Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”: Różnice pomiędzy wersjami

W czerwcu 1945 do Poznania przyjechała Komisja [[Ministerstwo Komunikacji|Ministerstwa Komunikacji]]{{r|PS 3/2000}}, która określiła potrzeby odbudowującej się ze zniszczeń wojennych [[Polska|Polski]] w zakresie taboru kolejowego{{r|PS 1/2005}}. Za najważniejsze uznano wówczas projektowanie parowozów towarowych i węglarek, czym zająć miało się biuro zakładów HCP. Jako że zagadnienia te wykraczały poza ramy produkcji tych zakładów, 1 września 1945 biuro zostało wydzielone z ich struktur oraz bezpośrednio podporządkowane{{r|PS 3/2000}} [[Zjednoczenie Przemysłu Taboru Kolejowego „Tasko”|Zjednoczeniu Przemysłu Taboru Kolejowego „Tasko”]], które powołano 5 czerwca 1945 zarządzeniem [[Ministerstwo Przemysłu|ministra przemysłu]]{{r|NWSPKP 45-90/Firmy 45-90}}. Nowa jednostka otrzymała nazwę '''Centralne Biuro Konstrukcyjne''' (w skrócie '''CBK'''){{r|BI 2-3/1970 1}}, a jego zadaniem stało się opracowywanie dokumentacji konstrukcyjnej pojazdów szynowych dla wszystkich producentów taboru należących do Zjednoczenia „Tasko”{{r|PS 3/2000}} oraz współpraca z biurami konstrukcyjnymi tych producentów{{r|NWSPKP 45-90/Firmy 45-90}}. CBK kontynuowało również nadawanie nowym konstrukcjom oznaczeń typów według przedwojennego systemu opracowanego przez biuro techniczne HCP{{r|NWSPKP 45-90/Oznaczenia}}. W kolejnych latach do działów konstrukcji lokomotyw i wagonów dołączyły działy studiów i normalizacji oraz działy administracyjne. 1 stycznia 1949, na mocy zarządzenia ministra przemysłu i handlu z 15 września 1948, CBK przekształcono w przedsiębiorstwo wyodrębnione o nazwie '''Centralne Biuro Konstrukcyjne Nr 1''' (w skrócie '''CBK Nr 1'''){{r|BI 2-3/1970 1}}.

1 stycznia 1951{{r|NWSPKP 45-90/Firmy 45-90}} biuro zostało przekształcone w [[przedsiębiorstwo państwowe]] nazwane '''Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Taboru Kolejowego''' (w skrócie '''CBK PTK'''){{r|PS 1/2005}}. Podmiot początkowo projektował głównie parowozy, a ponadto ustalał kierunki rozwoju konstrukcji pojazdów szynowych opracowując założenia, projekty wstępne i dokumentację techniczną. W 1963 w [[Norma branżowa|normie branżowej]] BN-63/3500-03 rozszerzono dotychczas stosowane zasady nadawania typów konstrukcyjnych{{r|NWSPKP 45-90/Oznaczenia}}, a poznańskie biuro stało się instytucją upoważnioną do ich przydzielania{{r|AT 2011/Oznaczenia polskie}}. Ze względu na braki kadrowe, techniczne i organizacyjne fabrycznych biur konstrukcyjnych, do zadań CBK PTK należało opracowywanie dokumentacji wszystkich bardziej skomplikowanych konstrukcji oraz koncepcji taboru od projektu wstępnego do kompletnej dokumentacji konstrukcyjnej. Od 1965 obowiązki te były częściowo przejmowane przez zakładowe biura, które zaczęły przyjmować konstruktorów wykształconych w [[Uczelnie techniczne w Polsce|krajowych politechnikach]]{{r|NWSPKP 45-90/Firmy 45-90}}. W latach 70. projektowanie nowych pojazdów szynowych stawało się niemożliwe bez odpowiedniej bazy badawczej oraz prowadzenia badań naukowych i modelowania konstrukcji{{r|Elektryfikacja 50/OBRPS}}. W związku z tym w 1971 w CBK PTK rozpoczęto budowę laboratorium, hali badań wyposażonej w stanowiska badawcze oraz osobnego wydziału [[prototyp]]ów{{r|PS 1/2005}}. Planowano, że na przełomie lat 1972/1973 biuro zostanie przekształcone w Centralny Ośrodek Konstrukcyjno-Badawczy Przemysłu Taboru Kolejowego (w skrócie COK-B PTK){{r|BI 2-3/1970 2}}. Wówczas zrezygnowano również z dotychczas stosowanej praktyki montażu w pojeździe prototypowym tylko podzespołów prototypowych{{r|Elektryfikacja 50/OBRPS}}.

W połowie 1973 dokonano zmian organizacyjnych{{r|PS 1/2005}} i 1 lipca 1973 CBK PTK przekształcono w [[Jednostka badawczo-rozwojowa|jednostkę badawczo-rozwojową]] o nazwie '''Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Pojazdów Szynowych''' (w skrócie '''OBRPS'''). Powołano radę naukową, a w 1975 rozpoczęto wydawanie [[Czasopismo naukowe|kwartalnika naukowo-technicznego]] „Pojazdy Szynowe”{{r|PS 3/2000}}. W 1975 również zaczęto przekazywać do eksploatacji obiekty powstające od 1971{{r|PS 1/2005}}. Rozpoczęto tworzenie własnej bazy badawczej umożliwiającej prowadzenie badań stanowiskowych i ruchowych kompletnych pojazdów oraz ich układów, zespołów i elementów konstrukcyjnych. W 1976 podjęto realizację zadań badawczych, a w 1981 ośrodek stał się samodzielny w związku z likwidacją Zjednoczenia „Tasko”{{r|PS 3/2000}}. W tym samym roku, z powodu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]], przerwano wydawanie „Pojazdów Szynowych”, a w 1992 pracownicy ośrodka rozpoczęli publikowanie swoich artykułów w dziale o tym samym tytule na łamach „Przeglądu Mechanicznego”{{r|PM 7/1992}}. W 1998 powrócono do wydawania kwartalnika „Pojazdy Szynowe”{{r|PK 10/1998}}, a rok później laboratorium ośrodka{{r|PS 1/2005}} uzyskało akredytację [[Niemcy|niemieckiego]] [[Eisenbahn-Bundesamt]]{{r|PS 3/2000}}.

25 kwietnia 2000 OBRPS został przekształcony zarządzeniem [[Ministerstwo Gospodarki|ministra gospodarki]] w '''Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”''' (w skrócie '''IPS „Tabor”''') i od tamtego momentu nadzór nad instytutem sprawowało Ministerstwo Gospodarki{{r|PS 1/2005}}. 29 października 2001 instytut został wpisany do [[Krajowy Rejestr Sądowy|Krajowego Rejestru Sądowego]]{{r|KRS/IPS}}. Na początku 2002 [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] ustanowiły [[Norma zakładowa|normę zakładową]] ZN-02/PKP-3500-16 aktualizującą zasady nadawania pojazdom typów{{r|ŚK 1/2009}}, w której nie zawarto zapisu, że do nadawania tych oznaczeń upoważniony jest IPS „Tabor”{{r|ŚK 2/2009}}. Do 30 września 2010 instytut działał na podstawie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych z 25 lipca 1985, a 1 października 2010 rozpoczął działność na podstawie ustawy o instytutach badawczych z 30 kwietnia 2010{{r|IPS/Sprawozdanie 2010}}. 8 grudnia 2015{{r|MR/Utworzenie}} jednostka stała się podległa [[Ministerstwo Rozwoju|Ministerstwu Rozwoju]]{{r|MR/Podległe}}.