Język afrikaans: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
StankoBot (dyskusja | edycje)
m →‎top: poprawa linków przy użyciu AWB
m -
Linia 25:
{{legenda|#006D2C|80–100%}}]]
[[Plik:AfrikaanseTaalmonumentEnscriptions.jpg|thumb|250 px|Tablica na pomniku języka afrikaans z napisami w języku afrikaans]]
'''Język afrikaans''', '''język afrykanerski''' (''afrikaans'', ''Afrikaanse taal'') – [[języki indoeuropejskie|indoeuropejski język]] należący do dolnosaksońskiej gałęzi [[języki zachodniogermańskie|języków zachodniogermańskich]] i jest językiem ojczystym południowoafrykańskich [[Koloredzi|Koloredów]] oraz białych [[Burowie|Afrykanerów]]. Powstał na styku kultur w [[Kolonia Przylądkowa|Kolonii Przylądkowej]] z [[XVII wiek|XVII]]-wiecznych dialektów niderlandzkich pod wpływem języka [[Język malajski|malajskiego]] i [[Język portugalski|portugalskiego]] oraz miejscowych języków ludów hotentockich ([[Khoi]], [[Khoikhoi]]). [[Język niderlandzki|Niderlandzkim]] - językiem urzędowym holenderskiej [[Holenderska Kompania Wschodnioindyjska|Kompanii Wschodnioindyjskiej (VOC)]] - mówili funkcjonariusze, żołnierze Kompanii oraz europejscy osadnicy, przybywający na tereny dzisiejszej [[Południowa Afryka|Republiki Południowej Afryki]] od połowy [[XVII wiek]]u, a pochodzący głównie z [[Holandia|Holandii]] i [[Niemcy|Niemiec]] oraz w mniejszym stopniu z [[Francja|Francji]] i [[Skandynawia|Skandynawii]]. Koloniści ci dali początek [[Burowie|Burom]], czyli przodkom dzisiejszych [[Afrykanerzy|Afrykanerów]]. Językiem malajskim i portugalskim posługiwała się na Przylądku większość sprowadzanych [[niewolnictwo|niewolników]]. W ten sposób afrikaans ukształtował się na styku języków, kultur, ras i religii jako język codziennej komunikacji i aż do końca [[XIX wiek|XIX]] wieku traktowany był pogardliwie jako mowa Hotentotów, Koloredów oraz niewykształconych farmerów z prowincji. Podstawowy zasób słownictwa w afrikaans, ok. 90%, pochodzi z [[Język niderlandzki|języka niderlandzkiego]], lecz wykazuje on także wpływy leksykalne malajskiego, portugalskiego, a od XIX wieku także elementy przejęte z [[język angielski|języka angielskiego]] oraz miejscowych [[języki bantu|języków bantu]].
 
W trakcie migracji ludności wykształciły się trzy podstawowe [[dialekt]]y:
* przylądkowy afrikaans (Kaapse Afrikaans) - na terenie pomiędzy [[Kapsztad]]em, [[Stellenbosch]] a [[Graaff-Reinet]]
* afrikaans znad [[Oranje|Rzeki Pomarańczowej]] (Oranjerivier-Afrikaans) - w płn. części [[Kraj Przylądkowy|Kraju Przylądkowego]]
* afrikaans znad wschodniej granicy (Oosgrens-Afrikaans) - w okolicach Graaff-Reinet i na wschód od tego miasta
 
Dość specyficznym dialektem tego języka jest [[oorlans]].
Linia 116:
|-----
| -lijke || -like
| Tworzenie przymiotnika lub przysłówka (odpowiednik niemieckiego ''-lich''): hol. ''mogelijke'' - afrik. ''moontlike''
|}