Podatek dochodowy od osób fizycznych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 48441588 autora 37.248.153.7 (dyskusja)
Linia 22:
Podmiotowość w polskim podatku dochodowym od osób fizycznych oparta została przede wszystkim na tzw. '''zasadzie rezydencji''', czyli zależy od miejsca zamieszkania osoby fizycznej i jest związana z tzw. '''nieograniczonym obowiązkiem podatkowym'''. Osoba posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium RP płaci podatek od '''całości''' swych dochodów krajowych i zagranicznych, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
 
Gdy brak jest przesłanek do przyporządkowania obowiązku podatkowego kryteriom rezydencji, stosuje się przyporządkowanie według '''zasady źródła''', tj. według miejsca osiągania dochodów i konstrukcję tzw. '''ograniczonego obowiązku podatkowego'''. Podatnikami podatku dochodowego mogą być zatem i osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania ani stałego pobytu na obszarze Polski, ale tutaj osiągające dochody. Ograniczony obowiązek podatkowy polega na tym, iż osoba fizyczna niemająca na terytorium RP miejsca zamieszkania podlega opodatkowaniu od dochodów uzyskanych na jej obszarze na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów uzyskiwanych w Polsce (np. z tytułu [[dywidenda|dywidend]], [[kontraktKontrakt menadżerskimenedżerski|kontraktów menedżerskich]]). Takie szerokie określenie polskiej jurysdykcji podatkowej może doprowadzić do podwójnego opodatkowania tych samych dochodów osiąganych przez jedną osobę w państwie miejsca zamieszkania i w państwie źródła przychodów. Podwójnemu opodatkowaniu dochodów osób fizycznych zapobiegać mają z jednej strony postanowienia wewnętrznego prawa podatkowego, z drugiej strony natomiast umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania. Obecnie na świecie są stosowane następujące metody w celu uniknięcia tego niekorzystnego dla podatnika zjawiska:
* środki '''jednostronne''' (unilateralne) – polegające na zrezygnowaniu przez dane państwo z przysługujących mu wierzytelności podatkowych w stosunku do określonego podatnika lub z określonych tytułów; znajdują one zastosowanie w przypadku braku bilateralnych i multilateralnych porozumień międzynarodowych; będą to m.in.
** instytucja ograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 2a u. p. d. o. f.),
Linia 39:
Kumulacja dochodów małżonków (osób samotnie wychowujących dzieci) polega na sumowaniu dochodów małżonków, ewentualnie doliczeniu dochodów małoletnich dzieci, a następnie dzieleniu sumy dochodów na połowę. Podatek jest obliczany od tej połowy dochodów i mnożony przez dwa oraz ustalany na imię obojga małżonków.
 
Specjalną kategorię podatników stanowią też '''[[ułomnaJednostka osobaorganizacyjna prawnanieposiadająca osobowości prawnej|spółki nieposiadające osobowości prawnej]]'''. Spółki tego typu stanowią tzw. '''pośrednie podmioty podatkowe''', które co prawda wypracowują dochód, ale nie ciąży na nich obowiązek podatkowy. Dlatego też podatnikiem nie jest spółka nie posiadająca osobowości prawnej, lecz osoby fizyczne będące [[wspólnik]]ami. Obliczanie podatku w takich podmiotach przebiega w dwóch fazach: w pierwszej ustala się dochód spółki, w drugiej ustala się dochód wspólnika z udziału w spółce, przy założeniu iż dochód (strata) wspólnika jest proporcjonalny do jego udziału w spółce, a w przypadku braku ustaleń odnośnie do udziałów, iż udziały wspólników są równe.
 
=== Zakres przedmiotowy podatku dochodowego od osób fizycznych ===
Linia 59:
* [[nieruchomość|nieruchomości]] lub ich części;
* [[Umowa najmu|najem]], podnajem, [[dzierżawa]], poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej;
* [[Kapitał (ekonomia)|kapitały]] pieniężne i prawa majątkowe (za przychody z kapitałów pieniężnych ustawodawca nakazuje uważać m.in. odsetki od pożyczek, wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach wartościowych, dywidendy czy przychody z tytułu udziału w dochodach [[fundusz inwestycyjny|funduszy powierniczych]] oraz przychody z odpłatnego przeniesienia tytułu własności udziałów w spółkach, akcji oraz innych [[Papier wartościowy (prawofinanse)|papierów wartościowych]]; natomiast za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych, w tym również z odpłatnego ich zbycia);
* odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości; spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz wynikającego z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym; prawa wieczystego użytkowania gruntów; innych rzeczy – jeżeli zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane albo przed upływem 5 lat, albo przed upływem pół roku od ich nabycia;
* inne źródła (za przychody z innych źródeł ustawa w szczególności uważa kwoty wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych; [[alimenty]], z wyjątkiem alimentów na dzieci, stypendia, dotacje, nagrody oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach).
Linia 82:
'''Podstawą opodatkowania''' w podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasadniczo '''suma dochodów''' z poszczególnych źródeł przychodów. Dochód ustawodawca definiuje jako dodatnią różnicę między sumą przychodów a kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym.
 
'''Przychodem''' są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym '''[[pieniądz]]e''' i '''wartości pieniężne''' oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych '''[[świadczenie|nieodpłatnych świadczeń]]'''. W przypadku pozarolniczej działalności gospodarczej przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Na przedsiębiorcach ciąży obowiązek podatkowy od kwot należnych z tytułu prowadzonej działalności, bez uzyskania rzeczywistego przychodu. W przypadku nieruchomości odstąpionych bezpłatnie do używania innym osobom – przychodem jest tzw. wartość czynszowa, a więc równowartość czynszu, jaki podatnik otrzymałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Przychodem natomiast z zamiany rzeczy i [[prawa majątkowe|praw majątkowych]] jest zamieniana rzecz lub prawo majątkowe o wyższej wartości, pomniejszona o [[Koszt (ekonomia)|koszty]] zamiany.
 
Specjalną kategorią podstawy opodatkowania jest '''przychód z tzw. źródeł nieujawnionych''', który ustala się, przyjmując za podstawę sumę poniesionych w roku podatkowym wydatków i wartość zgromadzonych w tym roku zasobów finansowych, nieznajdujących pokrycia w już opodatkowanych bądź wolnych od opodatkowania źródłach przychodów i posiadanych przedtem zasobach majątkowych.
Linia 183:
* od dochodów z '''nieujawnionych źródeł''' przychodu podatek ustala się według '''75%''' stawki w relacji do tego dochodu (tzw. '''stawka sankcyjna''').
 
Wszystkie dochody kapitałowe (np. [[odsetki]] z [[Depozyt bankowy|lokat bankowych]], zyski ze sprzedaży [[akcjaAkcja (prawofinanse)|akcji]]) są oprocentowane według 19% stawki podatkowej, przy czym w niektórych przypadkach możliwe jest uwzględnienie kosztów uzyskania przychodów.
 
Specjalne metody obliczania podatku dochodowego oraz stawki podatkowej związane są z '''unikaniem podwójnego opodatkowania dochodu'''. Istnieją tu dwie możliwości: