Choroba Heinego-Medina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
Linia 78:
* '''aseptyczne [[zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych]]''' (nazywane '''„jałowym”''') – występuje u około 1% zakażonych. Zapalenie ustępuje samoistnie i zwykle nie daje powikłań.
* '''postać [[porażenie|porażenna]]''' – rozwija się u około 0,1% zakażonych:
** postać rdzeniowa – charakteryzuje się porażeniami wiotkimi. Wirus atakuje [[motoneuron]]y <tt>α</tt>. Powstałe porażenie jest zwykle asymetryczne. Zaatakowane są zwykle motoneurony grup [[mięsień|mięśni]] proksymalnych (dystalne rzadziej) i kończyn dolnych (górne czasem też). Mięśnie unerwiane przez zaatakowane [[neuron]]y z czasem zanikają (jest to wynik braku troficznego wpływu [[acetylocholina|acetylocholiny]]). W przypadku polimyelitispoliomyelitis utrata czucia zdarza się wyjątkowo rzadko, z tego powodu ten objaw z reguły wyklucza zakażenie poliowirusem.
** postać opuszkowa – częstsza u dorosłych niż u dzieci. W tej postaci wirus atakuje struktury podstawy [[kresomózgowie|mózgu]] w tym [[Jądro (neuroanatomia)|jądra]] [[nerwy czaszkowe|nerwów czaszkowych]] oraz ośrodek oddechowy i ośrodek krążenia w rdzeniu przedłużonym. Stanowi ona bezpośrednie zagrożenie życia.
** postać opuszkowo-rdzeniowa – obejmuje zarówno rdzeń kręgowy i opuszkę (podstawę) mózgu. Rokowanie jest bardzo złe.
Linia 88:
== Historia ==
[[Plik:Polio Egyptian Stele.jpg|left|thumb|Polio na egipskich malowidłach]]
Objawy polio były znane od starożytności. Egipskie malowidła i rzeźby przedstawiają dorosłych ludzi z wiotkimi kończynami oraz dzieci chodzące o lasce. Pierwszego opisu klinicznego dokonał angielski lekarz [[Michael Underwood]] w 1789 roku jako „osłabienie kończyn dolnych”<ref>{{Cytuj książkę | autor =Michael Underwood | tytuł =A treatise on the diseases of children : with directions for the management of infants from the birth | url =https://archive.org/stream/b21516728_0002#page/n103/mode/2up | wydawca = | miejsce = | rok =1789 | język = en | strony = | isbn =}}</ref>. Prace [[Jakob Heine|Jakoba Heinego]] z 1840 roku i [[Karl Oskar Medin|Karla Oskara Medina]] z 1890 roku przyczyniły się do rozpowszechnienia nazwy choroba Heinego-Medina. Do XIX w. występowała sporadycznie, później nastąpiła [[pandemia]], obejmująca głównie półkulę północną. Liczba zachorowań drastycznie spadła po wynalezieniu skutecznych [[szczepionka przeciw polio|szczepionek]]. Pierwszą kampanie szczepień w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto w 1955 roku. W 1994 roku [[Światowa Organizacja Zdrowia|WHO]] uznała [[Ameryka|Amerykę]] za wolną od tej choroby, a w [[2001]] roku Europę (wcześniej były plany [[eradykacja|eradykacji]] do tegoż roku, później data została przesunięta do roku [[2005]]). Obecnie w związku z tymi planami należy informować służby sanitarne danego kraju i WHO o każdym przypadku. Na początku 2014 roku choroba występowała endemicznie w Nigerii, Afganistanie i Pakistanie, a pojedyncze przypadki stwierdzano w Etiopii, Kamerunie, Kenii, Somalii i Syrii<ref name="polio">{{Cytuj pismo | autor = John Maurice | tytuł = Polio eradication effort sees progress, but problems remain | czasopismo = Lancet | wydanie = 9921 | wolumin = 383 | strony = 939 - 940 | data = 15 March 2014 | url = http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736%2814%2960452-9/fulltext?elsca1=ETOC-LANCET&elsca2=email&elsca3=E24A35F | doi = 10.1016/S0140-6736(14)60452-9}}</ref>. W 2015 roku ogłoszenioogłoszono wyeliminowanie dzikiego szczepu polio typu II na całym świecie<ref>{{Cytuj stronę | url =http://www.polioeradication.org/mediaroom/newsstories/Global-eradication-of-wild-poliovirus-type-2-verified/tabid/526/news/1289/Default.aspx | tytuł = Global eradication of wild poliovirus type 2 declared | autor = | opublikowany =polioeradication.org | praca = | data = | język =en | data dostępu = 2016-07-10}}</ref>.
 
== Szczepienia ==