Wikipedia

Wyżyna Lubelska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Wycofano. Wygłupy.
uporządkowanie informacji
Linia 17:
* [[województwo podkarpackie|woj. podkarpackie]]
}}
'''Wyżyna Lubelska''' ([[Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski|343.1]]) – [[makroregion (geografia)|makroregion]] geograficzny w południowo-wschodniej części [[Polska|Polski]], rozciągający się pomiędzy doliną [[Wisła|Wisły]] na zachodzie i [[Bug]]u na wschodzie. Dalej ku północy przechodzi w [[Polesie Zachodnie|Polesie Lubelskie]], a ku [[południe|południu]] wał [[Roztocze (kraina)|Roztocza]]. Obejmuje powierzchnię około 7000 km², a jej wysokość dochodzi do 311 m n.p.m. ([[Działy Grabowieckie]]). Prawie cały obszar [[wyżyna|wyżyny]] leży na terenie [[województwo lubelskie|województwa lubelskiego]], jedynie małe fragmenty [[Małopolski Przełom Wisły|Małopolskiego Przełomu Wisły]] i [[Wzniesienia Urzędowskie|Wzniesień Urzędowskich]] wykraczają na tereny województw sąsiednich.
 
W niektórych uproszczonych ujęciach określenie Wyżyna Lubelska stosowane jest do całego polskiego obszaru wyżynnego na wschód od Wisły ([[Wyżyna Wschodniomałopolska]]). Wtedy włączane jest do niej również [[Roztocze (kraina)|Roztocze]], a za najwyższe wzniesienie uznany jest [[Wielki Dział (Roztocze)|Wielki Dział]], mierzący 390 m n.p.m.<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiking.edu.pl/article.php?id=870#wlubelska|tytuł=Krajobrazy wyżynne|praca=Przyroda > Polska > Pasy krajobrazowe, krainy geograficzne|opublikowany=Wydawnictwa Edukacyjne WIKING|język=pl|data dostępu=2010-12-13}}</ref>.
 
Wyżyna jest lekko pofałdowana, niemal bezleśna, pocięta wąwozami lessowymi i [[dolina]]mi rzecznymi o łagodnych zboczach. Słynie ona z [[Wąwóz lessowy|wąwozów lessowych]] w okolicach [[Kazimierz Dolny|Kazimierza Dolnego]], [[Bochotnica|Bochotnicy]] i [[Kraśnik]]a.
Największe miasta Wyżyny Lubelskiej to [[Lublin]], [[Zamość]] i [[Kraśnik]].
 
WyżynaDzięki jest lekko pofałdowana, niemal bezleśna [[równina]], pociętażyznym [[wąwózgleba|wąwozamiglebom]] lessowymiWyżyna iLubelska [[dolina]]mijest rzecznymi o łagodnych zboczach. Po ulewnych deszczach powstają w nim małe zagłębienia, którejednym z czasemnajbardziej przekształcająrozwiniętych sięrolniczo wobszarów wąwozy; potem zagłębienie staje się [[parów|parowem]]. Gleby Wyżyny Lubelskiej utworzone zostały na [[less]]ach, których grubą warstwą pokryta jest cała wyżyna. Są one bardzo żyzne w niektórych partiach krainy (np. w okolicach [[Tomaszów Lubelski|Tomaszowa Lubelskiego]])Polski. Występują tam [[mady]] przy dolinach rzecznych, bogate w [[Próchnica (humus)|próchnicę]] [[gleby brunatnoziemne|gleby brunatne]] i [[czarnoziemy]], [[rędzina|rędziny]] – gleby zasobne w wapń. Są również mniej żyzne gleby, takie jak [[gleby płowe|płowe]] i [[gleby bielicowe|bielicowe]] z małą warstwą próchniczą. Słońce, ciepło oraz odpowiedni klimat stworzyły świetne warunki do uprawiania [[pszenica zwyczajna|pszenicy]], [[tytoń szlachetny|tytoniu]] i [[chmiel zwyczajny|chmielu]]. Najważniejszą jednak rośliną jest [[burak cukrowy]]. Dzięki temu jest tu wiele [[cukrownia|cukrowni]].▼
Wyżyna słynie z [[wąwóz|wąwozów]] [[less]]owych w okolicach [[Kazimierz Dolny|Kazimierza Dolnego]], [[Bochotnica|Bochotnicy]] i [[Kraśnik]]a. Dzięki żyznym [[gleba|glebom]] – [[czarnoziemy|czarnoziemom]] – Wyżyna Lubelska jest jednym z najbardziej rozwiniętych rolniczo obszarów Polski.
 
Największym miastem na tym obszarze jest [[Lublin]], gdzie w [[1569]] r. podpisano [[unia lubelska|unię lubelską]] – umowę o złączeniu [[Polska|Polski]] i [[Litwa|Litwy]] w jedno [[państwo]]. Ciekawym miejscem jest też zabytkowe miasto [[Zamość]]. Zostało założone w [[XVI wiek|XVI]] w. przez [[kanclerz wielki koronny|kanclerza]] wielkiego koronnego]] [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]].▼
▲Wyżyna jest lekko pofałdowana, niemal bezleśna [[równina]], pocięta [[wąwóz|wąwozami]] lessowymi i [[dolina]]mi rzecznymi o łagodnych zboczach. Po ulewnych deszczach powstają w nim małe zagłębienia, które z czasem przekształcają się w wąwozy; potem zagłębienie staje się [[parów|parowem]]. Gleby Wyżyny Lubelskiej utworzone zostały na [[less]]ach, których grubą warstwą pokryta jest cała wyżyna. Są one bardzo żyzne w niektórych partiach krainy (np. w okolicach [[Tomaszów Lubelski|Tomaszowa Lubelskiego]]). Występują tam [[mady]] przy dolinach rzecznych, bogate w [[Próchnica (humus)|próchnicę]] [[gleby brunatnoziemne|gleby brunatne]] i [[czarnoziemy]], [[rędzina|rędziny]] – gleby zasobne w wapń. Są również mniej żyzne gleby takie jak [[gleby płowe|płowe]] i [[gleby bielicowe|bielicowe]] z małą warstwą próchniczą. Słońce, ciepło oraz odpowiedni klimat stworzyły świetne warunki do uprawiania [[pszenica zwyczajna|pszenicy]], [[tytoń szlachetny|tytoniu]] i [[chmiel zwyczajny|chmielu]]. Najważniejszą jednak rośliną jest [[burak cukrowy]]. Dzięki temu jest tu wiele [[cukrownia|cukrowni]].
 
{{Przypisy|}}▼
▲Największym miastem na tym obszarze jest [[Lublin]], gdzie w [[1569]] r. podpisano [[unia lubelska|unię lubelską]] – umowę o złączeniu [[Polska|Polski]] i [[Litwa|Litwy]] w jedno [[państwo]]. Ciekawym miejscem jest też zabytkowe miasto [[Zamość]]. Zostało założone w [[XVI wiek|XVI]] w. przez [[kanclerz wielki koronny|kanclerza]] wielkiego koronnego [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]].
 
{{Wyżyna Lubelska}}
 
▲{{Przypisy|}}
 
[[Kategoria:Wyżyna Lubelska]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wyżyna_Lubelska”