Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
infobox
Linia 1:
{{Wybory infobox
|nazwa = Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1833 roku
|państwo = Stany Zjednoczone
|rodzaj = wybory prezydenckie
|data przeprowadzenia = listopad 1832 (głosowanie powszechne)<br />13 lutego 1833 (Kolegium Elektorów)
|data zarządzenia =
|zarządzający =
|podstawa prawna = [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych]]
|ordynacja wyborcza =
|koszt =
|wyniki 1 = wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich)
|1. komitet 1 = [[Andrew Jackson|Jackson]]
|wynik 1. komitetu 1 = 76.6
|kolor 1. komitetu 1 = 0000FF
|2. komitet 1 = [[Henry Clay|Clay]]
|wynik 2. komitetu 1 = 17.1
|kolor 2. komitetu 1 = F0E68C
|3. komitet 1 = [[John Floyd|Floyd]]
|wynik 3. komitetu 1 = 3.8
|kolor 3. komitetu 1 = 00FA9A
|4. komitet 1 = [[William Wirt|Wirt]]
|wynik 4. komitetu 1 = 2.5
|kolor 4. komitetu 1 = FFFF00
|wyniki 2 = wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich)
|1. komitet 2 = [[Martin Van Buren|Van Buren]]
|wynik 1. komitetu 2 = 66.1
|kolor 1. komitetu 2 = 0000FF
|2. komitet 2 = [[John Sergeant|Sergeant]]
|wynik 2. komitetu 2 = 17.1
|kolor 2. komitetu 2 = F0E68C
|3. komitet 2 = [[William Wilkens|Wilkens]]
|wynik 3. komitetu 2 = 10.5
|kolor 3. komitetu 2 = 0000FF
|4. komitet 2 = [[Henry Lee (ekonomista)|Lee]]
|wynik 4. komitetu 2 = 3.8
|kolor 4. komitetu 2 = 00FA9A
|5. komitet 2 = [[Amos Ellmaker|Ellmaker]]
|wynik 5. komitetu 2 = 2.5
|kolor 5. komitetu 2 = FFFF00
|procent frekwencji = 9.6
|poprzednie = [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1828 roku|1828]]
|następne = [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1836 roku|1836]]
|wikinews =
|commons =
|wikiquote =
|www =
}}
[[Plik:ElectoralCollege1832.svg|thumb|Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1828 roku. Liczba na mapie określa ilość przedstawicieli stanu w [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]]]]
'''Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku''' – dwunaste [[wybory prezydenckie]] w historii [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Na urząd prezydenta wybrano ponownie [[Andrew Jackson]]a, a wiceprezydentem został [[Martin Van Buren]].
 
==Kampania wyborcza==
Wybory prezydenckie w 1832 roku były pierwszymi wyborami, gdzie pojawiła się trzecia siła polityczna – [[Partia Antymasońska]]<ref name="Bartnicki162">{{Cytuj książkę | nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 162}}</ref>. Były także pierwszymi wyborami, w których kandydaci każdej partii zostali wysunięci na konwencjach<ref name="Pastusiak181">{{Cytuj książkę | nazwisko = Pastusiak | imię = L. | tytuł = Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej | strony = 181}}</ref>. Kluczowe znaczenie w trakcie kampanii wyborczej miała sprawa Banku Stanów Zjednoczonych{{r|Bartnicki162}}. Stronnictwo [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|prezydenta]] [[Andrew Jackson|Jacksona]] było mocno przeciwne tej instytucji i usiłowało ją zlikwidować, nie czekając do 1836 roku, kiedy to miała wygasnąć jego licencja{{r|Bartnicki162}}. Aby do tego doprowadzić Jackson wycofał depozyty i umieścił je w bankach stanowych<ref name="Bartnicki163">{{Cytuj książkę | nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 163}}</ref>. Decyzja ta miała istotne znaczenie przy nominacji [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]]{{r|Bartnicki163}}. Jej kandydatem na [[Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych|wiceprezydenta]] został Martin Van Buren{{r|Pastusiak181}}. Kwestia Banku Centralnego była także istotna dla [[Henry Clay|Henry’ego Claya]], który zamierzał kandydować przeciwko Jacksonowi jako kandydat [[Narodowa Partia Republikańska|Narodowej Partii Republikańskiej]]<ref name="Bartnicki161">{{Cytuj książkę | nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 161}}</ref>. Nominację wiceprezydencką z jej ramienia otrzymał [[John Sergeant]]{{r|Pastusiak181}}. Partia Antymasońska, która powstała w 1826 roku, jako opozycja wobec Jacksona, zorganizowała jesienią 1831 roku konwencję w [[Baltimore]], argumentując że są jedną partią reprezentującą interesy ludu (uważała większość klasy politycznej za [[wolnomularstowwolnomularstwo|masonów]], w tym prezydenta i Claya)<ref name="Jones171">{{Cytuj książkę | nazwisko = Jones | imię = M. | tytuł = Historia USA | strony = 171}}</ref>. Ich kandydatem na prezydenta został [[William Wirt]]<ref name="Jones172">{{Cytuj książkę | nazwisko = Jones | imię = M. | tytuł = Historia USA | strony = 172}}</ref>.
 
==Wyniki głosowania==
Głosowanie powszechne odbyło się w listopadzie 1832 i wzięło w nim udział niecałe 1.3 mln osób<ref name="OC">{{Cytuj stronę | url = http://www.ourcampaigns.com/RaceDetail.html?RaceID=1974 | tytuł = US President - National Vote | opublikowany = Our Campaign | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>. Jackson uzyskał 54.2% poparcia wobec 37.4% dla Claya i 7.8% dla Wirta{{r|OC}}. Ponadto nieco ponad 7000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów{{r|OC}}. W głosowaniu [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]] (13 lutego 1833<ref name="biblioteka">{{Cytuj stronę | url = http://www.loc.gov/rr/program/bib/elections/election1832.html | tytuł = Presidential Election of 1832 | opublikowany = [[Biblioteka Kongresu]] | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>) Jackson uzyskał 219 głosów, przy wymaganej większości 144 głosów<ref name="NARA">{{Cytuj stronę | url = https://www.archives.gov/federal-register/electoral-college/scores.html#1832 | tytuł = Electoral College Box – 1832 | opublikowany = NARA | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>. Na Henry’ego Claya oddano 49 głosów, na [[John Floyd|Johna Floyda]] – 11, a na Williama Wirta – 7{{r|NARA}}. Wiceprezydentem został Martin Van Buren, otrzymując 189 głosów, wobec 49 dla Johna Sergeanta{{r|NARA}}. Dalsze miejsca zajęli: [[William Wilkens]] (30 głosów), [[Henry Lee (ekonomista)|enryHenry Lee]] (11 głosów) i [[Amos Ellmaker]] (7 głosów){{r|NARA}}. Dwa głosy elektorskie ze stanu [[Maryland]] nie zostały wzięte pod uwagę{{r|NARA}}.
 
{{Przypisy}}