Okolnica (rodzaj wsi): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 88.199.128.23 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Michael 1986. |
integracja: przeniesienie treści z "wieś placowa" |
||
Linia 1:
{{Integrowanie| Wieś placowa}}[[Plik:Wieś okolnica.svg|thumb|250px|right|Okolnica - schemat]]
'''Okolnica''' zwana też niekiedy '''okólnicą<ref name="Przyłęcki"/>''' – rodzaj [[wieś|wsi]], w której zagrody są ustawione zwarcie w krąg lub podkowę wokół środkowego placu ([[Majdan (urbanistyka)|majdanu]]). Okolnice były zakładane najczęściej na wykarczowanych polanach leśnych<ref name="Przyłęcki"/>. Do wsi prowadziła jedna, czasami dwie, drogi. Pierwotnie majdan był zamykany i służył do gromadzenia spędzanych na noc zwierząt gospodarskich, zapewniając im ochronę przed drapieżnikami<ref name="Przyłęcki"/>. Ustawione ciasno w kręgu zabudowania ułatwiały także mieszkańcom obronę przed atakującymi nieprzyjaciółmi<ref name="Przyłęcki"/>.
Linia 8:
Do obecnych czasów zachowało się w Polsce niewiele wsi z czytelną formą okolnicy. Jedną z nich jest [[Chorzewo |Chorzewo]] koło [[Pniewy]], a także wieś [[Łąkie (województwo lubuskie)|Łąkie]] koło [[Świebodzin]]a.
'''Wieś placowa''', '''owalnica''', '''oblicówka''', '''rozbudowana okolnica''' – typ [[Wieś|wsi]] budowanej wokół centralnego placu, zwarte zabudowania tworzą zamknięty pierścień z jednym lub dwoma wejściami do wsi. Plac o zróżnicowanym kształcie ([[Owal|owalnym]], [[Elipsa|eliptycznym]]) zwany ''[[Nawsie (urbanistyka)|nawsiem]]'' zabudowany, ale wyłącznie obiektami wspólnymi dla wszystkich mieszkańców, takimi jak [[Staw (akwen)|staw]], [[cmentarz]], [[Kościół (budynek)|kościół]]. Często z jednej strony wejścia znajduje się brama, a z drugiej kościół.
'''Wieś owalnica''' – osada o zarysie wrzeciona, z owalnym (wydłużonym) placem między dwiema łukowatymi liniami zabudowy.
Występuje licznie między [[Odra|Odrą]] a [[Łaba|Łabą]]. Jest charakterystycznym typem wsi dla [[Czechy|Czech]]. Układ pól regularny niwowy lub blokowy.{{Przypisy|przypisy=
<ref name="Przyłęcki">Mirosław Przyłęcki: ''Zabytki architektury, zespoły urbanistyczne oraz założenia parkowo-ogrodowe - podstawowe wiadomości'', Zarząd Główny PTTK, Warszawa 1985 </ref>
}}
| |||