Bolszewicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
Linia 22:
Zbrojne wystąpienie bolszewików, zwane jako ''dni lipcowe'', odbyły się, gdy był on z dala od Piotrogrodu. Na wieść o walkach prędko wrócił do stolicy. Spotkał się z bolszewickim Komitetem Centralnym, a następnie widząc, że wystąpienie wyszło spod kontroli, wezwał walczących bolszewików do zachowania spokoju z balkonu rezydencji<ref>Pipes 1990, s. 422–425; Rice 1990, s. 147–148; Service 2000, s. 283–284; Read 2005, s. 158–61.</ref>. Apel nie pomógł, a rząd oskarżył Lenina o [[zdrada stanu|zdradę stanu]] i nakazał jego aresztowanie. Rząd przeprowadził akcję przeciwko bolszewikom. Przeciwko bolszewikom wystąpiły pozostałe ugrupowania socjalistyczne. 400 działaczy zostało aresztowanych, a biura partii i ''Prawdy'' zostały zajęte. Rząd rozpoczął równocześnie akcję propagandową, oskarżając Lenina o bycie agentem-prowokatorem niemieckim (argumentem przemawiającym za tym miało być to, że wyjechał ze Szwajcarii, prosząc Niemców o przejazd po terenie ich państwa)<ref>Pipes 1990, s. 431–434; Rice 1990, s. 148; Service 2000, s. 284–285.</ref>.
W czerwcu powstała bliska bolszewikom frakcja [[Lewicowi Eserowcy|lewicowych eserowców]] wewnątrz partii socjalistów-rewolucjonistów, przekształcona następnie w odrębną partię<ref>Volkogonov 1994, s. 176; Service 2000, s. 331–332.</ref>. Siły bolszewickie zostały nadto wzmocnione przez przyłączenie się grupki niezależnych socjalistów<ref>tzw. "[[Międzydzielnicowcy|międzydzielnicowców]]"</ref> pod wodzą [[Lew Trocki|Lwa Trockiego]] (który również powrócił do Rosji z emigracji w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]) ożywiło akcję bolszewików, którzy (w przeciwieństwie do mienszewików i [[Partia Socjalistów-Rewolucjonistów|eserowców]]) występowali odtąd<ref>''[[Tezy kwietniowe]]'' autorstwa Lenina.</ref> za przerwaniem działań wojennych<ref>[[Richard Pipes]] ''Rewolucja Rosyjska'' Warszawa 1994; Wyd.[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]; {{ISBN |83-01-11521-1}} s. 300-304, 310-314, 328-330 i passim.</ref>.
 
Pod koniec sierpnia generał [[Ławr Korniłow]], Komendant Główny Armii Rosyjskiej, wysłał wojska z frontu wschodniego do Piotrogrodu. Sytuacja wyglądała na próbę wojskowego puczu ([[sprawa Korniłowa]]). Przerażony premier [[Aleksander Kiereński]] zwrócił się do Rady Piotrogrodzkiej - w tym do bolszewików - o pomoc, pozwalając rewolucjonistom organizować robotników w [[Gwardia Czerwona|Gwardii Czerwonej]] w celu obrony Piotrogrodu przed wojskiem Korniłowa. Zamach zanikł, zanim Korniłow dotarł do miasta ze względu na rosnącą niechęć żołnierzy do oficerów. Beneficjentami całej sprawy byli głównie bolszewicy, którym pozwolono powrócić na scenę polityczną<ref> Pipes 1990, s. 439–465; Rice 1990, s. 150–151; Service 2000, s. 299.</ref>. W obawie przed kontrrewolucją sił prawicowych wrogich socjalizmowi, eserowcy i mienszewicy oraz rząd znormalizowali swoje relacje z bolszewikami<ref>Pipes 1990, s. 465.</ref>. Umożliwiło to Leninowi ponowny powrót do Rosji. Pod jego kierownictwem frakcja rozpoczęła plany do zorganizowania antyrządowej, a posiedzeniu w [[Instytut Smolny|Instytucie Smolnym]] datę puczu wyznaczono na 24 października<ref>Service 2000, s. 306–307.</ref>. Za przeprowadzenie puczu odpowiadać miał [[Komitet Wojskowo-Rewolucyjny]]. Komitet był uzbrojoną milicją ustanowioną przez piotrogrodzki Sowiet przy wsparciu Rządu Tymczasowego podczas sprawy Korniłowa. Komitet składał się głównie z osób lojalnych wobec bolszewików<ref>Pipes 1990, s. 466; Rice 1990, s. 155.</ref>.
Linia 51:
 
== Bibliografia ==
*Fischer, Louis (1964). ''The Life of Lenin. London: Weidenfeld and Nicolson''. {{ISBN |978-1842122303}}.
*Hazard, John N. (1965). "Unity and Diversity in Socialist Law". Law and Contemporary Problems 30 (2): 270–290.
*Pipes, Richard (1990). ''The Russian Revolution: 1899–1919''. Londyn: Collins Harvill. {{ISBN |978-0679736608}}.
*Read, Christopher (2005). ''Lenin: A Revolutionary Life''. Londyn: Routledge. {{ISBN |978-0-415-20649-5}}.
*Rice, Christopher (1990). ''Lenin: Portrait of a Professional'' Revolutionary. Londyn: Cassell. {{ISBN |978-0304318148}}.
*Service, Robert (2000). ''Lenin: A Biography''. Londyn: Macmillan. {{ISBN |9780333726259}}.
*Shub, David (1966). ''Lenin: A Biography'' (revised ed.). Londyn: Pelican.
*Solzhenitsyn, Alexander ([[Aleksandr Sołżenicyn]]) (1976). ''Lenin in Zürich''. H.T. Willetts (tłumaczenie). Nowy Jork: Faber, Straus & Giroux.
*Volkogonov, Dmitri ([[Dmitrij Wołkogonow]]) (1994). ''Lenin: Life and Legacy'. Harold Shukman (tłumaczenie). Hammersmith: HarperCollins. {{ISBN |978-0002551236}}. [[Kategoria:Bolszewicy| ]]''
 
[[cs:Komunistická strana Sovětského svazu#Vznik strany bolševiků]]