Sanktuarium: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
przeniesienie refów na koniec, drobne redakcyjne
Linia 3:
'''Sanktuarium''' – termin, którym określa się miejsce uznawane za święte, często identyfikowane ze [[świątynia|świątynią]], budowlą wzniesioną na miejscu uznawanym za święte.
 
Występuje w wielu [[religia]]ch. Za jedno z najstarszych sanktuariów w Europie uznawana jest monumentalna budowla w [[Stonehenge]]. U dawnych [[Słowianie|Słowian]] na sanktuaria obierane były zazwyczaj miejsca szczególne pod względem geograficznym i przyrodniczym, wyróżniające się z najbliższego otoczenia - szczyty [[Święte góry|gór]] i większych wzniesień, [[Meander (geografia)|zakola]] [[Święte rzekiSaptasindhawa|rzek]], wyspy i półwyspy. Takie święte miejsca zwane były ''kapiszczami'' lub ''trzebiszczami''<ref>{{cytuj książkęr| autor = Andrzej Szyjewski| tytułSzyjewski2003-s151}}. =W Religiatrakcie Słowian[[chrystianizacja|chrystianizacji]] wydawcapowszechne =było Wydawnictwoich WAM|niszczenie miejscelub =budowanie Kraków|na rokich =miejscu 2003|świątyń stronychrześcijańskich. = 151}}
</ref>. W trakcie [[chrystianizacja|chrystianizacji]] powszechne było ich niszczenie lub budowanie na ich miejscu świątyń chrześcijańskich.
 
== Kościół katolicki ==
W [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] sanktuarium stanowi przestrzeń uznaną za [[miejsce święte]], w której w sposób szczególny [[Trójca Święta|Bóg]] udziela swojej [[łaska|łaski]]. Zazwyczaj sanktuarium to [[Kościół (budynek)|kościół]] lub jego część. W Kościele katolickim istnieją sanktuaria [[Erygowanie|erygowane]], tzn. takie, których istnienie usankcjonowała kompetentna władza kościelna oraz takie, które nie posiadają takiego statusu (np. parafialne, lokalne, regionalne)<ref>{{Cytuj stronę r| url =http://www.niedziela.pl/artykul/50782/nd/Sanktuaria---miejsca-Bozej-obecnosci | tytuł =Sanktuaria − miejsca Bożej obecności | data dostępu = 2014-02-15 | autor =Waldemar Kulbat | opublikowany =www.niedziela.pl | data =2007Kulbat2007}}</ref>.
 
Erygowane sanktuarium katolickie musi posiadać własnego [[Rektor (ksiądz)|rektora]] lub innego przełożonego, którego zadaniem jest troska o [[Pielgrzym (religia)|pielgrzymów]], zapewnienie im swobodnego dostępu do form kultu w formie [[Liturgia chrześcijańska|liturgicznej]] (zwłaszcza [[sakrament]]ów), jak też do praktykowania pobożności ludowej. Do przełożonego sanktuarium należy również gromadzenie i strzeżenie dokumentacji sanktuarium oraz wotów.
 
Kodeks Prawa Kanonicznego dzieli ''sanktuaria erygowane'' ze względu na władzę, która je [[Erygowanieustanowiła{{r|ustanowiła]]<ref>''Kodeks Parawa Kanonicznego'', kan. 1231-1232.</ref>}}:
* diecezjalne (erygowane przez [[Biskup diecezjalny|biskupa diecezjalnego]])
* narodowe (przez [[Konferencja episkopatu|Konferencję Episkopatu]])
Linia 20 ⟶ 19:
Współczesna katolicka [[teologia moralna]] stosuje powszechnie definicję [[Sumienie|sumienia]] określoną przez [[Sobór watykański II]], w której ma zastosowanie metaforyczne odwołanie do sanktuarium:
 
{{Cytat|Sumienie jest najtajniejszym ośrodkiem i sanktuarium człowieka, gdzie przebywa on sam z Bogiem<ref>{{cytuj książkęr| rozdział = [[Gaudium et spes]]| tytuł= Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje-s548}}...|strony =548}}
</ref>.}}
 
{{== Przypisy}} ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="Andrzej Szyjewski2003-s151">{{cytuj książkę|autor=Andrzej Szyjewski|tytuł=Religia Słowian|wydawca=Wydawnictwo WAM|miejsce=Kraków|rok=2003|strony=151}}</ref>
<ref name="Kodeks Parawa Kanonicznego">''Kodeks Parawa Kanonicznego'', kan. 1231-1232.</ref>
<ref name="Sobór Watykański II Konstytucje-s548">{{cytuj książkę|rozdział=[[Gaudium et spes]]|tytuł=Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje...|strony=548}}</ref>
<ref name="Waldemar Kulbat2007">{{cytuj stronę|url=http://www.niedziela.pl/artykul/50782/nd/Sanktuaria---miejsca-Bozej-obecnosci|tytuł=Sanktuaria − miejsca Bożej obecności|data dostępu=2014-02-15|autor=Waldemar Kulbat|opublikowany=www.niedziela.pl|data=2007}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
#* ''ABC chrześcijanina. Mały słownik'', Sylwester Zalewski (red.), Warszawa 1999. {{ISBN|83-85762-95-7}}
#* {{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |inni=tekst dwujęzyczny, Edward Sztafrowski (tłumaczenie) i komisja naukowa pod redakcją Kazimierza Dynarskiego|tytuł= [[Kodeks prawa kanonicznego z 1983|Codex Iuris canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, Kodeks prawa kanonicznego.Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu]] |seria=|część=|tom=| wydawca= Pallottinum|miejsce= Poznań |rok=1984 |id= |isbn=}}
#* {{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |inni=[[Julian Groblicki]], [[Eugeniusz Florkowski]] (redaktorzy naukowi)|tytuł= [[Sobór watykański II|Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski]]|seria=|część=|tom=| wydawca= Pallottinum|miejsce= Poznań |rok= |wydanie=3 |id= |isbn=}}
{{commonscat|Sanctuaries in Poland|Sanktuaria w Polsce}}
{{wikisłownik|sanktuarium}}
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
# ''ABC chrześcijanina. Mały słownik'', Sylwester Zalewski (red.), Warszawa 1999. {{ISBN|83-85762-95-7}}
# {{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |inni=tekst dwujęzyczny, Edward Sztafrowski (tłumaczenie) i komisja naukowa pod redakcją Kazimierza Dynarskiego|tytuł= [[Kodeks prawa kanonicznego z 1983|Codex Iuris canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, Kodeks prawa kanonicznego.Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu]] |seria=|część=|tom=| wydawca= Pallottinum|miejsce= Poznań |rok=1984 |id= |isbn=}}
# {{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |inni=[[Julian Groblicki]], [[Eugeniusz Florkowski]] (redaktorzy naukowi)|tytuł= [[Sobór watykański II|Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski]]|seria=|część=|tom=| wydawca= Pallottinum|miejsce= Poznań |rok= |wydanie=3 |id= |isbn=}}
 
{{Religioznawstwo}}