Związek Syndykalistów Polskich: Różnice pomiędzy wersjami

Związek Syndykalistów Polskich (edytuj)

Wersja z 14:10, 2 paź 2006

Rozmiar się nie zmienił ,  14 lat temu
m
brak opisu edycji
(nowe)
 
m
'''Związek Syndykalistów Polskich''' (SZPZSP) – polska cywilno-wojskowa organizacja konspiracyjna o charakterze [[syndykalizm|syndykalistycznym]], działająca od kwietnia [[1941]] r. do [[1945]] r.
 
W październiku [[1939]] r. powstał w [[Warszawa|Warszawie]] Związek "Wolność i Lud", bazujący na członkach przedwojennych organizacji o charakterze lewicowym i syndykalistycznym, jak: [[Związek Patriotyczny]], [[Związek Zawodowych Związków]], części [[Federacja Anarchistyczna|Federacji Anarchistycznej]], [[Polski Związek Zachodni]], [[Światowy Związek Polaków z Zagranicy]], lewicy [[Związek Młodzieży Demokratycznej|Związku Młodzieży Demokratycznej]], [[Instytut Oświaty i Kultury imienia S. Żeromskiego]] oraz kilku mniejszych lewicowych i syndykalistycznych grup. Wśród założycieli byli m.in. prof. [[Kazimierz Zakrzewski]], [[Jerzy Szurig]], [[Stanisław Bukowiecki]], S. Szwedowski, L. Bigosiński, [[Stefan Kapuściński]]. Organizacja składała się z pionu cywilnego z Komitetem Centralnym na czele i wojskowego. Główne założenia programowe zostały przedstawione w deklaracji "Kujmy broń". W grudniu 1939 r. utworzono własne oddziały bojowe pod nazwą Polskie Oddziały Syndykalistyczne "Wolność i Lud" (od [[1940]] r. Oddziały Sabotażowo-Szturmowe), których komendantem został S. Kapuściński. Współpracowały one blisko ze [[Związek Walki Zbrojnej|Związkiem Walki Zbrojnej]], prowadząc akcje [[mały sabotaż|małego sabotażu]] w ramach grupy [[Wawer (harcerstwo)|"Wawer"]].
* idea stworzenia wspólnoty słowiańskiej w [[Europa|Europie]] Środkowej.
 
Podczas [[powstanie warszawskie|Powstania Warszawskiego]] na [[Stare Miasto (Warszawa)|Starym Mieście]] walczyła [[104. kompania syndykalistów]] pod dowództwem ppor. [[Kazimierz Puczyński|Kazimierza Puczyńskiego]] ps. "Wroński", a w [[Śródmieście|Śródmieściu]] – tzw. Brygada Syndykalistyczna pod dowództwem [[Edward Wołonciej-Czemier|Edwarda Wołoncieja-Czemiera]]. Ponadto SZPZSP wydawało pismo pt. "Syndykalista", którego redaktorem był [[Paweł Lew Marek]], działacz przedwojennej [[Anarchistyczna Federacja Polski|Anarchistycznej Federacji Polski]].
 
W lutym [[1944]] r. SZPZSP współtworzyło [[Centralizacja Stronnictw Demokratycznych, Socjalistycznych i Syndykalistycznych|Centralizację Stronnictw Demokratycznych, Socjalistycznych i Syndykalistycznych]]. Z inicjatywy ZSP zaczęły powstawać wówczas (głównie w Warszawie i na Kielecczyźnie) liczne komitety fabryczne, będące konspiracyjną namiastką związków zawodowych. We wrześniu 1944 r. ZSP uznał [[Krajowa Rada Narodowa|Krajową Radę Narodową]] i [[Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego]]. W zamian komuniści podpisali wspólną deklarację (nie zrealizowaną), która miała oddawać po zakończeniu wojny zarządzanie przemysłem w ręce związków zawodowych, a z Krajowej Rady Związków Zawodowych uczynić najwyższy organ polityki gospodarczej w państwie. SZPZSP została rozwiązana w [[1945]] r., natomiast część jej członków działała do [[1948]] r., próbując tworzyć struktury syndykalistyczne w [[Łódź|Łodzi]], co skończyło się aresztowaniem większości.
 
[[Kategoria:Polskie organizacje podziemne II wojny światowej]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Specjalna:MobileDiff/4848238”