Kigeli V: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy, WP:SK, skasowałem martwy link zewnętrzny do strony domowej
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 14:
|www =
}}
'''Kigeli V Ndahindurwa''', pierwotnie(wł. '''Jean-Baptiste Ndahindurwa''', (ur. [[29 czerwca]] [[1936]] w [[Cyangugu|Kamembe]], zm. [[16 października]] [[2016]] w [[Oakton]] w [[Stany Zjednoczone|USA]]{{r|chimpreports}}) – [[Królowie Rwandy|władca]]<ref (group="uwaga">''[[mwami]]'', tłumaczone nieprecyzyjnie jako ''[[król]]'')</ref> [[Belgia|belgijskiego]] [[terytorium powiernicze ONZ|terytorium powierniczego]] [[Rwanda|Rwandy]] w latach 1959–1961.
 
== Życiorys ==
W 1960 został [[Banicja|wygnany]] do [[Uganda|Ugandy]]. Następnie mieszkał w [[Waszyngton]]ie w [[Stany Zjednoczone|USA]].
Jean-Baptiste Ndahindurwa objął tron w 1959 r. i przyjął imię Kigeli V. Już w 1960 r. w kraju doszło do buntu ludu Hutu, których przeciwko panującym Tutsi podburzyli Belgowie, by w ten sposób spacyfikować panujące wśród nich nastroje antykolonialne i proniepodległościowe. Już na przełomie 1959 i 1960 roku doszło do pierwszych pogromów Tutsi, które ostatecznie spowodowały, że Kigeli V wraz z dworem uciekł z kraju. Nowe władze zorganizowały referendum, w którym społeczeństwo większością 80% poparło wprowadzenie w kraju ustroju republikańskiego. Wygnany król do końca życia utrzymywał, że wyniki referendum zostały sfałszowane<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł=Ostatni król Rwandy. Walka o pusty tron|czasopismo=Onet Wiadomości|data=2017-01-18|data dostępu=2017-01-21|url=http://wiadomosci.onet.pl/swiat/ostatni-krol-rwandy-walka-o-pusty-tron/04zemfz|język=pl-PL}}</ref>.
 
Kiegli V w początkowym okresie zamieszkał w w Tanganice, po czym przeniósł się do Ugandy, dokąd zaprosił go rządzący w tym kraju Idi Amin. Po obaleniu Amina w 1979 r. Kigeli V wyjechał do kenijskiego Nairobi, w którym usiłował podtrzymywać funkcjonowanie emigracyjnego dworu, zwołując co tydzień posiedzenia dworu i udzielając audiencji Rwandyjczykom<ref name=":0" />.
 
W 1992 r. osiadł w Stanach Zjednoczonych, gdzie otrzymał azyl polityczny. Zamieszkał Falls Church w Wirginii, gdzie otrzymał opłacane przez amerykański rząd mieszkanie i kartki na żywność. Żył w biedzie, utrzymując się z zasiłku i nadawania rwandyjskich tytułów szlacheckich. Prowadził też fundację dobroczynną, świadczącą pomoc rwandyjskim uchodźcom<ref name=":0" />.
 
Liczył na powrót do kraju w 1994 roku, gdy partyzanci Tutsi pokonali Hutu i przejęli władzę w Rwandzie, jednak nowy przywódca państwa, Paul Kagame, nie zgodził się na jego powrót do kraju jako monarchy, choć zgodził się na przyjazd w charakterze zwykłego obywatela<ref name=":0" />.
 
Pod koniec lat 1990. został przez Kagamego oskarżony o spisek w celu przejęcia władzy, w efekcie czego aresztowano kilkuset prawdziwych i rzekomych monarchistów, a innych zmuszono do emigracji<ref name=":0" />.
 
Zmarł w Stanach Zjednoczonych 16 października 2016 roku. Przyczyną śmierci była choroba serca{{r|WP}}. Nie posiadał potomków, gdyż zgodnie ze zwyczajami Tutsi zakazuje się tego królom przebywającym na wygnaniu<ref name=":0" />.
 
Jeden z jego współpracowników Boniface Benzinge, oznajmił, że Kigeli nie chciał być pochowany w Rwandzie, co spotkało się ze sprzeciwem żyjących w tym kraju krewnych króla. Po procesie wygranym przez amerykańskim sądem rodzina zmarłego doprowadziła do pochówku w Rwandzie. Pogrzeb nie miał rangi państwowego, władze Rwandy reprezentowała minister sportu i kultury [[Julienne Uwacu]]<ref name=":0" />.
 
Niejasna jest kwestia następstwa po Kiegelim V. Zgodnie z oświadczeniem Benzinge na następce wskazano Emmanuela Bushayiję, bratanka króla, który przyjął imię Yuhi VI. Decyzja ta spotkała się ze sprzeciwem krewnych Kiegelego zamieszkałych w Rwandzie<ref name=":0" />.
 
Był kawalerem [[Zakon Rycerzy św. Łazarza|Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy]].
 
{{Uwagi}}
Zmarł w Stanach Zjednoczonych 16 października 2016 roku. Przyczyną śmierci była choroba serca{{r|WP}}.
 
== Przypisy ==