Kilimandżaro: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wysokość względna
JCRZ (dyskusja | edycje)
m poprawa przek., kontrola autorytatywna, WP:SK
Linia 15:
| pozycja opisu =
| commons = Kilimanjaro
| data zdobycia zimą =
| pierwsze wejście zimą =
| stopniE = 37
| minutE = 21
| sekundE =
| stopniS = 3
| minutS = 4
| sekundS =
}}
{{Wikicytaty|o Kilimandżaro}}
'''Kilimandżaro''' – [[góra]] w [[Tanzania|Tanzanii]] leżąca przy granicy z [[Kenia|Kenią]]. Jest najwyższą górą Afryki i jednym z najwyższych samotnych masywów. W jego skład wchodzą trzy szczyty będące pozostałością po trzech wulkanach:
Linia 37:
 
=== Początki eksploracji ===
Jeszcze przed przybyciem Europejczyków wokół masywów wulkanicznych mieszkały liczne koczownicze plemiona. Kilimandżaro wśród nizin było czymś niezwykłym dla tamtejszych mieszkańców. Budziło wśród nich grozę do tego stopnia, że nazwali go ''Górą złych duchów''. Niektóre plemiona (np. [[Masajowie]]) oddawały boską cześć ''Górze światłości''. Zainteresowanie wyżyną wzrosło dopiero w [[XIX wiek]]u, gdy [[Tanganika (kraj)|Tanganika]], na terenie której znajdowała się wówczas Kilimandżaro, stała się kolonią niemiecką. [[5 października]] 1889 roku, niemiecki kartograf pochodzący z [[Lipsk]]a, profesor [[Hans Meyer]] wraz ze swoim przewodnikiem, Austriakiem [[LudwikLudwig Purtscheller|Ludwikiem Purtschellerem]] stanęli na szczycie Białego Dachu Czarnego Lądu. Dosyć szybko zauważono walory turystyczne góry i już w 1898 roku wytyczono pierwszy szlak turystyczny, który prowadził na sam szczyt. W 1932 na zboczach powstało pierwsze schronisko. Pierwszym Polakiem, który zdobył Kilimandżaro był [[Antoni Jakubski]], zoolog. Było to w 1910 roku.
 
=== Ochrona przyrody ===
Linia 54:
Rozbudowany układ pięter roślinnych - od podnóża: stepy, rzadkie suche lasy, wiecznie zielone lasy górskie, roślinność krzewiasta, łąki górskie, wieczne śniegi.
 
Kilimandżaro ma dużą różnorodność typów lasów na wysokości 3000 m, zawierających ponad 1200 gatunków roślin naczyniowych. Regiel lasów [[Rośliny wiecznie zielone|wiecznie zielonych]] (z rodzaju [[Ocotea]]) występuje na wilgotnym, południowym zboczu. Lasy krzewów z [[Rząd (biologia)|rzędu]] [[Malpigiowce|malpigowców]] i [[Jałowiec|jałowców]] rosną na suchym stoku północnym. Lasy [[wrzosiec|wrzośców]] [[Piętro subalpejskiekosodrzewiny|piętra subalpejskiego]] na wysokości 4100 metrów są najwyżej położonymi lasami w [[Afryka|Afryce]]. Pomimo ogromnej [[Różnorodność biologiczna|różnorodności biologicznej]], ilość [[endemit]]ów jest niewielka. Jednakże, [[relikt]]y lasów w najgłębszych dolinach najniższych uprawianych obszarach sugerują, że górę Kilimandżaro w przeszłości porastała bogata flora, z ograniczonym zasięgiem występowania gatunków znanych tylko z gór [[Eastern Arc]]. mała ilość endemitów może być wynikiem zniszczenia niżej położonych lasów niż wynikiem młodego wieku góry. Inną cechą lasów Kilimandżaro jest brak strefy [[bambus]]a, która występuje we wszystkich innych wysokich górach Afryki wschodniej, z podobną wartością opadów. [[Yushania alpina]] jest ulubionym pokarmem [[Słoń afrykański|słoni]] i [[Bawół afrykański|bawołów]]. Na Kilimandżaro przedstawiciele [[megafauna|megafauny]] występują na północnych stokach, gdzie jest zbyt sucho aby rozwinęła się strefa bambusów.
{{clear}}
 
Linia 74:
{{Korona Ziemi}}
{{Obiekty UNESCO w Tanzanii}}
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Szczyty w Tanzanii]]