Christian Wolff: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
link do SEP |
|||
Linia 8:
|miejsce urodzenia = [[Wrocław]]
|data śmierci = [[9 kwietnia]] [[1754]]
|miejsce śmierci = [[Halle (Saale)|Halle]]
|wyznanie =
|miejsce spoczynku =
|zawód = [[filozofia|filozof]], [[matematyka|matematyk]], [[prawo|prawnik]]
|Alma Mater = [[Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie|Uniwersytet w Jenie]]
|odznaczenia =
|commons =
Linia 18:
|www =
}}
[[Plik:Wolff-tablica.jpg|thumb
'''Christian Wolff''' (ur. [[24 stycznia]] [[1679]], [[Wrocław]]
== Życiorys ==
Wolff urodził się [[24 stycznia]] [[1679]] we [[Wrocław]]iu w mieszczańskiej rodzinie rzemieślniczej. Był uczniem wrocławskiego [[Gimnazjum Marii Magdaleny (Wrocław)|Gimnazjum Marii Magdaleny]]. Od [[1699]] studiował [[matematyka|matematykę]], [[fizyka|fizykę]] i [[teologia|teologię]] na [[Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie|Uniwersytecie]] w [[Jena|Jenie]]. W czasie studiów zapoznał się z [[Scholastyka (filozofia)|teologią scholastyczną]], [[
Znaczący wpływ na kształtowanie jego poglądów posiadał [[Gottfried Wilhelm Leibniz]]. Od [[1703]] wykładał na [[Uniwersytet w Lipsku|Uniwersytecie]] w [[Lipsk]]u jako tzw. prywatny nauczyciel (privatdozent), a w [[1706]], dzięki rekomendacji Leibniza otrzymał Wolff katedrę matematyki i filozofii na [[Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze|Uniwersytecie w Halle]]. Rozwijał tam racjonalistyczną filozofię oraz teologię dogmatyczną i systematyczną w duchu Oświecenia. W [[1710]] był przyjęty w poczet członków Londyńskiej Akademii Nauk, a w [[1711]] Berlińskiej Akademii Nauk.
Linia 38:
* Praktyczne zaś składały się z [[etyka|etyki]], [[polityka|polityki]] i [[ekonomia|ekonomiki]].
Jego filozofia opierała się na [[natywizm|racjonalizmie]]. Pierwszą zasadą nauki miała być zasada sprzeczności z której wywodził zasadę racji dostatecznej. [[Filozofia]] była dla niego "nauką o wszystkim, co jest możliwe. Możliwie zaś jest to, co bez wewnętrznej sprzeczności może być nazwane". Ta przyjęta przez niego definicja usprawiedliwiała rozszerzenie filozofii na dziedziny, które dotąd nie były przedmiotem zainteresowania filozofii, jak choćby prawo. Przyznawał jednak, że nauki racjonalne traktują jedynie o możliwości a nie rzeczywistości, jednocześnie zaś był daleki od [[
== Znaczenie myśli Wolffa ==
Znaczenie Wolffa dla historii myśli i kultury XVIII w. jest nie do przecenienia. Opracowana przez Wolfa doktryna filozoficzna miała charakter [[eklektyzm|eklektyczny]] i praktyczny. Usiłował on pogodzić wiarę w prawdy [[objawienie|objawione]] z nową, racjonalistyczną filozofią i nauką, co udało mu się lepiej, niż teologom i filozofom katolickim. Uważał, że tylko połączenie myślenia racjonalistycznego i wyników uzyskiwanych przez rodzące się nauki ścisłe z prawdami wiary może uchronić te ostatnie przed wpływami [[deizm]]u.
Wolfizm był wykładany w praktycznie wszystkich uczelniach niemieckich, a także miał wielkie wpływy na Europę północną i środkową oraz Italię. Poglądy Wolffa były bardzo popularne w [[Saksonia|Saksonii]], gdzie powstało nawet specjalne towarzystwo rozpowszechniające jego naukę. Wywarły one także znaczny wpływ na rozwój wczesnego [[Oświecenie (epoka)|oświecenia]] w Rzeczypospolitej, przenikając najpierw przez gimnazja akademickie [[Gdańskie Gimnazjum Akademickie|Gdańska]] i [[Gimnazjum Akademickie w Toruniu|Torunia]], a następnie poprzez Włochy, gdzie myśl Wolffa spotkała się z dużym uznaniem na uczelniach katolickich. Był on autorem licznych podręczników, które, w swej wersji łacińskiej, uzyskały imprimatur [[Benedykt XIV|Benedykta XIV]]. W Polsce korzystano z nich w [[Kolegium|kolegiach]] [[teatyni|teatynów]] i [[pijarzy|pijarów]]. Przez pewien czas noszono się nawet z zamiarem sprowadzenia Wolffa na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytet Krakowski]].
W Niemczech znaczenie Wolffa spada od czasów Kanta, który przeciwstawił się w filozofii teoretycznej bezkrytycznemu dogmatyzmowi Wolffa, a w filozofii praktycznej odrzucił wolfiański [[eudajmonizm]]. Ożywienie zainteresowań jego myślą obserwuje się od lat 60. XX wieku, z racji na nowe, krytyczne wydanie jego dzieł.
Wolff, poza filozofią, miał także wpływ na ustawodawstwo pruskie, a także na amerykańską [[Deklaracja
== Dzieła ==
Linia 71:
{{Kontrola autorytatywna}}
{{
[[Kategoria:Członkowie Royal Society]]
[[Kategoria:Ludzie nauki związani z Wrocławiem przed 1945]]
| |||