Aldfrith z Nortumbrii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: poprawiam wywołania szablonu {{Władca}}
poprawa linków
Linia 42:
Już od młodych lat Aldfrith był znany ze swej miłości do ksiąg i nauki. Został więc wysłany na wyspę [[Iona (wyspa)|Iona]], gdzie spokojnie mógł studiować{{r|gk}}. Współczesne mu źródła historyczne zachwalają jego wiedzę, inteligencję i elokwencję. Jego przeznaczeniem miała być kariera duchowna. Stało się jednak inaczej - kiedy w 685 roku w [[Bitwa pod Nechtansmere|bitwie pod Nechtansmere]] zginął jego brat [[Egfryt z Nortumbrii|Egfryt]], rządzący dotąd w Nortumbrii, Aldfrith został jego następcą. Niektórzy historycy sugerują, iż wybór jego osoby był wynikiem poparcia ze strony sojuszu [[Piktowie|Piktów]] i królestwa [[Dalriada|Dalriady]], którzy chętniej widzieli na tronie sąsiedniego królestwa uczonego niż wojownika, jak Oswiu czy Egfryt. Aldfrith spełnił ich oczekiwania - kronikarze odnotowali za jego panowania zaledwie jedną bitwę w 697 lub 698 roku z Piktami (zginął w niej książę Berht)<ref>Yorke, s. 132</ref>. Okres jego rządów uważany jest za początek złotego wieku w dziejach Nortumbrii<ref name=g>Green, s. 397</ref>.
 
Aldfrith musiał dbać o swoje kontakty z kościołem w Nortumbrii, który w owym czasie cieszył się znacznymi przywilejami i wpływami. Duchowni nie tylko cieszyli się autorytetem związanym z władzą kościelną, ale również byli właścicielami gruntów i w znacznym stopniu kontrolowali handel. Aldfrith wydaje się cieszyć poparciem duchowieństwa, zwłaszcza swojej przyrodniej siostry [[Elfleda z Nortumbrii|Elfledy]]<ref>Yorke, s. 116</ref> i wpływowego biskupa [[Kutbert z Lindisfarne|Cuthberta]], który wręcz przepowiedział mu sukcesję na tronie Nortumbrii{{r|ca}}. Utrzymywał również kontakty z [[Aldhelm (biskup Sherborne)|biskupem Sherborne Aldhelmem]] i przyjaźnił się z [[AdomnanAdamnan z Hy|Adomnanem]]em, opatem klasztoru na wyspie Iona{{r|gk}}. To właśnie opat Adomnan negocjował z królem uwolnienie irlandzkich jeńców, pojmanych po bitwie z księciem Berhtem. Zezwolił również, za namową [[Arcybiskupi Canterbury|arcybiskupa Canterbury]] [[Teodor z Tarsu|Teodora]], na powrót do Nortumbrii jednego z najpotężniejszych ówczesnych duchownych, biskupa [[Wilfryd z Yorku|Wilfrida]]{{r|ca}}, wygnanego przez Egfryta za przekonywanie jego żony [[Etelreda z Anglii Wschodniej|Etelredy]] do zachowania celibatu. Wkrótce jednak doszło do konfliktu między królem a biskupem, u którego podstaw leżało przywiązanie Aldfritha do [[kościół iroszkocki|tradycji kościoła celtyckiego]] oraz dążenie Wilfryda do odzyskania władzy nad całą diecezją nortumbryjską, podzieloną w 677 na dwie odrębne. Konflikt zaognił się do tego stopnia, że król ponownie wygnał biskupa, który schronił się na dworze Mercji. Nie pomogła nawet interwencja [[Jan IV (papież)|papieża Jana VI]], Aldfrith pozostał nieugięty{{r|ca}}.
 
Prawdopodobnie za panowania Aldfritha rozpoczęto bicie srebrnych monet, tzw. [[sceatt]]ów<ref>Yorke, s. 119</ref>. Bito je w wielu państwach anglosaskich, nawet znacznie wcześniej, jednak te nortumbryjskie wyróżniają się tym, że noszą imię Aldfritha, napisane [[uncjała|unicjałą]]. Na rewersie większość z nich ma symbol lwa z podniesionym ogonem, co miało symbolizować władzę królewską.
Linia 51:
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* [http://eagle.cch.kcl.ac.uk:8080/pase/persons/CreatePersonFrames.jsp?personKey=3762 Prosophography of Anglo-Saxon England: Aldfrith]