Wojna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
Linia 17:
== Pojęcie wojny w terminologii prawnej ==
Wojna w rozumieniu prawnym oznacza zerwanie stosunków pokojowych (w tym także [[Prawo dyplomatyczne|stosunków dyplomatycznych]]) pomiędzy co najmniej dwoma państwami<ref>Kryterium to bywa sporne, gdyż od dawna znane jest pojęcie wojny domowej między mieszakńcami tego samego państwa. [[Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna]] określa wojnę jako ''okres orężnej walki między ludami, państwami lub partiami w samym państwie (wojna domowa), celem zmuszenia przeciwnika do uznania swych żądań czy programów'' ([http://www.gutenberg.czyz.org/word,83664 ''Wojna''], pisownia uwspółcześniona).</ref> i przejście do stosunków wojennych czyli rozpoczęcie walki zbrojnej i wrogich działań skierowanych przez państwa wzajemnie przeciwko sobie. Istniejącą wówczas między tymi państwami sytuację określa się jako [[stan wojny]]<ref>Stan wojny nie zawsze jest równoznaczny z walką zbrojną i odwrotnie. Mogą bowiem toczyć się działania wojenne bez formalnego aktu wypowiedzenia wojny, lub może istnieć stan wojny, gdy nie toczy się już walka zbrojna. ([http://www.rocznikbezpieczenstwa.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/RBM/RBM_artykuly/2014_8_09.pdf Stan wojny a stan wojenny – zagadnienia formalno-prawne]).</ref>. [[Konwencje haskie]] z 1899 i 1907 r. wymagają, by wojna rozpoczęła się oficjalnym jej [[wypowiedzenie wojny|wypowiedzeniem]]<ref>Obecnie wypowiedzenie wojny jest rzadko stosowane wobec potępienia wojny przez [[Pakt Brianda-Kellogga]] i zakaz grożenia użyciem siły w [[Karta Narodów Zjednoczonych|Karcie Narodów Zjednoczonych]].</ref> przez jedno z państw. Państwa toczące wojnę zobowiązane są do zachowywania [[ius in bello|humanitarnych zasad]] (jak zakaz stosowania [[broń masowego rażenia|broni masowego rażenia]] czy złego traktowania [[jeniec|jeńców]] i ludności [[cywil]]nej)<ref>Obowiązek taki istnieje bez względu na okoliczności rozpoczęcia wojny o czym mówi art. 2 wspólny dla wszystkich czterech [[konwencje genewskie|konwencji genewskich]] z 1949 r. : ''Konwencja niniejsza będzie miała zastosowanie w razie wypowiedzenia wojny lub powstania jakiegokolwiek innego konfliktu zbrojnego między dwiema lub więcej niż dwiema Wysokimi Umawiającymi się Stronami, nawet gdyby jedna z nich nie uznała stanu wojny''. Ustęp 5 preambuły I Protokołu dodatkowego (1977), mówi, że ''postanowienia Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. i niniejszego Protokołu muszą być w pełni stosowane we wszelkich okolicznościach wobec wszystkich osób chronionych przez te dokumenty, bez rozróżnienia na niekorzyść wynikającego z charakteru lub przyczyn konfliktu zbrojnego albo motywów głoszonych lub przypisywanych Stronom
konfliktu”konfliktu''.</ref><ref>Już [[Deklaracja petersburska]] z 1868 mówiła ''jedynym legalnym celem, jaki państwa winny sobie stawiać w czasie wojny, jest osłabienie sił zbrojnych nieprzyjaciela'' ([http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Polski_Rocznik_Praw_Czlowieka_i_Prawa_Humanitarnego/Polski_Rocznik_Praw_Czlowieka_i_Prawa_Humanitarnego-r2015-t6/Polski_Rocznik_Praw_Czlowieka_i_Prawa_Humanitarnego-r2015-t6-s207-225/Polski_Rocznik_Praw_Czlowieka_i_Prawa_Humanitarnego-r2015-t6-s207-225.pdf ''Dopuszczalność pozbawienia życia kombatanta w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego''] s. 210).</ref> i do uszanowania [[państwo neutralne|neutralności]] pozostałych państw.
 
Również [[dobra kultury]] w czasie wojny powinny być ochraniane<ref>Konwencja haska z 1954 r. o ochronie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego [http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Haga.pdf (Dz.U. 1957 nr 46 poz. 212)]</ref>.