Teodor Parnicki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przenosiny kategorii Laureaci nagrody państwowej (Polska Ludowa) do Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Różne zmiany redakcyjne – poprawa linków, apostrofy, cudzysłowy itp.
Linia 25:
Był synem Bronisława i Augustyny z Piekarskich. Jego ojciec studiował na [[Uniwersytet Techniczny w Berlinie|politechnice w Berlinie]], zaś po zdobyciu tytułu inżyniera wyjechał z rodziną do [[Moskwa|Moskwy]], gdzie pracował aż do wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Jako obywatel niemiecki zmuszony był do opuszczenia Moskwy – udał się do [[Ufa|Ufy]]. Gdy w 1918 zmarła matka Teodora, jego ojciec ożenił się ponownie z młodą Rosjanką, która spowodowała umieszczenie pasierba w korpusie kadetów w [[Omsk]]u, przeniesionego następnie do [[Władywostok]]u. W wieku 12 lat Teodor Parnicki, posługujący się na co dzień językiem rosyjskim albo niemieckim, uciekł do [[Harbin]]u w [[Mandżuria|Mandżurii]]. Pomogła mu Polonia harbińska, umieszczając chłopca w polskim [[Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Harbinie]]. Z trudem opanowując język polski, w wieku 15 lat postanowił wrócić do Polski i zostać polskim pisarzem.
 
Po maturze i śmierci ojca w 1928 przyjechał do [[Lwów|Lwowa]] i rozpoczął studia na [[Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie|Wydziale Humanistycznym]] [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytetu Jana Kazimierza]] pod kierunkiem filologa, badacza twórczości [[Juliusz Słowacki|Juliusza Słowackiego]], prof. [[Juliusz Kleiner|Juliusza Kleinera]]. Poświęcił się jednocześnie [[Polonistyka|filologii polskiej]], [[Filologia angielska|anglistyce]] i [[Orientalistyka|orientalistyce]]. Jako znawca wygłaszał na Uniwersytecie Lwowskim cykle wykładów o [[Literatura rosyjska|literaturze rosyjskiej]]. W roku 1928 zaczął publikować swoje prace – od powieści sensacyjnych do historycznych. Powieść ''[[Aecjusz, ostatni Rzymianin]]'' przyniosła mu w nagrodę stypendium, dzięki któremu zwiedził [[Bułgaria|Bułgarię]], [[Grecja|Grecję]] i [[Turcja|Turcję]]. Wrócił do Lwowa tuż przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Po zajęciu miasta przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] został aresztowany przez [[NKWD]] 24 stycznia 1940 roku i skazany na osiem lat więzienia. Odzyskał wolność w sierpniu 1941 i uzyskał stanowisko [[attaché]] kulturalnego przy ambasadzie polskiej w [[Kujbyszew (obwód nowosybirski)|Kujbyszewie]]. Opuścił [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] z [[Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941-19421941–1942)|Armią Andersa]], ewakuując się najpierw do [[Teheran]]u, następnie do [[Jerozolima|Jerozolimy]], gdzie przebywał do roku 1944. Przez następny rok, do 1945 przebywał w [[Meksyk]]u, gdzie był attaché kulturalnym w ambasadzie RP. Po wycofaniu przez Meksyk uznania [[Rząd RPRzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|Rządu RP na Uchodźstwie]] i zamknięciu ambasady utrzymywał się z renty ufundowanej przez Polonię.
 
Do Polski przyjeżdżał na krótko w latach 1963 i 1965, zaś w 1967 wrócił do kraju na stałe, zajmując się twórczością i nie dając się zaangażować w działalność polityczną. W 1972 otrzymał nagrodę państwową I stopnia<ref>Dziennik Polski, rok XXVIII, nr 172 (8835), s. 3.</ref>, a w 1986 uhonorowany został tytułem „[[Zasłużony dla Kultury Narodowej]]”.
Linia 45:
* ''Trzy minuty po trzeciej'' (debiut 1931, Lwów)
* ''Hrabia Julian i król Roderyk'' (1934, Lwów)
* ''Opowiadania'' (1934-19391934–1939, Lwów)
* ''[[Aecjusz, ostatni Rzymianin]]'' (1936, Lwów)
* ''Szkice literackie'' (1933-1939, Lwów)