Hiszpańska wojna domowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 48259050 autora 212.2.96.193 (dyskusja). Powtórzenia
Nie podano opisu zmian
Linia 79:
 
=== Republikanie ===
Począwszy od października 1936 r. republikanom pomocy udzielał ZSRR, wysyłając do Hiszpanii broń i ludzi. W transportach do Hiszpanii wysłano 806 samolotów, 362 czołgi, 340 moździerzy, 1555 armat oraz inny sprzęt. Jednak z powodu blokady morskiej prowadzonej przez siły morskie Włoch i Niemiec nie wszystek sprzęt dotarł w ręce republikańskie, np. ze 120 samochodów pancernych tylko 60 znalazło się w republikańskiej armii. Po stronie republikańskiej walczyło około 2000 wojskowych z Armii Czerwonej ZSRR, w tym ponad 700 lotników, około 350 czołgistów i ponad 220 innych doradców. Byli wśród nich: [[Paweł Batow]], [[Rodion Malinowski]], [[Nikołaj Kuzniecow (admirał)|Nikołaj Kuzniecow]], [[Nikołaj Woronow]]<ref>Praca zbiorowa, ''Wojna narodowo rewolucyjna w Hiszpanii 1936-1939'', s. 60-61.</ref> i [[Kiriłł Mierieckow]]<ref>William J. Spahr, ''Generałowie Stalina'', Warszawa 2001, s. 205</ref>. Pierwszym szefem sowieckiej misji wojskowej w Republice Hiszpańskiej był długoletni szef [[Główny Zarząd Wywiadowczy|Razwiedupru]] [[Jānis Bērziņš|Jan Berzin]] (ps. „Griszyn”), dostawami broni kierował do czerwca 1937 [[Artur Staszewski]] (Hirszfeld) (formalnie [[attaché]] handlowy ([[język rosyjski|ros.]] ''torgpred'') ZSRR w Republice Hiszpańskiej), od maja 1937 kontrolę nad sowieckim udziałem w wojnie domowej przejęło [[Pierwszy Zarząd Główny Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego|INO]] [[NKWD]] kierowane przez [[Aleksandr Orłow (funkcjonariusz NKWD)|Aleksandra Orłowa]].
 
Pomoc ZSRR była w pełni odpłatna i wyniosła ogółem ponad 1,5 miliarda peset. Za dostawy broni i doradców wojskowych z ZSRR rząd republikański zapłacił z rezerw Banku Hiszpanii [[złoto|złotem]] (510 ton złota – ponad dwie trzecie z czwartego wówczas na świecie zapasu złota banku centralnego) o wartości ówczesnych 574 mln [[dolar amerykański|dolarów]] ([[Ekwiwalent (ekonomia)|ekwiwalent]] ok. 21,5 mld [[Dolar amerykański|USD]] 2014)<ref group="A">Według kursu giełdowego 1313 USD za [[uncja|troy uncję]] – czerwiec 2014 Londyn. Faktyczna wartość depozytu była wyższa, gdyż niemal w całości składał się on ze złotych monet, przeważnie dolarowych, z czego wiele stanowiły rzadkie [[numizmatyka|numizmaty]].</ref><ref>Stéphane Courtois, Nicolas Werth, Jean-Louis Panné, Andrzej Paczkowski, Karel Bartosek, Jean-Louis Margolin ''Czarna Księga Komunizmu'', Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, {{ISBN|83-7180-326-5}}, s. 319.</ref><ref group="A">„Rząd republikański przekazał na ten cel do Moskwy niemal całą rezerwę Banku Hiszpanii, wynoszącą 140 mln funtów w złocie”: Witold Pronobis „Świat i Polska w XX wieku”, Editions Spotkania, Warszawa, 1996, {{ISBN|83-86802-11-1}}, s. 157.</ref> – które wysłano 26 października 1936 statkiem do [[Odessa|Odessy]] w ZSRR, pod nadzorem funkcjonariusza [[NKWD]] [[Aleksandr Orłow (funkcjonariusz NKWD)|Aleksandra Orłowa]]. Gdy hiszpańskie zapasy złota skończyły się w listopadzie 1938, ustały również dostawy sowieckiego sprzętu wojennego dla Republiki Hiszpańskiej.