Dront dodo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m usunięcie powiadomienia o propozycji CzyWiesza (Wikiprojekt:Czy wiesz/ekspozycje/2017-04-22)
Linia 64:
 
== Status i wymarcie ==
[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] uznaje gatunek za wymarły (EX, Extinct){{r|birdlife}}. Do wymarcia dodo wymarcia przyczynił się odłów przez napływających na wyspę ludzi – były to ptaki duże, a więc atrakcyjne, i niezbyt bojaźliwe – oraz plądrowanie gniazd przez wprowadzone na wyspy [[świnia domowa|świnie]]{{r|birdlife|walter}}. Choć według zapisków z 1599 pogryzienie większości mięsa dodo nastręczało osadnikom trudności, pierś i żołądek tych ptaków uważali za przysmak. Data wymarcia podawana jest różnie, od 1662 do 1693{{r|gb}}. W większości zapisków sprzed 1620 dodo są wspomniane, później zdarzało się to rzadziej. Odłów przez ludzi dotyczył tylko najlepiej dostępnych, nadbrzeżnych regionów. Za zniknięcie dodo z interioru wyspy muszą więc odpowiadać wprowadzone na nią drapieżniki. Zapiski odwiedzających wyspę Holendrów, którzy zajmowali Mauritius w latach 1598–1710, wskazują na obecność na wyspie [[szczur śniady|szczurów śniadych]] (''Rattus rattus''). Niszczą one lęgi ptasie, jednak znane są przypadki niewymierania ptaków mimo obecności szczurów śniadych, jak to miało miejsce w przypadku [[chruścielowiec białogardły|chruścielowców białogardłych]] (''Dryolimnas cuvieris'') podg. ''aldabrensi''. Większe i bardziej drapieżne [[szczur wędrowny|szczury wędrowne]] (''Rattus norvegicus'') najprawdopodobniej nie pojawiły się na Mauritiusie przynajmniej przez kolejne 100 lat{{r|pdf}}. Możliwe, że ostatnie dodo zostały zabite w 1662 na przybrzeżnej wysepce Ile d’Ambre{{r|birdlife}}. Późniejsze doniesienia o dodo mogą nie być wiarygodne, ponieważ do 1668 nazwa ''Dodaersen'' miała zmienić znaczenie i być używana w odniesieniu do [[chruścielowiec rdzawy|chrzuścielowców rdzawych]] (''Aphanapteryx bonasia''){{r|pdf}}.
 
Zainteresowanie dodo zmalało przed nadejściem XIX wieku{{r|gb}}. Pojawiły się wątpliwości, czy ten ptak rzeczywiście istniał, podyktowane pozornym brakiem okazów muzealnych{{r|pdf}}. Duncan (1828) i Broderip (1837) analizowali dostępny materiał pod kątem jego wiarygodności{{r|gb}}. Wątpliwości rozwiało dopiero odkrycie szczątków kopalnych dodo w 1865. Istnieją jedynie trzy udokumentowane przypadki przetrzymywania żywych drontów dodo poza Mauritiusem. Peter Mundy odnotował, że dwa ptaki trzymano w [[Surat]] w okresie między 1628 a 1634, zaś Sir Hamon L’Estrange natrafił na dodo w [[Londyn]]ie w 1638{{r|pdf}}.