Diaspora polska: Różnice pomiędzy wersjami

Istnieje wiele typologii określających strukturę Polonii i Polaków za granicą. Najistotniejszymi kryteriami jej podziału na kategorie są: rodzaj więzi łączącej członków grupy z Polską, poziom znajomości [[język polski|języka polskiego]], potencjał mobilizacyjny w krajach zamieszkania, poziom samoidentyfikacji z Polską, jej [[dziedzictwo kulturowe|dziedzictwem kulturowym]] i aktualnymi interesami, a w konsekwencji również rodzaj i poziom angażowania się we współpracę z Polską<ref name=MSZ >{{Cytuj stronę | url = http://www.msz.gov.pl/resource/70a7021e-304c-4075-a812-18e5b3410966:JCR | tytuł = Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015–2020 | strony = 2–3 | opublikowany = Ministerstwo Spraw Zagranicznych | data = 2015 | data dostępu = 2016-12-13}}</ref>.

Ze względu na nieostrości i umowności kryteriów związanych z pojęciami [[narodowość|narodowości]], [[mniejszość narodowa|mniejszości narodowej]], [[diaspora|diaspory]], w „Rządowym programie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015–2020” przyjęto następujące rozumienie pojęć dotyczących Polaków i osób polskiego pochodzenia zamieszkałych za granicą<ref name=MSZ />:

'''Polskie mniejszości narodowe''' – zamieszkiwanieZamieszkiwanie poza Polską członków mniejszości polskich nie jest rezultatem ich indywidualnego wyboru, lecz wydarzeń historycznych, które zmieniły przynależność państwową „małych ojczyzn”. Znacząca część tych wspólnot jest duchowo związana z Polską, jednak odcięcie przez dekady od kraju przodków skutkuje na ogół spadkiem znajomości języka polskiego. Niektóre mniejszości polskie doświadczają niechętnego podejścia ze strony władz państwa zamieszkania, czego skutkiem mogą być trudności w osiąganiu wysokiego statusu społecznego<ref name=MSZ />.

'''[[Polonia]]''' – jestJest to zbiorowość osób urodzonych poza Polską, których przodkowie opuścili Polskę. Osoby należące do Polonii związki z tradycją i kulturą narodową zachowują w drugim pokoleniu, a zazwyczaj i dalszych. Traktują one więzi z Polską jako część historii rodzinnej, a więc i swojej własnej. Członkowie społeczności polonijnych często nie znają Polski z autopsji bądź jedynie sporadycznie ją odwiedzali. Znajomość języka polskiego bądź zanikła, bądź (zazwyczaj) jest ograniczona. Poziom identyfikowania się z polskimi sprawami jest zróżnicowany – od często spotykanego pewnego dystansu, po zachowania afirmatywne<ref name=MSZ />.

'''=== Emigracja z okresu II wojny światowej i dekad późniejszych''' – społeczność===
Społeczność emigrantów[[emigrant]]ów wyjeżdżała z Polski w różnych okresach i z rozmaitych powodów: politycznych, ekonomicznych, narodowościowych. Zjawisko to trwało z różnym natężeniem od II wojny światowej do lat 90. XX wieku. Emigranci są zwykle silnie związani z Polską więzami rodzinnymi i obywatelskimi, ojczystym językiem polskim i patriotyzmem<ref name=MSZ />.

'''=== Migranci po akcesji 2004 r. korzystający ze swobody przepływu osób w Unii Europejskiej''' – migranci===
Migranci w państwach UE to obywatele polscy, którzy niedawno opuścili kraj, zwykle w poszukiwaniu pracy bądź ze względu na podjęcie studiów. Utożsamiają się z Polską i często ją odwiedzają, a język polski jest ich językiem podstawowym<ref name=MSZ />.

'''Inne polskie społeczności''', które trudno byłoby zakwalifikować do powyższych kategorii to np. potomkowie powstańców, więźniów politycznych, osób represjonowanych, zesłanych w XIX wieku bądź deportowanych przez reżim stalinowski ze względu na ich narodową tożsamość, najczęściej na tereny dawnej azjatyckiej części imperium rosyjskiego, lub później – ZSRR (Syberia, Kazachstan, Uzbekistan, czy Turkmenistan), jak również potomkowie Polaków, którzy wyjeżdżali za chlebem także na wschód<ref name=MSZ2 />.