Polityka zagraniczna Polski: Różnice pomiędzy wersjami

Kolejnym nowym uwarunkowaniem zewnętrznym o zasadniczym znaczeniu było przełamanie zimnowojennego podziału [[Europa|Europy]] i demokratyzacja w państwach [[Europa Środkowo-Wschodnia|Europy Środkowowschodniej]]<ref name="Zieba24" />. Jednym z katalizatorów przemian była transformacja w Polsce, która wyprzedziła upadek ''[[realny socjalizm|realnego socjalizmu]]'' w krajach ją otaczających. W końcu roku 1989 doszło do zmiany władzy również w NRD, [[Czechosłowacka Republika Socjalistyczna|Czechosłowacji]], na [[Węgierska Republika Ludowa (1949-19891949–1989)|Węgrzech]], w [[Ludowa Republika Bułgarii|Bułgarii]] i [[Rumunia w epoce komunizmu|Rumunii]]<ref name="Zieba24" />. Pogrążony w kryzysie [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Sowiecki]] pod przywództwem [[Michaił Gorbaczow|Michaiła Gorbaczowa]] nie zdecydował się na interwencję w celu powstrzymania zmian<ref name="Zieba25">{{Cytuj książkę|nazwisko=Zięba|imię=Ryszard|autor link=Ryszard Zięba|tytuł=Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie|wydanie=1|wydawca=[[Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne]]|miejsce=Warszawa|rok=2010|strony=25|isbn=978-83-60807-13-2}}</ref>. Zasadnicza zmiana okoliczności spowodowała, że dotychczasowe struktury międzynarodowe w tej części świata ([[Układ Warszawski]] i [[Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej]]) faktycznie straciły swoje znaczenie<ref name="Zieba25" />. Np. gdy w 1991 władze ZSRR zaproponowały przekształcenie RWPG w [[Międzynarodowa Organizacja Współpracy Gospodarczej|Międzynarodową Organizację Współpracy Gospodarczej]] z udziałem Niemiec i [[Jugosławia|Jugosławii]] państwa Europy Środkowej nie podjęły tej inicjatywy<ref name="Zieba25" />. Po rozwiązaniu RWPG 28 czerwca 1991 roku padła propozycja nowej organizacji o charakterze gospodarczym z udziałem ZSRR, jednak również nie spotkała się z akceptacją<ref name="Zieba25" />.