Zamek w Kwidzynie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
1) Rozszerzenie i uszczegółowienie opisu historycznego 2) przeniesienie informacji o eksponatach w obecnym muzeum na założoną stronę MUZEUM W KWIDZYNIE
-błędny przypis do Wikipedii, odlinkowanie dat, int.
Linia 1:
{{Budynek infobox
| nazwa = Zamek w Kwidzynie
| zabytek = 164/N z [[9 grudnia]] [[1961]]<ref name="zabytek">{{zabytek|pomorskie|data dostępu=26.04.2013}}</ref>
| zdjęcie = Kwidzyn zamek.jpg
| opis zdjęcia = Zamek od strony zachodniej
Linia 16:
| powierzchnia użytkowa =
| rozpoczęcie budowy =
| ukończenie budowy = [[XIV wiek|XIV]] w.
| przebudowy =
| zniszczono =
Linia 37:
'''Zamek w Kwidzynie''' – zamek kapituły [[Pomezania|pomezańskiej]] w [[Kwidzyn]]ie wzorowany na zamkach [[zakon krzyżacki|krzyżackich]].
== Historia ==
Obecnie istniejący zamek jest drugim w kolejności chronologicznej. Pierwszy, zwany z''amkiem biskupim'' lub ''Starym Zameczkiem'' (niem. Altschlösschen), zbudowany został przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]]. Zamek ten zlokalizowano najprawdopodobniej w miejscu wcześniejszego pruskiego grodu [[Kwidzyn|Kwedis]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Kwidzyn|data=2017-01-18|data dostępu=2017-01-20|opublikowany=Wikipedia, wolna encyklopedia|url=https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kwidzyn&oldid=48228665|język=pl}}</ref> o okolicy dzisiejszej ul. Starozamkowej w [[Kwidzyn|Kwidzynie]].
 
Skrzydła południowe i wschodnie zostały rozebrane w końcu [[XVIII wiek|XVIII]] w., od tego czasu wnętrza kilkakrotnie przebudowywano na potrzeby urzędów, a w latach 1855-1875 budowlę poddano rekonstrukcji.
 
Do budowy istniejącego obecnie zamku przystąpiono na przełomie [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek|XIV]] wieku. Po pracach mających na celu przygotowanie terenu rozpoczęto wznoszenie skrzydeł zamkowych i zabudowań przedzamcza. Zamek wzniesiono z kamieni i cegieł w formie czteroskrzydłowej budowli na planie zbliżonym do kwadratu, z wieżami w narożach, dwukondygnacyjnym [[Krużganek|krużgankiem]] na dziedzińcu i wjazdem od strony północnej, gdzie znajdowało się gospodarcze przedzamcze. Większość prac budowlanych przy zamku zakończono w latach [[1340]] – [[1350]]1340–1350. W latach 80. [[XIV wiek|XIV]] wieku ukończono [[Gdanisko]]. Pierwotnie zamek stanowił samodzielne założenie, dopiero wtórnie został połączony z katedrą, a jego najwyższą, narożną wieżę południowo-wschodnią przekształcono w dzwonnicę. Ukończenie nowego kościoła katedralnego jest datowane na okres rządów biskupa [[Jana Möncha]] ([[1377]] – [[1409]]1377–1409). W tym czasie powstał w [[Kwidzyn|Kwidzynie]] unikatowy zespół architektoniczny, w którego skład weszły dwa zamki (biskupi i kapituły), katedra oraz miasto. Poszczególne człony miały własne umocnienia, a połączone murami tworzyły system obronny, doskonale wkomponowany w warunki naturalne terenu. Zamek stał się siedzibą [[Kapituła pomezańska|kapituły pomezańskiej]], a także centrum religijnym i polityczno-administracyjnym.
 
Na mocy ustaleń drugiego pokoju toruńskiego Kwidzyn, wraz z dominium biskupim, przyznany został [[Zakon krzyżacki|Zakonowi Krzyżackiemu]]. Biskupstwo pomezańskie zostało dożywotnio oddane polskiemu biskupowi chełmińskiemu [[Wincenty Kiełbasa|Wincentemu Kiełbasie]]. Po jego śmierci Zakon podjął próbę obsady biskupstwa pomezańskiego, mając poparcie ze strony kapituły katedralnej. Doprowadziło to interwencji wojsk polskich na terenach należących do biskupstwa pomezańskiego i warmińskiego - konflikt określany jako [[Wojna popia|Wojna Księża]]. W [[1478]] roku wojska polskie zdobyły [[Kwidzyn]]. Mieszczanie schronili się w zamku kapituły i podpalili miasto. W trakcie działań wojennych zamek został poważnie uszkodzony – podczas prac remontowych przeprowadzonych w roku 1487, rozebrano uszkodzone wieże narożne.
 
W roku 1520 w wyniku kolejnych działań wojennych, wojska polskie zniszczyły całkowicie zamek biskupi i najprawdopodobniej uszkodziły zamek kapituły. W roku 1526 biskupi pomezańscy przeszli na protestantyzm. W latach 30 XVI wieku pierwszy biskup protestancki [[Paulus Speratus]], przeprowadził na własny koszt remont zamku kapitulnego. Po jego śmierci, w roku 1551 zamek został przejęty przez urzędników księcia [[Albrecht Hohenzollern (1490–1568)|Albrechta Hohenzollerna]], stając się budynkiem rządowym i rezydencją, w której , w 1709 roku, zatrzymał się [[Władcy Rosji|car Rosji]] [[Piotr I Wielki|Piotr I]], w czasie swojego pobytu w Kwidzynie, na zaproszenie króla pruskiego [[Fryderyk I Pruski|Fryderyka I]].
Linia 49:
W roku 1728 skrzydło południowe zamku zostało przekształcone w magazyn spożywczy dla garnizonu wojskowego. Po pierwszym rozbiorze Polski zamek stał się siedzibą sądu. W związku ze zmianą funkcji, przeprowadzono konieczne prace adaptacyjne. W salach I piętra wprowadzono podział na szereg małych pomieszczeń. Rozebrano częściowo zachodni krużganek, budując schody prowadzące z dziedzińca na I piętro. Część zamku zaadaptowano na cele więzienne. W roku 1798 podjęto decyzję o rozbiórce dwóch skrzydeł zamkowych: wschodniego i najbardziej reprezentacyjnego południowego, by z pozyskanego materiału wybudować osobny budynek.
 
Po roku [[1854]], na mocy rozporządzenia króla [[Fryderyk Wilhelm IV Pruski|Fryderyka Wilhelma IV]] zaprzestano dewastacji zamku i rozpoczęto prace rekonstrukcyjne. Ich najistotniejszy etap przeprowadzono w roku 1874, pod kierunkiem [[Gustav Reichert|Gustava Reichert]]<nowiki/>a. W rezultacie odbudowano wieże narożne, zrekonstruowano sklepienia w pomieszczeniach pierwszego piętra skrzydła północnego i uzupełniono detal architektoniczny.
 
Zamek pełnił funkcje sądu i więzienia do roku [[1935]]. W roku 1936 po przeprowadzeniu szeregu prac adaptacyjnych, zamek stał się siedzibą hitlerowskiej szkoły [[Hitlerjugend]] HJ-Ostlandführerschule, i tę funkcję pełnił do roku [[1945]]. Po zajęciu miasta przez [[Armia Czerwona|Armie Czerwoną]] zamek, w odróżnieniu od Starego Miasta, szczęśliwie uniknął poważniejszych zniszczeń. Splądrowano jedynie jego wnętrza.
 
W grudniu [[1949]] roku zamek został przejęty przez [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego|Ministerstwo Kultury i Sztuki]].
 
Obecnie mieści się w nim [[Muzeum w Kwidzynie]].