Sztuka Azteków: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
huh? tech.
Szoltys-bot (dyskusja | edycje)
m →‎top: bot poprawia zapis i linkowanie: TenochtitlanTenochtitlán
Linia 2:
{{Architektura prekolumbijskiej Ameryki}}
[[Plik:Aztec calendar stone.JPG|thumb|200px|[[Kamień Słońca]]]]
'''Sztuka Azteków''' – czas trwania i rozwoju to okres od [[XIII wiek]]u do początków [[XVI wiek]]u. Najważniejszym ośrodkiem kultury założonym przez Azteków było miasto [[TenochtitlanTenochtitlán]] założone na wyspach na [[Texcoco (jezioro)|jeziorze Texcoco]]. Było to trzecie centrum ceremonialne [[Mezoameryka|Mezoameryki]] (po [[Teotihuacán]] i [[Tula|Tule]]). Plemiona [[Chichimekowie|cziczimeckie]], które podbiły tereny centralnego płaskowyżu, przejęły ich dorobek kulturalny. Przez syntezę z własnymi obyczajami, doświadczeniami stworzyły nowe, niepowtarzalne wartości. Artyści [[Aztekowie|azteccy]] preferowali rzeźbę w twardym kamieniu. Do dorobku ich sztuki należą pełne ekspresji przedstawienia bogów, wojowników, kapłanów. Do częstych tematów należą figurki zwierząt: ropuch, węży, małp i drapieżnych kotów. Do najbardziej monumentalnych pomników epoki należy Kamień Słońca (''Piedra del Sol''), [[kalendarz aztecki]]. Ten ważący ok. 24 tony kamień został ułożony poziomo tak, że odczyt jest możliwy tylko z piramid. Płaszczyzna o średnicy 3,5 m pokryta jest reliefami o symbolicznym znaczeniu. W centrum umieszczono znak "poczwórnego ruchu" przedstawiający cztery słońca poprzednich epok i znak współczesnej epoki oraz symbole czterech stron nieba. Za nimi, po obwodzie umieszczono symbole dwudziestu dni. Kamień otaczają dwa węże – znak przemijającego czasu.
 
Do innych znanych rzeźb (znajdujących się w zbiorach Narodowego Muzeum Antropologii w Meksyku) należą: ekspresyjna figura siedzącego wyobrażenie [[Xochipilli]] oraz pełen symbolicznych znaczeń posąg [[Coatlicue]]. Bogini wyobrażona jest jako postać w spódnicy z węży, naszyjniku z ludzkich dłoni i serc. Spódnica przytrzymywana jest pasem z zapięciem z czaszki, dłonie bogini zakończone są długimi pazurami a z szyi wyrastają dwie głowy węża. Wszystkie te symbole mają uzmysłowić, że bogini jest jednocześnie dawczynią życia i śmierci. W bogini nie ma okrucieństwa. Jest tylko stwierdzenie rzeczywistości. Ziemia pożera to co w niej pogrzebane i jednocześnie daje nowe życie pozwalając kiełkować zasianym w niej ziarnom.