'''Pozytywizm''' – kierunek w [[filozofia|filozofii]] i [[literaliteratura|literaturze]] zainicjowany przez [[Auguste Comte|Auguste'a Comte'a]] w drugiej połowie XIX wieku (''Kurs filozofii pozytywnej''). Został rozwinięty przez [[John Stuart Mill|J.S. Mille'a]] oraz [[Herbert Spencer|H. Spencera]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko =Tatarkiewicz | imię =Władysław | autor link =Władysław Tatarkiewicz | tytuł =Historia Filozofii | url =http://iklasyk.eu/wp-content/uploads/2015/03/W.-Tatarkiewicz-Historia-Filozofii-Tom-III.pdf | inni = | wydanie = | wydawca = | miejsce = | data = | rok = | miesiąc = | strony = | rozdział = | adres rozdziału = | nazwisko r = | imię r = | autor r link = | tom = 3 | tytuł tomu =Filozofia XIX wieku | część = | tytuł części = | seria = | id = | isbn = | oclc = | lccn = | doi = | cytat = | język =pl | data dostępu = 2016-08-28}}</ref>. Kontynuowany do czasów współczesnych (zob. [[empiriokrytycyzm]], [[pozytywizm logiczny]]). Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedynie prawdziwą wiedzą jest wiedza naukowa, która może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej weryfikacji teorii za pomocą empirycznej metody naukowej. Pozytywizm podkreślając znaczenie wiedzy empirycznej, [[nauka|naukowości]], odrzuca [[Metafizyka klasyczna|metafizykę]] jako nieuprawnioną spekulację a religię jako zabobon oparty na fikcjach. Elementem pozytywizmu bywa często [[Ewolucjonizm (biologia)|ewolucjonizm]], a wzorem naukowości są w nim nauki przyrodnicze.
Z czasem [[metoda naukowa]] odeszła od pozytywistycznej afirmacji teorii na rzecz jej falsyfikacji, ale pozytywizm we współczesnej postaci nadal jest kojarzony ze światopoglądem naukowym – wręcz czasem nazywany ideologią naukową – i jako taki bywa często podzielany przez [[Technokracja (polityka)|technokratów]], wierzących w konieczność rozwoju przez postęp nauki.
