 - por. art. pil. Jan Hryniewicz
* dowódca sekcji B 2 - por. art. pil. Stanisław Murzynowski
* dowódca sekcji B 3 - por. art. pil. Sławomir Grodzicki
* dowódca sekcji B 4 - ppor. art. pil. [[Adam Nowotny (oficer pilot)|Adam Nowotny]]
 
'''Eskadra "C"'''
* dowódca eskadry - por. art. pil. Seweryn Laskowski
* dowódca sekcji C 1 - por. art. pil. Mieczysław Okornicki
* dowódca sekcji C 2 - ppor. art. pil. Jan Paśnicki
* dowódca sekcji C 3 - ppor. art. pil. Stanisław Piotrowski
* dowódca sekcji C 4 - ppor. art. pil. Emil Skulski
 
W okresie szkolenia dowódcą jednostki z ramienia [[Royal Air Force|RAF]] był mjr W. E. Wright.
Linia 79:
 
== Uzbrojenie ==
* [[British Taylorcraft Auster|British Taylorcraft ''Auster'']] ''Mk-IIIMk–III'' - od 8 września 1944
* British Taylorcraft ''Auster Mk-VMk–V'' - od 1 stycznia 1945
* British Taylorcraft ''Auster Mk-IVMk–IV'' - od 10 marca 1945
 
== Lotniska bazowania ==
* od 8 września 1944 - Ebola
* od 14 grudnia 1944 - Pontecorvino
* od 3 stycznia 1945 - Meldola
* od 1 kwietnia 1945 - Imola
maj - październik 1946 - Porto San Giorgio, Lago di Garba, Monza, Treviso
 
== Podsumowanie wysiłku bojowego ==
'''Loty'''
<div style="padding-leftpadding–left:30px;">
{|style="text-aligntext–align:center;" border=1 cellspacing=0 align=
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding:3px;"|Rok
! style="background:#f3f3f3" colspan="2"|1945
! style="background:#f3f3f3" rowspan="2"|Razem
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|Miesiąc
! style="background:#f3f3f3"|luty -<br />marzec
! style="background:#f3f3f3"|kwiecień
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|Samolotozadań
| style="background:#ffffff"|272
| style="background:#ffffff"|258
! style="background:#ffffff"|530
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px;"|Godzin
| style="background:#ffffff"|515
| style="background:#ffffff"|505
Linia 114:
</div>
'''Straty własne'''
<div style="padding-leftpadding–left:30px;">
{| style="text-aligntext–align:center;" border="1" cellspacing="0" align=
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding:3px;"|Rok
! style="background:#f3f3f3" colspan="2"|1945
! style="background:#f3f3f3; padding:3px;" rowspan="2"|Razem
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|Miesiąc
| style="background:#f3f3f3"|Luty
| style="background:#f3f3f3"|Kwiecień
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|Polegli
| style="background:#ffffff"| -
| style="background:#ffffff"| por. art. pil. Sławomir Grodzicki
! style="background:#ffffff"| 1
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|Ranni
| style="background:#ffffff"| por. art. pil. Stanisław Wasilewski (wypadek)
| style="background:#ffffff"| por. art. pil. F. Perucki
! style="background:#ffffff"| 2
|-
! style="background:#f3f3f3; text-aligntext–align:left; padding-leftpadding–left:6px; padding-rightpadding–right:3px;"|W niewoli
| style="background:#ffffff"| -
| style="background:#ffffff"| -
! style="background:#ffffff"| 0
|}
Linia 146:
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://listakrzystka.pl Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-19471940–1947]
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Koliński| imię=Izydor|tytuł= Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9| data=1978| wydawca=Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej| miejsce=Warszawa}}
* [[Wacław Król]], ''Zarys działań polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-19451940–1945'', Biblioteczka Skrzydlatej Polski, tom 11, Wydawnictwa Komunikacji i łączności, Warszawa 1981, ISBN 83-206-0152-58320601525, s. 178-180178–180.
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Szczurowski| imię = Maciej|autor link=Maciej Szczurowski| tytuł = Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej| wydawca = Wydawnictwo Adam Marszałek| data=2001 | miejsce = Toruń| isbn = 83-7174-918-X837174918X|s= 423-424423–424, 430, 433, 438, 440|odn=tak}}
* ''Artyleria Polska. Bitwa o Bolonię 1945. Materiały do Księgi Pamiątkowej Artylerii Polskiej na Zachodzie. Londyn 1990.
* [http://www.polishairforce.pl/dyw663zdj.html Kilka fotografii 663 Dywizjonu Samolotów Artylerii]