Wersja z 18:07, 3 gru 2016 edytuj Paweł Ziemian BOT (dyskusja \| edycje) Boty 1 384 060 edycji m zamieniam magiczny ISBN na szablon ← poprzednia edycja		Wersja z 20:36, 7 mar 2017 edytuj anuluj edycję Selso (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 188 233 edycje aktualizacja taksonomii i rozbudowa sekcji Występowanie, drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: {{Takson infobox \| nazwa = Tocja ~~alpejska~~karpacka \| obrazek = Tocja alpejska.jpg \| systematyka_ref =<ref name=apweb>{{cytuj stronę \|url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ \| tytuł=Angiosperm Phylogeny Website \| data dostępu=2010-03-24 \| autor=P.F. Stevens \| rok=2001– \| język=en}}</ref> \| domena = [[eukarionty]] \| królestwo = [[rośliny]] \| klad1= [[rośliny naczyniowe]] \| klad2 = ''[[Euphyllophyta]]'' \| klad3 = [[rośliny nasienne]] \| klasa = [[okrytonasienne]] \| klad5 = [[astrowe]] \| rząd = [[jasnotowce]] \| rodzina= [[zarazowate]] \| rodzaj = tocja \| gatunek = tocja ~~alpejska~~karpacka \| łacina = Tozzia ~~alpina~~carpathica \|autor = Woloszack<ref name=tpl>{{Cytuj stronę \| tytuł = The Plant List \| url = http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/tro-29205648\| data dostępu = 2017-03-01}}</ref> ~~\| autor = [[Karol Linneusz\|L.]]~~ \|cytat = ''Spraw. Komis. Fizjogr. xxvii. (1892) 216, ex Oest. Bot. Zeitschr. xlii.(1892) 388, nomen, et xliii. (1893) 108'' ~~\| cytat = [[Species Plantarum\|Sp. Pl. 2: 607. 1753]]~~ Spraw. Komis. Fizjogr. xxvii. (1892) 216, ex Oest. Bot. Zeitschr. xlii.(1892) 388, nomen, et xliii. (1893) 108. ~~\| synonim =~~ \|synonim = \|commons = Category:Tozzia alpina }} [[Plik:Tozzia alpina Atlas Alpenflora.jpg\|thumb\|Morfologia]] '''Tocja karpacka'''<ref>{{Cytuj książkę \| nazwisko= Mirek \| imię=Zbigniew \| tytuł= Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski \| data=2006 \| wydawca=W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences \| miejsce=Kraków \| isbn=83-89648-38-5}}</ref>, tocja alpejska<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland\|2002}}</ref> (''Tozzia carpathica'' Woloszack) – [[gatunek (biologia)\|gatunek]] rośliny należący do monotypowego rodzaju tocja<ref name=tpl/>. '''Tocja alpejska''' (''Tozzia alpina'') – [[gatunek (biologia)\|gatunek]] rośliny należący do monotypowego rodzaju tocja. Występuje w górach Europy, głównie w [[Alpy\|Alpach]]. W Polsce występuje tylko jej podgatunek – '''tocja karpacka''' ('' T. alpina'' subsp. ''carpatica''). Jest rośliną rzadką. Występuje na pojedynczych tylko stanowiskach w [[Beskid Śląski\|Beskidzie Śląskim]], [[Beskid Żywiecki\|Żywieckim]], w [[Bieszczady\|Bieszczadach]] i na [[Babia Góra\|Babiej Górze]]. Wbrew swojej nazwie "alpejska", nie występuje w [[Tatry\|Tatrach]]. ==Taksonomia i nazewnictwo == W wykazie gatunków flory Polski [[takson]] ten opisany jest jako tocja alpejska ''Tozzia alpina'' L. i podany jest jego podgatunek – ''Tozzia alpina'' subsp. ''carpathica'' (Woł.) Pawł. Według [[The Plant List]] jednak prawidłowa nazwa taksonu to ''Tozzia carpathica'' Woł., a podgatunek nie istnieje – jest synonimem ''T, carpathica''<ref name=tpl/>. Bardziej właściwą więc dla tego taksonu polską nazwę (tocja karpacka) podaje „Czerwona księga Karpat Polskich''<ref name=K/>. == Rozmieszczenie geograficzne == Występuje w górach Europy, głównie w [[Alpy\|Alpach]]. Jest rośliną rzadką. Występuje na pojedynczych tylko stanowiskach w [[Beskid Śląski\|Beskidzie Śląskim]], [[Beskid Żywiecki\|Żywieckim]], w [[Bieszczady\|Bieszczadach]] i na [[Babia Góra\|Babiej Górze]]. Wbrew swojej nazwie "alpejska", nie występuje w [[Tatry\|Tatrach]]. W Beskidzie Śląskim i Żywieckim podano stanowiska: źródliska na północnym zboczu [[Barania Góra\|Baraniej Góry]], w korycie potoku w [[Rezerwat przyrody Barania Góra (województwo śląskie)\|rezerwacie przyrody Barania Góra]], obok [[Rezerwat przyrody Śrubita\|rezerwatu przyrody Śrubita]], na Morgach w paśmie [[Wielka Racza\|Wielkiej Raczy]], w źródliskach potoku [[Sopotnia Wielka]] w masywie [[Pilsko\|Pilska]], w [[Rezerwat przyrody Pod Rysianką\|rezerwacie przyrody Pod Rysianka]], nad potokiem na północnym stoku [[Polica\|Policy]], w masywie [[Babia Góra\|Babiej Góry]] na Polanie Wójcikowej i [[Borsucze Skały\|Borsuczych Skałach]] (na obydwu tych stanowiskach gatunek wyginął), na południowyn stoku Babiej Góry wzdłuż potoku Krzywa Rzeka, w [[Zawoja\|Zawoi]] nad potokiem powyżej [[Czatoża\|Czatoży]] oraz na Dejakowych Szczawinach i Karczmarczykowych Szczawinach. W Bieszczadach Zachodnich podano 16 stanowisk: [[Połonina Wetlińska]] (3 stanowiska), [[Połonina Caryńska]] (źródliska [[Cybulawski Potok\|Cybulawskiego Potoku]]) , [[Rabia Skała]], [[Moczarne]] (2 stanowiska), [[Wielka Rawka]], [[Czoło (Bieszczady)\|Czoło]], nad potokami [[Beskidnik (potok)\|Beskidnik]], [[Tarnica (dopływ Solinki)\|Tarnica]], [[Sucha Rzeka]] i [[Terebowiec]], pod [[Krzemień (Bieszczady)\|Krzemieniem]], górny [[San]] i [[Sianki]]<ref name=K>{{Cytuj książkę \|imię=Zbigniew \|nazwisko=Mirek \|imię2=Halina \|nazwisko2=Piękoś-Mirkowa \|tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich \|wydawca=Instytut Botaniki PAN \|miejsce=Kraków \|data=2008 \|isbn =978-83-89648-71-6 }}</ref>. == Morfologia == Linia 30 ⟶ 37: ; [[Kwiat]]y: Żółte, drobne, [[kwiat grzbiecisty\|grzbieciste]]. Wyrastają pojedynczo w kątach liści. Składają się z rurkowatego 4-5 zębnego kielicha, 4 dwusilnych [[pręcik (botanika)\|pręcików]] wystających z rurki korony, słupka i dwuwargowej korony. Górna warga korony jest 2-łatkowa, prawie płaska i nakrapiana czerwono, dolna 3-łatkowa. Pylniki zakończone ostrym dzióbkiem. ; [[Owoc]]: Jednokomorowa, kulista [[Torebka (botanika)\|torebka]] otoczona kielichem i zawierająca tylko 1-2 brązowawe, eliptycznojajowate nasiona. ~~== Systematyka i zmienność ==~~ ~~; Pozycja systematyczna według [[Angiosperm Phylogeny Website\|APweb]] (aktualizowany system [[system APG III]] z 2009):~~ Należy do rodziny [[Zarazowate\|zarazowatych]] (''Orobanchaceae'') Vent., która jest jednym z [[klad]]ów w obrębie rzędu [[Jasnotowce\|jasnotowców]] (''Lamiales'') Bromhead z grupy [[astrowe\|astrowych]] spośród roślin [[okrytonasienne\|okrytonasiennych]]<ref name="apweb" />. ; Pozycja w [[system Reveala\|systemie Reveala]]: Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[jasnotowe]] (''Lamiidae'' Takht. ex Reveal), nadrząd ''[[Lamianae]]'' Takht., rząd [[jasnotowce]] (''Lamiales'' Bromhead), rodzina [[zarazowate]] (''Orobanchaceae'' Vent.), plemię ''Tozzieae'' (Rchb.) Caruel in Parl.,, rodzaj tocja (''Tozzia'' L.) zawierający jeden tylko gatunek – tocja alpejska (''Tozzia alpina'' L.)<ref>James L. Reveal ''System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy.'' Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 [http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/T/O/Tozzia.htm Systematyka rodzaju tocja według Reveala]</ref> ; Zmienność: Występujący u nas podgatunek ''Tozzia alpina'' L. subsp. ''carpatica'' (Woł.) Pawł. & Jasiewicz różni się od [[gatunek typowy\|gatunku typowego]] mniejszymi kwiatami (korona 4-6 mm długości, pylniki ok. 0,5 mm długości). Ponadto pylniki mają do dwóch razy większą długość od szerokości, a ich ostry dzióbek jest ok. 3 razy krótszy od pylnika. == Biologia i ekologia ==

Tocja alpejska: Różnice pomiędzy wersjami