Px27: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Opis: lit. |
Odpowiednia kolejność i nazewnictwo sekcji. Typografia, czyszczenie kodu. |
||
Linia 10:
|masa_pustego = 14,2 t
|długość_parowozu = 6120 mm
|długość_z_tendrem = 9720 mm<ref group=uwaga>Długość z tendrem 9720 mm według B. Pokropiński (2016), ''
|szerokość = 2000 mm<ref name=pokr2/>
|wysokość = 3100 mm<ref name=pokr2/>
|rozstaw_osi_skrajnych = 2400 mm
|moc_znamionowa = 110 KM
|siła_pociągowa =4265 kg<ref name=pokr204>B. Pokropiński (2016), ''
|prędkość_konstrukcyjna = 30 km/h
|typ_tendra = 2-osiowy<br />masa służbowa 9 t
Linia 25:
|skok_tłoka = 350 mm
|średnica_napędnych = 650 mm
|średnica_tocznych =
|uwagi =zapas węgla 0,3 t + 1,7 t tender<br />zapas wody 1,5 m³ + 3,3 m³ tender<br />pokonywany promień łuku 30 m<br />nacisk osi 4,25 t<br />dane:<ref name=pokr204/>
|rozstawy_toru = 600 mm
|galeria_commons =Category:PKP class Px27
Linia 33:
'''Px27''' – oznaczenie na [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] serii parowozów wąskotorowych, na tor szerokości 600 mm, wyprodukowanych w 1927 roku przez [[Fablok|Pierwszą Fabrykę Lokomotyw w Polsce (Fablok)]] w Chrzanowie (typ fabryczny W5A), o [[Układ osi lokomotywy|układzie osi D]]. Wyprodukowano dwa parowozy tej serii dla Wyrzyskich Kolei Powiatowych, po wojnie używane na PKP do lat 70. Jeden egzemplarz zachowano jako eksponat muzealny.
==
Konstrukcja parowozów typu W5A została opracowana przez [[Fablok|Pierwszą Fabrykę Lokomotyw w Polsce "Fablok"]] w Chrzanowie na zamówienie [[Bydgosko-Wyrzyskie Koleje Dojazdowe|Wyrzyskich Kolei Powiatowych]] złożone w 1927 roku na dwa parowozy z tendrem o mocy ponad 100 KM, nadające się do obsługi trudnych odcinków linii o znacznym nachyleniu ([[Białośliwie (wieś w województwie wielkopolskim)|Białośliwie]] – [[Nieżychowo]])<ref name=pokr2>B. Pokropiński (2016), ''
== Konstrukcja ==
Wąskotorowy tendrzak, z doczepnym tendrem, o układzie osi D, z silnikami bliźniaczymi na parę nasyconą (Dn2t+t). Budka maszynisty z drzwiami połówkowymi po bokach oraz drzwiami i mostkiem przejściowym w tylnej ścianie, umożliwiającymi pracę z tendrem. Parowóz w skrzyniach po bokach kotła oraz rezerwowym zbiorniku między ostojnicami przewoził 0,3 t węgla i 1,5 m³ wody (przegroda na węgiel była w lewej skrzyni)<ref name=pokr2/>. Dwuosiowy tender o masie próżnej 4 t, służbowej 9 t i pojemności 1,7 t węgla i 3,3 m³ wody<ref name=pokr204/>.▼
Kocioł płomieniówkowy, z miedzianą skrzynią ogniową (podczas napraw w ZNTK Nowy Sącz po 1957 roku wymienianą na stalową)<ref name=pokr2/>. Drzwi dymnicy okrągłe, zamykane na centralny zamek. Na kotle umieszczony wysoki [[zbieralnik pary]] i za nim [[Piasecznica (technika)|piasecznica]] uruchamiana ręcznie, podająca piasek pod koła osi silnikowej. W zbieralniku początkowo była zaworowa przepustnica pary systemu Cara z napędem wewnątrz kotła i labiryntowym osuszaczem pary, zamieniana po zużyciu się po wojnie w ZNTK Nowy Sącz na przepustnice tłoczkowe mocowane po prawej stronie, z zewnętrznym napędem i rurami parowlotowymi na zewnątrz<ref name=pokr2/>. Na pokrywie zbieralnika pary [[zawór bezpieczeństwa|zawory bezpieczeństwa]] typu Pop-Coale<ref name=pokr2/>. Rury parowlotowe prowadzące z dymnicy do silników były pierwotnie osłonięte blaszaną otuliną<ref name=pokr2/>. Początkowo komin miał wirowy odiskiernik Rihoseka, zdejmowany po wojnie i zastępowany siatką odiskierną. Na kotle między kominem a zbieralnikiem parowozy miały dzwon parowy<ref name=pokr2/>. Zasilanie kotła w wodę za pomocą dwóch inżektorów Friedmanna o wydajności 60 l/min{{r|pokr600}}.▼
[[Ostoja (kolejnictwo)|Ostoja]] belkowa, o grubości belek 60 mm<ref name=pokr2/>. Odsprężynowanie za pomocą resorów płaskich, z czterema punktami podparcia<ref name=pokr2/>. Osie: pierwsza i trzecia były sztywne, druga miała przesuw boczny po 5 mm, a czwarta po 10 mm na każdą stronę, przez co parowóz mógł pokonywać łuki o promieniu 30 m<ref name=pokr2/>.▼
Bliźniacze silniki parowe z suwakami tłoczkowymi, napędzały trzecią oś poprzez jednoprowadnicowe krzyżulce i korbowody<ref name=pokr2/>. Mechanizm parorozdzielczy Heusingera z jarzmem kulistym systemu Huna i z nawrotnicą dźwigniową<ref name=pokr2/>. Do smarowania silników służył lubrykator, wymieniany po wojnie na smarotłocznię Friedmanna. Hamulce: parowy i ręczny dźwigniowy, działały na wspólny wał, z którego hamowano pierwsze trzy osie<ref name=pokr2/>. Ponadto tender wyposażony był w hamulec ręczny dźwigniowy<ref name=pokr2/>. Parowozy posiadały początkowo oświetlenie naftowe, po wojnie zamienione na elektryczne, zasilane z turbozespołu<ref name=pokr2/>.▼
== Eksploatacja ==
Oba parowozy służyły na Wyrzyskich Kolejach Powiatowych, oznakowane numerami 25 i 26<ref name=pokr2/>. Stacjonowały w [[Białośliwie (wieś w województwie wielkopolskim)|Białośliwiu]] i prowadziły ciężkie składy towarowe na linii Białośliwie-[[Nieżychowo]]<ref name=pokr600>B. Pokropiński (2000), ''
Parowozy te stacjonowały po wojnie cały czas w Białośliwiu, pracując na [[Bydgosko-Wyrzyskie Koleje Dojazdowe|Bydgosko-Wyrzyskich Kolejach Dojazdowych]]. Parowóz Px27-775 został 12 czerwca 1976 został skreślony z ewidencji PKP i przekazany do [[Muzeum Kolejnictwa w Warszawie]]. Obecnie jest eksponatem [[Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji]]<ref name=pokr600/>. Parowóz Px27-774 został 26 września 1970 skreślony z inwentarza, po czym złomowany w Białośliwiu<ref name=pokr2/> (jego tender otrzymał parowóz [[Px38|Px38-805]])<ref >B. Pokropiński (2000), ''
{|class="wikitable"
Linia 59 ⟶ 68:
|}
▲Wąskotorowy tendrzak, z doczepnym tendrem, o układzie osi D, z silnikami bliźniaczymi na parę nasyconą (Dn2t+t). Budka maszynisty z drzwiami połówkowymi po bokach oraz drzwiami i mostkiem przejściowym w tylnej ścianie, umożliwiającymi pracę z tendrem. Parowóz w skrzyniach po bokach kotła oraz rezerwowym zbiorniku między ostojnicami przewoził 0,3 t węgla i 1,5 m³ wody (przegroda na węgiel była w lewej skrzyni)<ref name=pokr2/>. Dwuosiowy tender o masie próżnej 4 t, służbowej 9 t i pojemności 1,7 t węgla i 3,3 m³ wody<ref name=pokr204/>.
▲Kocioł płomieniówkowy, z miedzianą skrzynią ogniową (podczas napraw w ZNTK Nowy Sącz po 1957 roku wymienianą na stalową)<ref name=pokr2/>. Drzwi dymnicy okrągłe, zamykane na centralny zamek. Na kotle umieszczony wysoki [[zbieralnik pary]] i za nim [[Piasecznica (technika)|piasecznica]] uruchamiana ręcznie, podająca piasek pod koła osi silnikowej. W zbieralniku początkowo była zaworowa przepustnica pary systemu Cara z napędem wewnątrz kotła i labiryntowym osuszaczem pary, zamieniana po zużyciu się po wojnie w ZNTK Nowy Sącz na przepustnice tłoczkowe mocowane po prawej stronie, z zewnętrznym napędem i rurami parowlotowymi na zewnątrz<ref name=pokr2/>. Na pokrywie zbieralnika pary [[zawór bezpieczeństwa|zawory bezpieczeństwa]] typu Pop-Coale<ref name=pokr2/>. Rury parowlotowe prowadzące z dymnicy do silników były pierwotnie osłonięte blaszaną otuliną<ref name=pokr2/>. Początkowo komin miał wirowy odiskiernik Rihoseka, zdejmowany po wojnie i zastępowany siatką odiskierną. Na kotle między kominem a zbieralnikiem parowozy miały dzwon parowy<ref name=pokr2/>. Zasilanie kotła w wodę za pomocą dwóch inżektorów Friedmanna o wydajności 60 l/min{{r|pokr600}}.
▲[[Ostoja (kolejnictwo)|Ostoja]] belkowa, o grubości belek 60 mm<ref name=pokr2/>. Odsprężynowanie za pomocą resorów płaskich, z czterema punktami podparcia<ref name=pokr2/>. Osie: pierwsza i trzecia były sztywne, druga miała przesuw boczny po 5 mm, a czwarta po 10 mm na każdą stronę, przez co parowóz mógł pokonywać łuki o promieniu 30 m<ref name=pokr2/>.
▲Bliźniacze silniki parowe z suwakami tłoczkowymi, napędzały trzecią oś poprzez jednoprowadnicowe krzyżulce i korbowody<ref name=pokr2/>. Mechanizm parorozdzielczy Heusingera z jarzmem kulistym systemu Huna i z nawrotnicą dźwigniową<ref name=pokr2/>. Do smarowania silników służył lubrykator, wymieniany po wojnie na smarotłocznię Friedmanna. Hamulce: parowy i ręczny dźwigniowy, działały na wspólny wał, z którego hamowano pierwsze trzy osie<ref name=pokr2/>. Ponadto tender wyposażony był w hamulec ręczny dźwigniowy<ref name=pokr2/>. Parowozy posiadały początkowo oświetlenie naftowe, po wojnie zamienione na elektryczne, zasilane z turbozespołu<ref name=pokr2/>.
▲{{uwagi}}
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* Bogdan Pokropiński, ''Muzealne parowozy wąskotorowe w Polsce (dla toru szerokości 600 i 630 mm)'', Muzeum Ziemi Pałuckiej, Żnin, 2000, {{ISBN|83-910219-7-1}}.
* Bogdan Pokropiński, ''Parowozy wąskotorowe produkcji polskiej''. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2016. {{ISBN|978-83-206-1963-8}}.
== Linki zewnętrzne ==
* {{cytuj stronę|url=http://www.holdys.pl/tomi/index.php?desc=on&par=px27-775|tytuł=Px27-775|autor=Tomisław Czarnecki|praca=Wciąż pod
{{Pojazdy trakcyjne w Polsce}}
| |||