Jednym z elementów dekomunizacji było systemowe zerwanie z komunistyczną przeszłością poprzez rozliczenie polityczne, historyczne i prawne komunistów, czyoraz ustawowy [[Lustracja osób pełniących funkcje publiczne|zakaz sprawowania funkcji publicznych]] ([[poseł|posłów]], [[sędzia (prawo)|sędziów]], urzędników instytucji publicznych, managerów wyższego szczebla [[Spółka skarbu państwa|spółek skarbu państwa]], niekiedy dziennikarzy), przez pracowników i współpracowników (w tym [[Tajny współpracownik|tajnych]]), służb bezpieczeństwa walczących z demokratyczną opozycją i Kościołem.<ref>Węgry zmieniają konstytucję, Gość Niedzielny, http://gosc.pl/doc/1482754.Wegry-zmieniaja-konstytucje</ref> <ref>Trials, Purges and History Lessons, Timothy Ash, Decommunization.org, http://www.decommunization.org/English/Decommunization.htm</ref> <ref>Ten myths about decommunization in Ukraine, EuroMaidanpress.com, http://euromaidanpress.com/2015/06/18/ten-myths-about-decommunization-in-ukraine/</ref>
