Somerset: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne poprawki w ISBN |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
||
Linia 88:
W roku [[1610]] wybudowano więzienie w [[Shepton Mallet]], najstarsze w Anglii będące do tej pory w użyciu<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.sheptonmallet.org/infopage.asp?infoid=251| tytuł = Historic Buildings of Shepton Mallet| data dostępu = 16 września 2008| autor = Shepton Mallet Town Council| język =}}</ref>. W czasach [[Angielska wojna domowa|angielskiej wojny domowej]] Somerset był w przeważającej części po stronie Parlamentu. W roku [[1685]] wybuchła [[James Scott (książę)#Rebelia Monmoutha|rebelia Monmoutha]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.battlefieldstrust.com/media/139%2Epdf| tytuł = Sedgemoor Battle and Monmouth Rebellion Campaign| data dostępu = 16 września 2008| autor = The UK Battlefields Resource Centre| język = en}}</ref>. Rebelianci wylądowali w [[Lyme Regis]] i posuwali się na północ, mając nadzieję na zajęcie [[Bristol]]u i [[Bath]], ale zostali pokonani w bitwie o [[Sedgemoor]] pod [[Westonzoyland]], ostatniej bitwie w Anglii, stoczonej w uzgodnionym przez strony miejscu i czasie<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.users.globalnet.co.uk/~smedlo/history.htm| tytuł = History of Bridgwater| data dostępu = 16 września 2008| autor = | język = en}}</ref>. Od miasta [[Wellington (Somerset)|Wellington]] wziął swój tytuł [[Arthur Wellesley (1. książę Wellington)|Arthur Wellesley, 1. książę Wellington]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.badley.info/history/Wellesley-Arthur-Great-Britain.biog.html| tytuł = World of History Database| data dostępu = 16 września 2008| autor = | język = en}}</ref>. Jego postać upamiętnia okazały obelisk. [[Angielska wojna domowa|Wojna domowa w Anglii]] toczyła się również na terenie hrabstwa; najważniejszym jej epizodem było [[oblężenie Taunton]].
Wiek [[XVIII wiek|XVIII]] to w hrabstwie okres spokoju, ale [[rewolucja przemysłowa]] zlikwidowała w znacznej mierze [[system nakładczy|chałupnictwo]]. Dalej rozwijało się [[rolnictwo]], w Bath powstało w roku [[1777]] ''Stowarzyszenie Wspierania Rolnictwa, Sztuki, Rzemiosła i Handlu w Bath i Zachodniej Anglii'', które dbało o postęp w technologii rolniczej<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.bathandwest.com/membership_purchase.php| tytuł = Society History| data dostępu = 16 września 2008| autor = | język = en}}</ref>. Ważną dziedziną gospodarki było podówczas [[górnictwo]] [[węgiel kamienny|węgla kamiennego]], głównie w okolicach [[Radstock]]. Szczyt produkcji przypada na rok [[1920]], choć obecnie wszystkie kopalnie są już nieczynne; ostatnią zamknięto w roku [[1973]]<ref name=cornwell>Cornwell, John (2005). ''Colleries of Somerset & Bristol''. Ashborne: Landmark Publishing. {{ISBN
W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] Somerset wystawił pułk [[piechota|piechoty]], którego 5 000 żołnierzy poległo<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.sommilmuseum.org.uk/article.php?id=1| tytuł = Somerset Light Infantry (Prince Albert’s)| data dostępu = 17 września 2008| autor = | język = en}}</ref>. W większości miast postawiono pomniki upamiętniające wydarzenia wojny; w wyniku działań wojennych tylko z siedmiu miejscowości nikt nie został zabity – miejscowości te nazywa się często ''Thankful villages''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.fylde.demon.co.uk/thankful.htm| tytuł = The Thankful Villages| data dostępu = 17 września 2008| autor = Norman Thorpe, Rod Morris, Tom Morgan| język = en}}</ref>. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Somerset był bazą przygotowawczą do [[Lądowanie w Normandii|D-Day]]. Do dziś w użyciu są szpitale, które zbudowano dla rannych w operacji. W [[Taunton]] zbudowano linię fortyfikacyjną mającą zapobiec inwazji niemieckiej. Do dziś pozostały [[fortyfikacja|bunkry]] na wybrzeżu i na południu hrabstwa, w pobliżu [[Ilminster]] i [[Chard (Anglia)|Chard]].
W Somersecie zbudowano szereg miast-atrap, aby chronić [[Bristol]] i inne ośrodki miejskie – miały udawać „zaciemnione” ulice, linie kolejowe i dworzec kolejowy [[Bristol Temple Meads]], aby ochronić te obiekty przed nalotami bombowymi<ref name=brown>Brown, Donald (1999). ''Somerset v Hilter: Secret Operations in the Mendips 1939 – 1945''. Newbury: Countryside Books. {{ISBN
Po II wojnie światowej Somerset nie przeszedł większych przeobrażeń. Na fali ogólnego zainteresowania ochroną przyrody w roku [[1954]] na granicy hrabstwa stworzono Park Narodowy [[Exmoor]], a dwa obszary objęto ochroną krajobrazu – [[Mendip]] (1972) i [[Quantock Hills]] (1956). Mimo zmierzchu kolei, region nabrał znaczenia gospodarczego dzięki budowie autostrady M5, która przecina cały Somerset. W 1974 roku przeprowadzono reformą administracyjną, która zmieniła status północy regionu, wprowadzając dwa [[unitary authority]].
Linia 111:
[[Somerset Levels|Równina Somersetu]] położona w centralnej części hrabstwa jest obszarem o charakterze bagiennym, pomiędzy wzgórzami [[Quantock Hills]], a [[Mendip]]. Zasadniczo składają się z gliny w pasie wybrzeża i mokradeł w centrum, zwykle na podłożu [[torf]]owym. Równiny dzielą na pół wzgórza [[Polden Hills]], na południe od nich teren jest osuszany przez rzekę [[Parrett]], na północ zaś – rzeki [[Axe (Somerset)|Axe]] i [[Brue]]. Obszar równinny zajmuje powierzchnię 64 750 ha<ref name="robinwilliams">{{cytuj książkę |nazwisko= Williams|imię= Robin|autor link= |tytuł= The Somerset Levels|wydawca= Ex Libris Press|miejsce= Bradford on Avon|rok= 1992|id= |isbn= 0948578386}}</ref> i w zasadzie odpowiada dystryktowi [[Sedgemoor]] z niewielkim poszerzeniem go o północny zachód dystryktu [[Mendip (dystrykt)|Mendip]].
70% ziemi wykorzystywanej rolniczo hrabstwa to [[łąka|łąki]], a nieco poniżej 30% – [[grunty orne]]<ref name="robinwilliams" />. Patrząc ze strony linii brzegowej, przewyższenie terenu nie odbiega znacząco od [[poziom morza|poziomu morza]]. Przed melioracją terenu, duża część ziemi była w zimie przykryta [[woda brachiczna|wodą brachiczną]], a latem zamieniała się w [[mokradło]]. Osuszanie terenu rozpoczęli już Rzymianie, robiono to ponownie w różnych epokach historycznych – w [[średniowiecze|średniowieczu]] zajmowało się tym opactwo [[Glastonbury]] (w latach [[1400]]–[[1770]]) oraz podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wraz z budową sztucznej rzeki [[Huntspill]]. Prace melioracyjne trwają do dziś<ref name= williams>Williams, Michael (1970). ''The Draining of the Somerset Levels''. Cambridge: Cambridge University Press. {{ISBN
Równina północnego Somersetu, znajdująca się na północy od wzgórz [[Mendip]], jest mniejsza niż jej odpowiedniczka na południu i tworzy obszar wokół [[Avonmouth]].
Linia 416:
Niektóre miasta, np. [[Castle Cary]] i [[Frome (miasto)|Frome]] silnie rozwinęły [[tkactwo]], w [[Street (Somerset)|Street]] wytwarzano wełniane pantofle i inne rodzaje [[obuwie|obuwia]]. Przemysł ten upadł ze względu na tani import a Azji, zwłaszcza [[Chińska Republika Ludowa|Chin]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.bbc.co.uk/somerset/content/articles/2005/01/10/clarks_feature.shtml| tytuł =Clarks
Clarks ends shoemaking in Somerset | data dostępu = 17 września 2008| autor = BBC Somerset| język = en}}</ref>. Hrabstwo jest również ośrodkiem przemysłu mineralnego i budownictwa. W [[kamieniołom]]ach w okolicy Bath wydobywa się kamień budowlany; z niego właśnie postała katedra w [[Wells (Anglia)|Wells]]. W ograniczonym zakresie kamień z Bath używany jest do dziś<ref name=hudson>Hudson (1971). ''The Fashionable Stone''. Bath: Adams & Dart. {{ISBN
| |||