Rainer Maria Rilke: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
korekta literówek
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia nazwę sekcji; zmiany kosmetyczne
Linia 17:
'''Rainer Maria Rilke''' (ur. [[4 grudnia]] [[1875]] w [[Praga|Pradze]], [[Austro-Węgry]], zm. [[29 grudnia]] [[1926]] w sanatorium Valmont koło [[Montreux]], [[Szwajcaria]]) – [[austria]]cki poeta, reprezentant [[liryka|liryki]] [[symbolizm|symbolicznej]], [[prekursor]] [[Egzystencjalizm (filozofia)|egzystencjalizmu]].
 
== BiografiaŻyciorys ==
=== Dzieciństwo ===
Przyszedł na świat jako René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke. Był jedynakiem. Jego dzieciństwo i młodość nie należały do szczęśliwych, przede wszystkim ze względu na nieudane małżeństwo rodziców. Ambicją ojca, Josefa Rilke, była kariera wojskowa, która jednak zakończyła się dlań niepowodzeniem, a on sam został pracownikiem kolei. Niespełnione marzenia przelane zostały na syna, czego następstwem było umieszczenie go, wbrew jego woli, w wojskowej akademii. Również relacje z matką, Sophią Entz, nie były najlepsze. Po śmierci swego pierwszego dziecka, córki, emocjonalnie podporządkowała syna jej roli. Do piątego roku życia traktowała go jak dziewczynkę, a nawet ubierała w sukienki – jak sam wspominał po latach, bawiła się z nim, jak gdyby był dużą lalką. Małżeństwo rodziców Rilkego rozpadło się w 1884 roku, gdy miał dziewięć lat.
Linia 69:
 
== Wpływ na polską literaturę ==
Poezje Rilkego tłumaczone były na język polski m.in. przez [[Witold Hulewicz|Witolda Hulewicza]] (''Księga godzin'' i wybór innych wierszy), [[Mieczysław Jastrun|Mieczysława Jastruna]] (wybór z różnych zbiorów i wierszy rozproszonych, ''Elegie duinejskie'', ''Sonety do Orfeusza''), Janinę Brzostowską, [[Artur Sandauer|Artura Sandauera]] (wybór z różnych zbiorów), [[Julian Przyboś|Juliana Przybosia]] (pojedyncze wiersze), [[Adam Pomorski|Adama Pomorskiego]] (obszerny wybór z całości, ''Elegie duińskie'', ''Sonety do Orfeusza''), [[Andrzej Lam|Andrzeja Lama]] (wszystkie autorskie zbiory poezji w całości; z poezji młodzieńczych ''Ofiary dla Larów'', ''W koronie ze snu'', ''Adwent'', ''Sobie na święto'', ze spuścizny ''Chrystusowe wizje'' i wybór wierszy) oraz [[Krzysztof Kamil Baczyński|Krzysztofa Kamila Baczyńskiego]], który opatrywał swe wiersze cytatami z jego poezji.
 
W poezji Jastruna i Baczyńskiego widoczne są wyraźne ślady inspirowania się Rilkem. Można je znaleźć także u [[Bruno Schulz|Brunona Schulza]] i [[Stanisław Grochowiak|Stanisława Grochowiaka]]. [[Zbigniew Herbert]] po rilkeańsku patrzył na kwestię śmierci, jak zauważa Katarzyna Kuczyńska-Koschany w swej książce ''Rilke poetów polskich''. Wskazuje w tej publikacji również innych poetów, na których Rilke miał wpływ: [[Julia Hartwig|Julię Hartwig]], [[Artur Międzyrzecki|Artura Międzyrzeckiego]], [[Stanisław Barańczak|Stanisława Barańczaka]], [[Adam Zagajewski|Adama Zagajewskiego]] i zwraca uwagę na utwory, w których [[Tadeusz Różewicz]] polemizuje z Rilkem (choćby w dramacie ''Do piachu'').
Linia 117:
* Barbara Surowska-Sauerland, ''Związki Rainera Marii Rilkego z dziedziną sztuk pięknych'', Warszawa 2008.
* ''Rilke po polsku'', Warszawa 2009.
* Katarzyna Kuczyńska-Koschany, ''Rycerz i Śmierć. O Elegiach duinejskich Rainera Marii Rilkego'', Gdańsk 2010.
* Waldemar Gakan, ''Recepcja twórczości Rainera Marii Rilkego w Polsce 1903-2003'', Opole 2011.
 
== Linki zewnętrzne ==