Bataliony Bezpieczeństwa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Grb16 (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: z uwagi na trudność wyszukiwania wg numerów ISBN, dodaję link do greckiego źródła, z informacją wydawniczą o tym właśnie tytule. By nie wyglądało to przypadkiem na falsyfikat przypisu.
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon, są błędy cyfry kontrolnej
Linia 18:
13-16 września 1944 roku, liczący ok. 1000 osób garnizon Batalionów Bezpieczeństwa, stacjonujący w Meligalas został zaatakowany przez 1200-osobowy oddział lewicowych partyzantów ELAS, dobrze wyposażonych m.in. w przejętą od [[Włosi|Włochów]] broń ciężką i wspomagany przez kilkakrotnie liczniejszych powstańców ludowych. Zdobywając miejscowość, partyzanci zabili w walce oraz także rozstrzelali jako jeńców, uznanych na krótkim "sądzie ludowym" za zdrajców narodu oraz zbrodniarzy, znaczną część, spośród wziętych do niewoli żołnierzy tego garnizonu oraz prawdopodobnie wszystkich oficerów. Już po odejściu oddziału partyzanckiego, pozostało na miejscu kilka tysięcy ochotników, spośród miejscowej ludności, uprzednio wspierających partyzancki atak. Dokonano wtedy masakry także pozostałych przy życiu greckich hitlerowców. Źródła ELAS, nie zaprzeczając odpowiedzialności za ten akt, podają około 800 osób<ref>Rozkaz 68 Sztabu Głównego ΕΛΑΣ, 21-25.września 1944, patrz: ''Stefanos Sarafis - Κείμενα της Εθνικής Αντίστασης'', str. 414 - podobną ocenę własną przedstawia Sarafis</ref>., jako łączną liczbę ofiar - greckich żołnierzy hitlerowskich. Jeden ze świadków - [[Stany Zjednoczone|amerykański]] radiotelegrafista - przekazał taki opis: {{cytat|Gdy tylko wprowadzono jeńców na główny plac miasteczka, tłum przerywał kordon ludowej milicji ELAS... Każdy chciał ich uderzyć przynajmniej jeden raz: laską, kijem, kamieniem, butem, czymkolwiek mógł dosięgnąć. Była to pierwsza okazja do zemsty i ludzie nie zmarnowali jej''<ref>M. Mazower, s. 389</ref>.}}
 
Niektóre źródła prawicowe mówią o wymordowaniu przez partyzantów także co najmniej 1500 (inne ze źródeł wspominają nawet o 3500) osób spośród ludności cywilnej, w tym o kobietach i dzieciach. Oskarżenie o mord na cywilach oraz łączna liczba ofiar, po stronie obrony, większa niż 800 nie znalazły potwierdzenia w pracach badającej to wydarzenie [[Wielka Brytania|brytyjskiej]] komisji, ani w raportach greckiego zespołu biegłych sądowych, dokonującego ekshumacji, w 1945 roku<ref>708 osób, pochowanych tam, to liczba podana w 1945 roku przez brytyjską komisję oraz grecką ekipę lekarzy sądowych, dokonujących ekshumacji - źródło: Statis Kaliwas ( Στάθης Καλύβας). «Η γεωγραφία της εμφύλιας βίας στην κατοχική Μεσσηνία: Μια ποσοτική προσέγγιση». Στο: Καρακατσιάνης, Ιωάννης. Νότια Πελοπόννησος 1935-1950. Αλφειός. - oraz [http://stathis.research.yale.edu/documents/messinia.kalyvas.revised.pdf Η γεωγραφία της εμφύλιας....]- Jednak kamienne tablice z listami osób rozstrzelanych, umieszczone na pobliskim cmentarzu Pygada (Πυγάδα), czyli w miejscu, gdzie dokonano pochówków, a później także komisyjnych ekshumacji, aktualnie zawierają już 1144 imiona i nazwiska, z podanym wiekiem i miejscowością pochodzenia. Czyli tablice z list ofiar, wymieniają m.in. 436 osób, które według komisji ekshumacyjnej i zakładu pogrzebowego, nie były tam w 1945 roku pochowane. Może chodzić o żołnierzy poległych w innych miejscach, o przypadkowe ofiary trzydniowych walk między stronami lub o śmierci upozorowane, dla uniknięcia odpowiedzialności osoby. Nieco ponad 100 nazwisk związano z pochodzeniem z okolic Meligalas, w wypadku pozostałych wskazano odległe miejsca pochodzenia. Aktualna lista (po wielu rozbudowach) wymienia m.in. jedno dziecko, jednego 16-latka, czworo 17-latków, kilku 18-latków. Na listach łącznie jest też kilkanaście kobiet. Reszta nazwisk, to dorośli mężczyźni. Często cytowane, przy problematyce Meligalas opracowanie ''"Η μαύρη εθνική Πηγάδα"'', wskazuje na ''zauważalne przemilczanie [unikanie szczegółów] tożsamości zmarłych''. - wydawnictwo Ιος Press, należące do grupy Eleftherotypia, skrót [[Język grecki|gr.]] artykułu z dziennika Ελευθεροτυπία, z 11/9/2005: [http://www.iospress.gr/ios2005/ios20050911.htm] - link, artykuł na bazie tej pracy, zawiera porównanie danych z najważniejszych greckich źródeł, o wydarzeniach w Meligalas, wymienia i opisuje bibliografię </ref><ref>Wyłącznie o zabitych w walce lub zgładzonych mężczyznach lokalnego garnizonu, bez cywili, pisze w ''Historii Współczesnej Grecji'', wydanej jeszcze w okresie rządów junty wojskowej, Solon N. Grigoriadis, Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας 1941-1974, tom II: Εμφύλιος-Ανένδοτος, {{ISBN |978-960-6829-18-5}}, wyd. Polaris ΕΚΔΩΣΕΙΣ 2009, s.608. Georgiadis wskazuje m.in. spontaniczne, zaciekłe powstanie ludowe, przeciw Batalionom, w którym brać miała udział ''znaczna część ludności Peloponezu''.</ref><ref>Wymieniana "liczba ofiar" i ich tożsamości, podlegały w XX wieku częstym zmianom. Niektóre z nich przytacza opracowanie ''"Η μαύρη εθνική Πηγάδα"'': ''...Ilu ich było? W 1945, komisja lekarzy sądowych, kierowana przez Kapsakisa ogłosiła pochówek 708 ciał. Na pomniku podano [jednak] 787 imion, z 61 miast [okręgów]. Prawicowa twórczość [oryg.: filologia] przedstawia oczywiście cyfry znacznie wyższe: "O tysiącu pięciuset w Pygada" liczy Kostas Karalis (1958) «o 1.800 oobach wszelkiego wieku i płci" mówią Archiwum Policji "Χωροφυλακή" (1962) i profesor Apostolopulos Daskalakis (1973), 1.900 chce ich Konstantinos Antoniu (1965), "Ponad 3.500 według najbardziej ostrożnych obliczeń" preferuje wydana w okresie junty wojskowej Historia Sztabu Generalnego (1973). Następnie Kosmas Antonopulos przytacza 2.100 zamordowanych, załączając jednak listę tylko 699 osób. Książka rozprowadzana przez "Związek Ofiar [Meligalas]" wymienia 1.144 imion, jednak jej autor okazuje się dość niezdecydowany: w innym miejscu mówi o 1.500 zabitych (s.118), w innym o "1.500 i więcej" (s.115) w innym o "ponad 2.000" (s.26 i 166), w innym o "5.000 po obu stronach" (s.23). W każdym z tych wypadków cyfry wymieniają nie tylko "zarżniętych", ale i zabitych w trzydniowych bojach...'' </ref>
 
W następnych dniach po tym wydarzeniu, w odwecie, Bataliony Bezpieczeństwa dokonały masowych mordów na ludności wielu okolicznych miejscowości, podejrzewanej o współpracę z partyzantami<ref>''Emeis oi Ellines''</ref><ref>''H Mavri Ethniki Pygada''</ref>. Nastąpiły kolejne szturmy garnizonów, wszędzie połączone z pościgiem za uciekinierami i samosądem wobec ujętych żołnierzy Batalionów. Na całym Peloponezie ocaleli jedynie żołnierze z [[Patras]] i [[Tripoli (Grecja)|Tripoli]], przekazani żywi, choć bez uzbrojenia, [[Brytyjczycy|Brytyjczykom]].
Linia 58:
{{Wikiźródła|Przysięga Batalionów Bezpieczeństwa (Grecja, 1942-1944)|przysięgi Batalionów Bezpieczeństwa}}
* ''[[Emeis oi Ellines]]'' - Historia Wojen Współczesnej Grecji - uniwersytecka praca zbiorowa, wyd. Skai Biblio 2008.
* Mark Mazower ''W Grecji Hitlera'' ''(Inside Hilter's Greece)'' - wyd. [[Język grecki|gr.]]: ''Στην Ελλάδα του Χίτλερ'', wyd. Αλεξανδρεια, Ateny 2011 (data I wyd.: 1994), {{ISBN |960-211-096-6}}
* Mark Mazower ''Po wojnie'' ''(After the War was Over)'' - wyd. greckie: ''Μετά τον Πόλεμο'', wydanie drugie (greckie), wyd. Αλεξανδρεια, Ateny 2003, {{ISBN |960-221-270-5}}
* Tasos Kostopoulos ''Autocenzurowana Pamięć - Bataliony Bezpieczeństwa...'' wyd. greckie ''Η αυτολογοκριμένη μνήμη: τα τάγματα ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη'', Φιλίστωρ 2005
* Foivos N. Grigoriadis ''Historia Wojny Domowej 1945-49'', wyd.gr., wydawnictwo Kamarinopoulos.
* C.M. Woodhouse: ''Apple of Discord - A Survey of Recent Greek Politics in their International Setting'', 1948. - Wydanie greckie: ''Jabłko Niezgody''.
* Heinz Richter: ''Griechenland, zwischen Revolution und Kontrrevolution (1936-1946)'', wyd. Europaische Verlagsanstalt 1973. Wydanie gr. przez wydawnictwo Exantas, 1975
* ''The Greek Civil War - Studies of Polarization'', edited by David H.Close, {{ISBN |0-415-02112-X}}, rozdział przy współudziale Larsa Baerentzena: The British Defeat of EAM, 1944-45.
* [[Stefanos Sarafis]] - Στέφανος Σαράφης ; tytuł pracy zbiorczej: [http://www.biblionet.gr/book/38622/%CE%9A%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7%CF%82 Κείμενα της Εθνικής Αντίστασης..."] ; wydawnictwo: Σύγχρονη Εποχή, listopad 1981, {{ISBN |960-224-578-6}}, {{ISBN |978-960-224-578-1}}
 
[[Kategoria:Bataliony]]