Zofia Jerzmanowska: Różnice pomiędzy wersjami

|uczelnia = [[Politechnika Warszawska]], [[Akademia Medyczna w Łodzi]], [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie]]

'''Zofia Jerzmanowska''' (ur. [[3 października]] [[1906]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm.[[8 listopada]] [[1999]] w [[Łódź|Łodzi]]) – polska chemik i farmaceuta, profesor zwyczajny [[Akademia Medyczna w Łodzi|Akademii Medycznej w Łodzi]], doktor chemii. Profesor [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] ([[1947]]–[[1950]]1947–1950) i Akademii Medycznej w Łodzi ([[1950]]–[[1977]]1950–1977)<ref name=Orlo>{{Cytuj książkę | autor = Bolesław Orłowski red. | tytuł = Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z Polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki| wydawca = Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenamajerów Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Warszawa| rok = 2015 | strony = 130-131 | rozdział = Jerzmanowska Zofia| autor r = Iwona Arabas | tom = II | tytuł tomu = H-Ł | isbn = 978-83-86062-28-7}}</ref>.

Urodzona w Warszawie, tam też zdała maturę (1924) i rozpoczęła studia na wydziale chemicznym Politechniki Warszawskiej{{r|Orlo}}. Pracę dyplomową obroniła w 1929 otrzymując tytuł inżyniera chemika<ref name=autob>{{Cytuj stronę | url = http://www.wiw.pl/wielcy/kwartalnik/JerzmanowskaZofia_01.asp | tytuł = Autobiografia Zofii Jerzmanowskiej | autor = Zofia Jerzmanowska | data dostępu = 2017-03-19}}</ref>. Naukę kontynuowała na wydziale farmacji [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. Równocześnie pracowała jako asystentka w Katedrze Chemii Organicznej Politechniki Warszawskiej. Po ukończeniu studiów i uzyskaniu tytułu magistra farmacji, rozpoczęła pracę we Lwowie, na wydziale matematyczno-przyrodniczym tamtejszego uniwersytetu. Tam też napisała i obroniła doktorat w zakresie chemii (praca: ''O pewnych przemianach kwasu etylenoczterokarboksylowego''). Od 1935 zajęła się [[Fitochemia|fitochemią]] (badaniem związków występujących w świecie roślinnym), była to wówczas zupełnie nowa dziedzina chemii{{r|autob}}. W 1938 odbyła 8-miesięczny staż w tej dziedzinie na Uniwersytecie Wiedeńskim{{r|Orlo}}. Habilitowała się w roku 1938 (praca: ''O hyperynie glikozydzie [[Dziurawiec|dziurawca]]''). Po habilitacji kontynuowała pracę w Politechnice Warszawskiej. Podczas II wojny światowej brała udział w tajnym nauczaniu ucząc chemii organicznej. W trakcie Powstania Warszawskiego trafiła do Pruszkowa, a stamtąd do obozu pracy w [[Neckartenzlingen]]. Od 1945 mieszkała w Łodzi, pracując jako kierownik Katedry Chemii Organicznej. W Akademii Medycznej w Łodzi pełniła funkcje prodziekana i prorektora (1962-19691962–1969){{r|autob}}.

Głównymi polami badawczymi Zofii Jerzmanowskiej była chemia organiczna i fitochemia. Prowadziła badania fitochemiczne poświęcone m.in. strukturze [[flawon]]ów (żółtych barwników) wyodrębnionych z roślin krajowych oraz nowym przemianom chemicznym w układzie [[chromon]]u (barwnika czerwonego lub pomarańczowego). Twórca leku miejscowo znieczulającego, tzw. [[edan]]u{{r|Orlo}}.

== Niektóre publikacje<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.aptekarzpolski.pl/2016/03/szkola-polskiej-farmacji-uczeni-i-ich-dziela-prof-dr-hab-zofia-jerzmanowska-1906-1999/ | tytuł = Szkoła polskiej farmacji. Uczeni i ich dzieła. Prof. dr hab. Zofia Jerzmanowska (1906-19991906–1999)| data dostępu = 2017-03-19 }}</ref> ==

* "''Analiza jakościowa związków organicznych"'' ([[1951]]),

* "''Preparatyka organicznych związków chemicznych"'' ([[1953]]),

* "''Substancje roślinne – metody wyodrębniania"'' (t. 1–2, [[1967]]–[[1970]]1967–1970).

* Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962-19691962–1969)