Pielgrzymka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
redakcja, rozszerzenie, przypisy
Linia 15:
Badaniem pielgrzymek, jako formy turystyki, zajmują się [[geografia turyzmu]] oraz [[geografia religii]].
 
== Pielgrzymki w poszczególnych religiach ==
== Ważne miejsca pielgrzymkowe ==
* Ważne miejsca pielgrzymkowe '''[[judaizm]]u''':
** [[Ściana Płaczu]] w Jerozolimie
** [[Safed]] w [[Galilea|Galilei]]
 
=== Chrześcijaństwo ===
* Ważne miejsca pielgrzymkowe '''[[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]''':
Początkowo pielgrzymowano przede wszystkim do miejsc związanych z życiem i śmiercią [[Jezus Chrystus|Jezusa]]. Tradycja pielgrzymowania rozpoczęła się prawdopodobnie około IV wieku. ''Itinerarium Burdigalense'', datowane na rok 333, jest najstarszym zachowanym opisem pielgrzymki. Anonimowy autor wędrował z [[Bordeaux]] do dzisiejszej [[Ziemia Święta|Ziemia Świętej]]<ref>{{Cytuj|autor=Laurie Douglass|tytuł=A New Look at the Itinerarium Burdigalense|czasopismo=Journal of Early Christian Studies|data=1996-09-01|data dostępu=2017-01-04|issn=1086-3184|wydanie=3|s=313–333|doi=10.1353/earl.1996.0034|url=https://muse.jhu.edu/article/9773}}</ref>. Pielgrzymki były pochwalane przez [[Ojcowie Kościoła|Ojców Kościoła]], jak na przykład [[Hieronim ze Strydonu]] oraz upowszechnione przez [[Święta Helena|Świętą Helenę]], matkę [[Konstantyn I Wielki|Konstantyna Wielkiego]].
** Na świecie:
[[Plik:Spain Santiago de Compostela - Cathedral.jpg|mały|Katedra w [[Santiago de Compostela]]]]
*** [[Asyż]]
Innymi miejscami pielgrzymkowymi we wczesnym chrześcijaństwie był przede wszystkim [[Rzym]] oraz miejsca związane z [[Apostoł|apostołami]]. Tendencja ta nasiliła się szczególnie po [[Podboje arabskie|podbojach arabskich]], kiedy dotarcie do Ziemi Świętej stało się dużo trudniejsze. Pojawił się wówczas m.in. jeden z najpopularniejszych do dziś ośrodków w [[Santiago de Compostela]], związany z kultem [[Jakub Większy Apostoł|świętego Jakuba]].
*** [[Fatima (miasto)|Fátima]]
*** [[La Salette]]
*** [[Le Puy-en-Velay]]
*** [[Loreto (Włochy)]]
*** [[Lourdes]]
*** [[Medziugorie|Međugorje]]
*** [[Meksyk (miasto)]] – sanktuarium w Guadelupe
*** [[Rzym]]
*** [[Santiago de Compostela]] – co roku pieszymi szlakami [[Droga św. Jakuba|Camino de Santiago]] pielgrzymuje ok. 200 tys. osób
*** [[Ziemia Święta]], [[Jerozolima]]
*** [[Montserrat (klasztor)|Montserrat]]
** W Polsce i na Litwie:
*** [[Jasna Góra]], Częstochowa. Co roku pielgrzymuje tam pieszo ok. 100 tys. osób. (zob. [[Piesze pielgrzymki na Jasną Górę]])
*** [[Gietrzwałd]], jedyne w Polsce miejsce zatwierdzonych przez Kościół objawień Matki Bożej
*** [[Czerna]]
*** [[Kalwaria Pacławska]] k. Przemyśla
*** [[Przeworsk]] - [[Bazylika kolegiacka Ducha Świętego w Przeworsku|Sanktuarium Grobu Bożego]]
*** [[Kalwaria Wejherowska]]
*** [[Wambierzyce]], „Śląska [[Jerozolima]]”
*** [[Bardo (województwo dolnośląskie)|Bardo]]
*** [[Sanktuarium Matki Bożej Przyczyny Naszej Radości na Górze Iglicznej|Kaplica Matki Boskiej Śnieżnej]], [[Międzygórze (województwo dolnośląskie)]]
*** [[Krzeszów (województwo dolnośląskie)]]
*** [[Góra Świętej Anny]]
*** [[Święta Lipka]]
*** [[Licheń Stary]]
*** [[Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach|Łagiewniki]]
*** [[Kalwaria Zebrzydowska]]
*** [[Piekary Śląskie]]
*** [[Sianowo]]
*** [[Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Wałbrzychu|Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Wałbrzychu]]
*** [[Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Wałbrzychu|Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego]]
*** [[Sanktuarium Matki Bożej Rokitniańskiej|Rokitno]]
*** [[Ostra Brama w Wilnie]]
*** [[Grabarka (góra)|Grabarka]]
*** kompleks Centrum Opatrzności Bożej – Wotum Narodu w Warszawie – w skład kompleksu wchodzi Panteon Wielkich Polaków, Świątynia Opatrzności Bożej oraz Muzeum Jana Pawła i Prymasa Wyszyńskiego,
*** [[Kalwaria Żmudzka]] ([[Litwa]])
** W krajach niemieckojęzycznych
*** [[Altötting]]
*** [[Mariazell]]
*** [[Telgte]]
 
W Polsce pielgrzymowano przede wszystkim do grobu [[Święty Wojciech|świętego Wojciecha]] w [[Gniezno|Gnieźnie]] oraz [[Bazylika na Świętym Krzyżu|sanktuarium na Świętym Krzyżu]]<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł=Nowe miejsca na mapie polskich pielgrzymek - Kościół - rp.pl|data dostępu=2017-01-04|url=http://www.rp.pl/artykul/1130422-Nowe-miejsca-na-mapie-polskich-pielgrzymek.html#ap-1}}</ref>. Ich znaczenie zaczęło jednak spadać po pojawieniu się w kraju obrazu [[Czarna Madonna|Czarnej Madonny]]. Dziś najpopularniejszymi celami jest [[Jasna Góra]], [[Bazylika Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu Starym|Licheń]], [[Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach|Kraków-Łagiewniki]] oraz [[Wadowice]]<ref name=":0" />. Szczególną rolę w polskim pielgrzymowaniu pełni [[Piesze pielgrzymki na Jasną Górę|piesza pielgrzymka na Jasną Górę]], odbywająca się co roku latem i gromadząca za każdym razem kilkadziesiąt tysięcy osób.
* Ważne miejsca pielgrzymkowe '''[[islam]]u''':
 
** [[Mekka]] (obowiązkowa każdemu wyznawcy tej religii, przynajmniej raz w życiu)
Ogólnie w Polsce znajduje się 96 ośrodków pielgrzymkowych<ref>{{Cytuj|tytuł=Najstarsze piesze pielgrzymki na Jasną Górę|czasopismo=dzieje.pl|data dostępu=2017-01-04|url=http://dzieje.pl/aktualnosci/najstarsze-piesze-pielgrzymki-na-jasna-gore}}</ref>.
** [[Medyna (Arabia Saudyjska)|Medyna]]
 
==== Ważne miejsca pielgrzymkowe chrześcijaństwa ====
* Na świecie:
** [[Asyż]]
** [[Fatima (miasto)|Fátima]]
** [[La Salette]]
** [[Le Puy-en-Velay]]
** [[Loreto (Włochy)]]
** [[Lourdes]]
** [[Medziugorie|Međugorje]]
** [[Meksyk (miasto)]] – sanktuarium w Guadelupe
** [[Rzym]]
** [[Santiago de Compostela]] – co roku pieszymi szlakami [[Droga św. Jakuba|Camino de Santiago]] pielgrzymuje ok. 200 tys. osób
** [[Ziemia Święta]], [[Jerozolima]]
** [[Montserrat (klasztor)|Montserrat]]
* W Polsce i na Litwie:
** [[Jasna Góra]], Częstochowa. Co roku pielgrzymuje tam pieszo ok. 100 tys. osób. (zob. [[Piesze pielgrzymki na Jasną Górę]])
** [[Gietrzwałd]], jedyne w Polsce miejsce zatwierdzonych przez Kościół objawień Matki Bożej
** [[Czerna]]
** [[Kalwaria Pacławska]] k. Przemyśla
** [[Przeworsk]] - [[Bazylika kolegiacka Ducha Świętego w Przeworsku|Sanktuarium Grobu Bożego]]
** [[Kalwaria Wejherowska]]
** [[Wambierzyce]], „Śląska [[Jerozolima]]”
** [[Bardo (województwo dolnośląskie)|Bardo]]
** [[Sanktuarium Matki Bożej Przyczyny Naszej Radości na Górze Iglicznej|Kaplica Matki Boskiej Śnieżnej]], [[Międzygórze (województwo dolnośląskie)]]
** [[Krzeszów (województwo dolnośląskie)]]
** [[Góra Świętej Anny]]
** [[Święta Lipka]]
** [[Licheń Stary]]
** [[Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach|Łagiewniki]]
** [[Kalwaria Zebrzydowska]]
** [[Piekary Śląskie]]
** [[Sianowo]]
** [[Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Wałbrzychu|Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Wałbrzychu]]
** [[Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Wałbrzychu|Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego]]
** [[Sanktuarium Matki Bożej Rokitniańskiej|Rokitno]]
** [[Ostra Brama w Wilnie]]
** [[Grabarka (góra)|Grabarka]]
** kompleks Centrum Opatrzności Bożej – Wotum Narodu w Warszawie – w skład kompleksu wchodzi Panteon Wielkich Polaków, Świątynia Opatrzności Bożej oraz Muzeum Jana Pawła i Prymasa Wyszyńskiego,
** [[Kalwaria Żmudzka]] ([[Litwa]])
* W krajach niemieckojęzycznych
** [[Altötting]]
** [[Mariazell]]
** [[Telgte]]
 
=== Judaizm ===
* [[Ściana Płaczu]] w Jerozolimie
* [[Safed]] w [[Galilea|Galilei]]
 
=== Islam ===
[[Plik:Kaaba i Mekka.jpg|mały|Muzułmanie w Mekce podczas [[hadżdż]]]]
Pielgrzymka do [[Mekka|Mekki]], zwana [[hadżdż]], stanowi jeden z pięciu filarów islamu i jest obowiązkiem każdego muzułmanina, który jest w stanie ją odbyć pod względem zdrowotnym oraz finansowym (obowiązkowe jest odbycie jej przynajmniej raz w życiu)<ref>{{Cytuj|tytuł=Zarys islamu - Pielgrzymka do Mekki - Hadżdż - Al Islam.pl|czasopismo=www.alislam.pl|data dostępu=2017-01-04|opublikowany=www.alislam.pl|url=http://www.alislam.pl/islam/zarys_islamu/pielgrzymka_do_mekki_hadzdz}}</ref>. Innym popularnym celem pielgrzymkowym świata muzułmańskiego jest [[Medyna (Arabia Saudyjska)|Medyna]], w której znajduje się grobowiec [[Mahomet|Mahometa]]<ref>{{Cytuj|autor=|tytuł=The Islamic Pilgrimage: Mecca and Medina|czasopismo=planetden.com|data=|data dostępu=2017-01-04|opublikowany=planetden.com|url=http://planetden.com/history/islamic-pilgrimage-mecca-medina}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
Linia 76 ⟶ 86:
* [[pielgrzymki w buddyzmie]]
* [[pielgrzymka piesza]]
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==