Maria Peszek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
rozbudowanie, aktualizacja, poprawa wygasłych linków w przypisach i dodanie nowych
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Artysta muzyczny infobox
|nazwa = Maria Peszek
|zdjęcie = Maria Peszek (cropped).jpg
|opis zdjęcia = Maria Peszek (2008)
|podpis =
|imię i nazwisko = Maria Teresa Peszek
Linia 30:
Zadebiutowała w 1993 roku jako aktorka filmowa i teatralna. Występowała m.in. na scenie [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego w Krakowie]], [[Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza|Teatru Studio]] i [[Teatr Narodowy w Warszawie|Teatru Narodowego]] w Warszawie. Ma na swoim koncie szereg kreacji filmowych, telewizyjnych i teatralnych, a także liczne role w spektaklach [[Teatr Telewizji|Teatru Telewizji]].
 
W [[2005 w muzyce|2005]] roku rozpoczęła karierę muzyczną, tworząc widowisko muzyczne i płytę ''[[Miasto mania]]''. Trzy lata później nagrała album ''[[Maria Awaria]]''. Obie płyty zostały bardzo pozytywnie przyjęte przez krytyków i publiczność, czyniąc z Peszek jedną z najpopularniejszych artystek polskiej sceny alternatywnej. W następnych latach skupiła się na muzyce i w [[2012 w muzyce|2012]] roku wydała trzeci album studyjny pt. ''[[Jezus Maria Peszek]]'', który był kolejnym sukcesem zarówno artystycznym, jak i komercyjnym.
 
== BiografiaŻyciorys ==
=== Dzieciństwo i edukacja ===
Pochodzi z rodziny o tradycjach teatralnych – jej brat [[Błażej Peszek|Błażej]] i ojciec [[Jan Peszek|Jan]] są aktorami. Sama jako aktorka zadebiutowała już w 1984 roku w serialu ''[[Rozalka Olaboga (miniserial)|Rozalka Olaboga]]'', gdzie wcieliła się w postać Aldzi Klos. Miała wówczas dziesięć lat. W tym samym roku pojawiła się na deskach krakowskiego [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatru Juliusza Słowackiego]] w spektaklu ''Wesele'' w reżyserii [[Mikołaj Grabowski|Mikołaja Grabowskiego]].
Linia 43:
W 2000 roku na 21. [[Przegląd Piosenki Aktorskiej|Przeglądzie Piosenki Aktorskiej]] we Wrocławiu otrzymała nagrodę publiczności. Wykonywała wówczas piosenkę „Jestem wiatrem, jestem burzą”. W tym samym roku wzięła udział w takich spektaklach jak ''Ogień w głowie'' [[Piotr Łazarkiewicz|Piotra Łazarkiewicza]] i ''Miłość na Madagaskarze'' [[Zbigniew Brzoza|Zbigniewa Brzozy]]. W latach 2000–2001 związana była z serialem ''[[Miasteczko (serial telewizyjny)|Miasteczko]]''. Zagrała też w filmie ''[[Wiedźmin (film)|Wiedźmin]]'' oraz w jego serialowej wersji. W roku 2002 na sopockim festiwalu [[Dwa Teatry]] otrzymała nagrodę za rolę w spektaklu ''Ożenek'' w reżyserii [[Jerzy Stuhr|Jerzego Stuhra]]<ref name="E.Teatru">{{cytuj stronę| url = http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/9731/maria-peszek| tytuł = Maria Peszek ::: Osoby ::: Encyklopedia teatru polskiego| data dostępu = 2016-11-26| opublikowany = www.encyklopediateatru.pl| język = pl}}</ref>. W 2002 roku wzięła udział w filmie ''[[Julia wraca do domu]]'' [[Agnieszka Holland|Agnieszki Holland]] i pracowała nad [[dubbing]]iem do polskiej wersji serialu [[anime]] ''[[Mistrzowie kaijudo]]''. Pojawiła się w spektaklu ''Sytuacje rodzinne'' Piotra Łazarkiewicza i programie teatralnym ''Muzyka ze słowami'' [[Piotr Cieplak|Piotra Cieplaka]]. W 2003 roku zagrała w dwóch sztukach Zbigniewa Brzozy: ''Mewa'' i ''Bal pod Orłem''. Wystąpiła także w filmie ''[[Ubu Król (film 2003)|Ubu Król]]'' (reż. [[Piotr Szulkin]]). W 2004 roku zdobyła drugą już nagrodę na festiwalu Dwa Teatry, tym razem za kreację w sztuce ''Martwa królewna''<ref name="E.Teatru"/>.
 
=== 2005–07Od 2005: ''MiastoKariera mania''muzyczna ===
==== 2005–07: ''Miasto mania'' ====
W październiku 2005 nakładem wytwórni [[Kayax]] (której założycielką jest [[Kayah]]) ukazał się debiutancki album muzyczny Marii Peszek zatytułowany ''[[Miasto mania]]''. Płyta została nagrana we współpracy z [[Wojciech Waglewski|Wojciechem Waglewskim]] oraz jego synami – [[Fisz]]em i [[Emade]]. Była to zarazem ścieżka dźwiękowa multimedialnego przedstawienia pod tym samym tytułem, do którego scenariusz i większość tekstów napisała sama Maria Peszek. Artystka wyreżyserowała także to widowisko. Album osiągnął duży sukces, docierając do 6. miejsca na polskiej liście sprzedaży [[OLiS]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=296&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2006-01-30| język = pl}}</ref>, a wysoka sprzedaż przyniosła mu status [[platynowa płyta|platynowej płyty]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34861,3780672.html| tytuł = Platynowa Mania| data dostępu = 2009-07-01| autor = łuk| opublikowany = warszawa.wyborcza.pl| praca = [[Gazeta.pl]]| data = 2006-12-08| język = pl}}</ref>.
 
Linia 50 ⟶ 51:
W styczniu 2007 został wydany singel i teledysk „[[W deszczu maleńkich żółtych kwiatów]]” zespołu [[Myslovitz]], z gościnnym udziałem Marii Peszek. Artystka pojawiła się też w utworze „Hemoglobina” projektu [[L.U.C]] & [[Rahim]]. Latem wystąpiła na koncercie [[TOPtrendy 2007|TOPtrendy]], zajmując siódmą lokatę w rankingu artystów, którzy w poprzednim roku sprzedali najwięcej płyt. Wykonała utwór „Piejo kury piejo” [[Grzegorz Ciechowski|Grzegorza z Ciechowa]] i wiązankę kilku polskich przebojów.
 
==== 2008–11: ''Maria Awaria'' ====
19 września 2008 roku ukazała się druga płyta długogrająca Marii Peszek zatytułowana ''[[Maria Awaria]]''. Był to [[album koncepcyjny]], na którym artystka poruszyła temat [[seks]]u i cielesności. Płyta wzbudziła wiele kontrowersji, szczególnie wśród [[konserwatyzm|konserwatywnych]] środowisk [[prawica|prawicowych]]. Tabloid ''[[Fakt (gazeta)|Fakt]]'' z oburzeniem skrytykował piosenkarkę za odniesienia do seksu i "drwinę z polskiego tańca ludowego" ([[kujawiak (taniec)|kujawiaka]])<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/newsy/kontrowersyjna-plyta-marii-peszek/tnjbm| tytuł = Kontrowersyjna płyta Marii Peszek| data dostępu = 2009-06-30| autor = | opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-13| język = pl}}</ref>. ''[[Nasz Dziennik]]'' określił muzykę z albumu jako "obsceniczną i wulgarną", a samą piosenkarkę potępił za "gardzenie tradycyjnymi wartościami"<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.interia.pl/alternatywa/news-maria-peszek-potepiona,nId,1639663| tytuł = Maria Peszek potępiona!| data dostępu = 2009-06-29| autor = | opublikowany = muzyka.interia.pl| praca = [[Interia.pl]]| data = 2008-09-25| język = pl}}</ref>. Skandal wywołał też udział Peszek w programie ''[[Kuba Wojewódzki (talk-show)|Kuba Wojewódzki]]''. Ze względu na przepełnione erotyką treści padające w rozmowie, telewizja [[TVN]] przesunęła godzinę emisji odcinka<ref>{{cytuj stronę| url = http://wiadomosci.onet.pl/maria-peszek-nie-boi-sie-reakcji-ludzi/h4wcc| tytuł = Maria Peszek nie boi się reakcji ludzi| data dostępu = 2009-06-30| autor = PG| opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl| data = 2008-09-24}}</ref>. Płyta ''Maria Awaria'' zebrała w większości przychylne opinie i spotkała się z sukcesem komercyjnym, docierając do pierwszego miejsca na liście sprzedaży w Polsce<ref>{{cytuj stronę| url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=478&lang=| tytuł = Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart| data dostępu = 2009-06-29| opublikowany = olis.onyx.pl| praca = [[OLiS]]| data = 2008-06-29| język = pl}}</ref>. W niecały tydzień od premiery album uzyskał status [[złota płyta|złotej płyty]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.infomuzyka.pl/Muzyka/1,92327,5738154,Zlota_Maria_Awaria.html | archiwum = http://web.archive.org/web/20081029175917/http://www.infomuzyka.pl:80/Muzyka/1,92327,5738154,Zlota_Maria_Awaria.html | tytuł = Złota Maria Awaria | data = 26 września 2008 | zarchiwizowano = 29 października 2008 | autor = | opublikowany = www.infomuzyka.pl | praca = [[Agora SA]]}}</ref> a już 17 października pokrył się [[platynowa płyta|platyną]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://bestsellery.zpav.pl/wyroznienia/platynoweplyty/cd/archiwum.php?year=2008#title| tytuł = ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia - Wyróżnienia - Platynowe płyty CD - Archiwum| data dostępu = 2009-09-15| opublikowany = bestsellery.zpav.pl| praca = [[Związek Producentów Audio-Video]]}}</ref>.
 
Linia 57 ⟶ 58:
W maju 2010 aktorka wzięła udział w rozbieranej fotosesji w albumie fotograficznym ''Pierwsi w Polsce'', który powstał w ramach kampanii antynowotworowej<ref>{{cytuj stronę| url = http://nudografia.pl/Pierwsi_w_Polsce| tytuł = Pierwsi w Polsce – Nudografia – Baza z informacjami na temat rozbieranych scen polskich aktorek w filmie i teatrze TV| data dostępu = 2010-05-28| opublikowany = nudografia.pl| język = pl}}</ref>. Jesienią pojawiła się w reklamie banku [[Inteligo]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.youtube.com/watch?v=h7hmgq3v4c4| tytuł = Inteligo – Maria Peszek reklama 2010 | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = www.youtube.com| język = pl}}</ref>. W 2011 powstał film ''Pauza'' w reżyserii Dominiki Podczaskiej-Tchórzewskiej, z narracją [[Maria Seweryn|Marii Seweryn]], będący oficjalnym pożegnaniem z erą ''Marii Awarii''. W tym samym roku Peszek nagrała piosenkę „Znajdziesz mnie znowu” do filmu ''[[Z miłości]]'' [[Anna Jadowska|Anny Jadowskiej]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://tuba.pl/tubapl/1,105271,10750695,Maria_Peszek___Znajdziesz_mnie_znowu.html| tytuł = Maria Peszek – Znajdziesz mnie znowu | data dostępu = 2012-12-05| opublikowany = tuba.pl| język = pl}}</ref>.
 
==== Od 20122012–2015: ''Jezus Maria Peszek'' i ''Karabin'' ====
We wrześniu 2012 roku udzieliła wywiadu tygodnikowi ''[[Polityka (tygodnik)|Polityka]]'', w którym wyznała, że przez dłuższy czas chorowała na [[neurastenia|neurastenię]]{{r|polityka}}. Wyznanie to zostało opacznie odebrane przez polskie społeczeństwo i sprowokowało ataki w stronę piosenkarki<ref>{{cytuj stronę| url = http://natemat.pl/33575,depresja-medialna-marii-peszek-dlaczego-znani-i-bogaci-nie-powinni-cierpiec-a-tym-bardziej-o-cierpieniu-mowic| tytuł = Depresja medialna Marii Peszek. Dlaczego znani i bogaci nie powinni cierpieć, a tym bardziej o cierpieniu mówić| data dostępu = 2016-11-26| autor = Hanna Rydlewska| opublikowany = natemat.pl| praca = [[NaTemat.pl]]| data = 2012-10-01| język = pl}}</ref>. W październiku, nakładem [[Mystic Production]], wydała trzeci album pt. ''[[Jezus Maria Peszek]]'', na którym poruszyła temat zmagania się z chorobą, a także religijności, polskości, [[patriotyzm]]u czy tradycyjnych [[Norma społeczna|ról społecznych]]{{r|culture2}}. Utwór „Pan nie jest moim pasterzem” był wyraźną manifestacją jej [[ateizm]]u, który zadeklarowała również na łamach ''[[Tygodnik Powszechny|Tygodnika Powszechnego]]''{{r|tpowszechny}}. Premierę albumu poprzedził singel „[[Padam]]”, a następnie wydano teledysk „[[Ludzie psy]]”. Płyta spotkała się z pozytywnym odbiorem krytyków<ref>{{cytuj stronę | url = http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-jezus-maria-peszek/2q7xc | tytuł = Recenzja płyty: Maria Peszek – "Jezus Maria Peszek" | nazwisko = Sadulski | imię = Bartosz | opublikowany = muzyka.onet.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://muzyka.wp.pl/rvid,665285,title,Cos-podskornego,recenzja.html | tytuł = Jezus Maria Peszek - Maria Peszek - Coś podskórnego - Muzyka - WP.PL | nazwisko = Szymla | imię = Anna | opublikowany = muzyka.wp.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://allaboutmusic.pl/jezus-maria-peszek-by-lukasz/ | tytuł = Maria Peszek – Jezus Maria Peszek (2012) – recenzja Łukasza | nazwisko = Mantiuk | imię = Łukasz | opublikowany = allaboutmusic.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-24}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url= http://www.infomusic.pl/muzyka/recenzja/2743%2Cmaria_peszek_-_jezus_maria_peszek | tytuł = Maria Peszek - "Jezus Maria Peszek" | nazwisko = Matura| imię = Monika | opublikowany = infomusic.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-11}}</ref> i publiczności, debiutując na 1. miejscu listy sprzedaży w Polsce<ref>{{cytuj stronę | url = http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty=770&lang= | tytuł = OLiS - sprzedaż w okresie 01.10.2012 - 07.10.2012 | opublikowany = olis.onyx.pl | język = pl | data dostępu = 2012-10-15}}</ref> i utrzymując się na szczycie przez cztery tygodnie z rzędu. Nieco ponad miesiąc po premierze, album uzyskał certyfikat platynowego<ref>{{cytuj stronę|url=http://bestsellery.zpav.pl/wyroznienia/platynoweplyty/cd/archiwum.php?year=2012#title|tytuł=ZPAV: platynowe płyty|opublikowany=www.zpav.pl|język=pl|data dostępu=2011-12-05}}</ref>.
 
W maju 2013 Peszek została Kobietą Dekady ''[[Glamour]]''<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/glamour-wybral-10-kobiet-dekady-zobaczcie/4mb0rt|tytuł="Glamour" wybrał 10 "Kobiet Dekady" - zobaczcie!|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-05-22|data dostępu=2013-05-27}}</ref>. W tym samym roku odrzuciła propozycję wzięcia udziału w trzeciej edycji programu ''[[The Voice of Poland]]'' na stanowisku trenera<ref>{{cytuj stronę|url=http://plejada.pl/maria-peszek-nie-bedzie-jurorka-w-the-voice-of-poland/151w4z|tytuł=Maria Peszek nie będzie jurorką w "The Voice Of Poland"|opublikowany=plejada.pl|praca=[[Plejada.pl]]|język=pl|data=2013-07-02|data dostępu=2013-07-03}}</ref>. W lutym 2014 wydała koncertowy album ''JEZUS is aLIVE'', a 4 października 2015 roku zagrała ostatni koncert promujący album ''Jezus Maria Peszek''<ref>{{Cytuj stronę|url = https://www.facebook.com/peszekmaria/photos/a.455421470201.244814.42050925201/10153523365270202/|tytuł = Maria Peszek - WCZORAJ W DĄBROWIE GÓRNICZEJ ZAGRALIŚMY...|opublikowany = www.facebook.com|data = 2015-10-05|data dostępu = 2015-12-26}}</ref>.

==== Od 2016: ''Karabin'' ====
Jej kolejny album, zatytułowany ''[[Karabin (album)|Karabin]]'', ukazał się 26 lutego 2016 nakładem wytwórni [[Warner Music Poland]]<ref name="Karabin-cgm26sty">{{Cytuj stronę | url = http://www.cgm.pl/aktualnosci,43270,maria_peszek_karabin_to_pacyfistyczna_plyta_wyrazona_militarnymi_srodkami,news.html | tytuł = Maria Peszek: "Karabin" to pacyfistyczna płyta wyrażona militarnymi środkami | data = 2016-01-23 | opublikowany = www.cgm.pl | praca = [[Codzienna Gazeta Muzyczna]] | data dostępu = 2016-01-23}}</ref>. Płytę poprzedził singel „[[Polska A B C i D]]”, który cieszył się popularnością i został jej pierwszym numerem 1 na [[Lista przebojów Programu Trzeciego|Liście przebojów Trójki]]. W tym samym roku nakręcono też teledyski „Samotny tata”, z gościnnym udziałem [[Eryk Lubos|Eryka Lubosa]], oraz „Ej Maria”, sfilmowany w [[Kijów|Kijowie]]. Płyta ''Karabin'' spotkała się z mieszanym odbiorem krytyków<ref>{{cytuj stronę| url = http://muzyka.onet.pl/alternatywa/maria-peszek-karabin-recenzja/13cwbq| tytuł = MARIA PESZEK – ''Karabin'' – Recenzja| autor = Bartosz Sadulski| data = 7 marca 2016| data dostępu = 27 marca 2016| opublikowany = muzyka.onet.pl| praca = Onet.pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.newsweek.pl/plus/kultura/maria-peszek-karabin-recenzja-piotra-bratkowskiego,artykuly,381620,1,z.html| tytuł = Maria Peszek: „Karabin”. Recenzja Piotra Bratkowskiego - KULTURA - Newsweek.pl| autor = Piotr Bratkowski| data = | data dostępu = 2016-11-25| opublikowany = www.newsweek.pl| praca = [[Newsweek Polska]]}}</ref>, choć szybko uzyskała status [[złota płyta|złotej]]<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.instagram.com/p/BDtNm16OFWG/ | tytuł = maria peszek (@mariapeszek_official) • Instagram photos and videos | opublikowany = www.instagram.com | data = 2016-04-02 | data dostępu = 2016-04-05}}</ref>. Trasa koncertowa promująca krążek objęła Polskę, Irlandię, Anglię i Czechy.
 
== Dyskografia ==