Rzeź gdańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienia meryt./przypis, zmiany redakcyjne,+grafika, popr. linkowanie wewn.
dalsze red.-meryt. z przypisami
Linia 14:
[[Bogusza (sędzia pomorski)|Sędzia Bogusza]] jako ówczesny królewski namiestnik dysponował zbyt niewielkimi siłami dla odparcia brandenburskiego najazdu, wobec czego zwrócił się o pomoc do przebywającego w Małopolsce Łokietka. Król nie mógł jej udzielić będąc aktualnie zajęty sprawami ruskimi. Za jego zgodą Bogusza zwrócił się więc z prośbą o wsparcie do krzyżaków. Krajowy mistrz pruski Heinrich von Plotzke skwapliwie zgodził się go udzielić, wysyłając oddział pod dowództwem [[Gunter von Schwarzburg (rycerz zakonu krzyżackiego)|Guntera von Schwarzburga]]. Z nadejściem posiłków krzyżackich Brandenburczycy wycofali się zatrzymując jedynie ziemię [[Słupsk|słupską]] i [[Sławno|sławieńską]].
 
Według umowy z Boguszą krzyżacy czasowo otrzymali do dyspozycji połowę grodu gdańskiego, lecz wobec ustąpienia Brandenburczyków ich obecność w Gdańsku stała się zbędna. Mimo to pozostali na grodzie i podstępem zajęli go w całości, usuwając polską załogę do miasta. Po opanowaniu grodu przystąpili 13 listopada do zajęcia samego miasta, opanowując je przy pomocy nielicznego odłamu niemieckiego mieszczaństwa (które w większości było jednak nieprzychylne Zakonowi ze względu na handlową konkurencję Elbląga). Po zajęciu Gdańska krzyżacy dokonali w nim rzezi swych przeciwników. Potwierdzają to zarówno archeologiczne ślady zniszczeń<ref>Jednolita warstwa zgliszczy z początków XIV w., a także odnalezione szkielety (Paweł Jasienica: ''Polska Piastów''. Wrocław: Ossolineum, 1960, s. 275).</ref>, jak i relacje przedstawicieli duchowieństwa<ref>Wymowne były późniejsze zeznania [[opat]]a [[Opactwo Cystersów w Oliwie|klasztoru oliwskiego]], że spowiadał mordowanych na terenie kościołów – „o ile mu na to pozwalano” ([[Henryk Samsonowicz]]: ''Krzyżacy''. Warszawa: Omnipress, 1988, s. 41n.)</ref>. Ofiarą masakry padli przede wszystkim rycerze polscy, wśród których znaleźli się także członkowie dotychczasowej załogi grodu wraz z rodzinami oraz część mieszczan. Pozostałych mieszczan miasta lokacyjnego wypędzono, a samo miasto spalono.<ref>''Historia Gdańska'' (pod red. Edmunda Cieślaka), tom I – do roku 1454, Gdańsk 1985, s. 323-324</ref>
 
== Liczba ofiar ==
Dwa ówczesne źródła historyczne podają skrajnie różne dane co do liczby ofiar. WedługPrzed sądami papieskimi strona polska mówiła o 10 tysiącach wymordowanych (podobnie w [[bulla|bulli papieskiej]], wydanej wz 1310 rokur.), zginęłonatomiast 10krzyżacy tys.utrzymywali, osóbże zgładzili jedynie 16 zbójców wydanych im przez mieszczan, wedługa samychspalenie Krzyżakówmiasta miało tylkobyć 16dziełem samych mieszkańców<ref>Paweł Jasienica: ''Polska Piastów'', dz. cyt., tamże.</ref>. Niektórzy współcześni historycy sądzą, że w rzezi zginęło kilka tysięcy Gdańszczan<ref name="dziedzictwo"></ref>, choć ustalenie (nawet w przybliżeniu)przybliżonej liczby ofiar nie jest dziś możliwe. Można przyjąć, że zginęło nie mniej niż kilkadziesiąt i nie więcej niż kilkaset osób, co jest liczbą bardzo wysoką jeśli uwzględnić, że Gdańsk miał wówczas kilka tysięcy mieszkańców<ref>Kazimierz Jasiński: ''Historia Gdańska do roku 1454'', dz. cyt., s. 324.</ref>.
 
== Zobacz też ==