Durrës: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia: błąd gramatyczny (niezgodność podmiotów czasownika i imiesłowu czynnego), int.
Thraen (dyskusja | edycje)
m lit.
Linia 47:
[[Plik:Durres Amphitheater Mosaike.jpg|thumb|left|Mozaiki bizantyńskie]]
[[Plik:Durrës, Pinargenti.jpg|thumb|left|Durrës w 1573 r.]]
Założone w 625 roku p.n.e.<ref name="whs">{{cytuj książkę |nazwisko = Praca zbiorowa|imię = |tytuł = Oxford - Wielka Historia Świata. Cywilizacje Europy. Indoeuropejczycy - Celtowie|wydanie = |tom = 12|wydawca = Polskie Media Amer.Com|miejsce = Poznań |rok = 2006|isbn = 83-7425-367-3|strony = 160}}</ref> w czasach [[Starożytna Grecja|greckich]] kolonizacji pod nazwą [[Epidamnos]] na cześć swego założyciela, na terenach zamieszkałych przez plemiona [[Ilyria|ilyryjskie]]. Założone przez dwa polis greckie - [[Korynt]] i [[Korfu|Korkyrę]]. Ze względy na różnice ustrojowe obu polis (Korynt - rządziła [[arystokracja]], Korkyra - [[demokracja]]) wybuchł konflikt który doprowadził do [[II wojna peloponeska|II wojny peloponeskiej]]. Po śmierci [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]] na krótko miasto trafiło<ref name="whs"/> pod rządy [[Iliria|iliryjskiego]] króla [[Glaukias]]a. Po nim, około 220 r. p.n.e. przejęli je [[Starożytny Rzym|Rzymianie]], nazywając je Dyrrachium. Początkowo funkcjonowało jako prowincjonalny ośrodek administracyjny, z czasem stało się główną bazą przeładunkową [[Cesarstwo Rzymskie|rzymskich]] legionów na wschodnim wybrzeżu [[Adriatyk]]u. Około 130 r. p.n.e. stało się punktem początkowym ważnej rzymskiej drogi [[Via Egnatia]], prowadzącej na wschód przez całe Bałkany aż do miasta [[Bizancjum (miasto)|Bizancjum]] (późniejszego [[Konstantynopol]]a). Dzięki temu, Dyrrachium stało się ważnym ośrodkiem handlowym. W czasach panowania rzymskiego wybudowano wiele gmachów publicznych: wodociągi, kanalizację, termy, amfiteatr. Właśnie stąd, w 48 roku p.n.e. [[Gajusz Juliusz Cezar|Juliusz Cezar]] wyruszył na [[Bitwa pod Farsalos|bitwę pod Farsalos]] przeciwko [[Pompejusz]]owi w trakcie [[Wojna domowa Cezara z Pompejuszem|rzymskiej wojny domowej]]. W 346 roku miasto ucierpiało w wyniku trzęsienia ziemi, które uszkadziłouszkodziło także drogę Via Egnatia<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Cécile Morrisson| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2007| strony = 365| rozdział = Iliria| nazwisko r = Bavant| imię r = Bernard| autor r link = | tom = I| tytuł tomu = Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7318-746-7| cytat = | język = pl| data dostępu =}}</ref>.
 
Po podziale [[Cesarstwo Rzymskie|Cesarstwa Rzymskiego]] w 395 roku Dyrrachium znalazło się w jego części wschodniej – [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwie Bizantyńskim]], stając się jednym z ważniejszych jego portów, łączących go z Europą Zachodnią. W kolejnych wiekach wielokrotnie najeżdżali je barbarzyńcy: [[Ostrogoci]] pod wodzą Teodoryka Amala<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Cécile Morrisson| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2007| strony = 374| rozdział = Iliria| nazwisko r = Bavant| imię r = Bernard| autor r link = | tom = I| tytuł tomu = Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7318-746-7| cytat = | język = pl| data dostępu =}}</ref>, [[Frankowie]], [[Słowianie]]. W [[XI wiek|XI]] i [[XII wiek|XII]] wieku miasto stało się celem ataków [[Italonormanowie|sycylijskich Normanów]], chcących zdobyć dla siebie przyczółek na Bałkanach. W 1081 r. było oblegane przez [[Robert Guiscard|Roberta Guiscarda]], a bronione przez szwagra cesarza bizantyńskiego - Grzegorza Paleologa. Po nieudanej próbie zakończenia oblężenia ze strony armii cesarza [[Aleksy I Komnen|Aleksego I Komnena]], w październiku 1081 r., Dyrrachium zostało zdobyte przez Normanów<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 65| rozdział = Bizancjum pomiędzy Turkami a Krzyżowcami| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu =}}</ref>. Niecałe 30 lat później zostało odzyskane przez Bizantyńczyków. W 1107 roku, syn Roberta Guiscarda, Boemund, próbował zdobyć Dyrrachium, ale bez skutku<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 511| rozdział = Bałkany| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu =}}</ref>. W 1185 roku miasto ponownie zostało przejęte przez Normanów, tym razem bez oporu<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 79| rozdział = Bizancjum pomiędzy Turkami a Krzyżowcami| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu =}}</ref>. W 1272 [[Karol I Andegaweński|Karol Andegaweński]] ogłosił miasto stolicą Księstwa Albanii, a niecały rok później nastąpiło kolejne bardzo poważne trzęsienie ziemi, w wyniku którego doszło do znacznych zniszczeń na terenie miasta. W 1366 miasto zdobyli [[Serbowie]]. W XIV wieku było największym miastem na ziemiach dzisiejszej Albanii, licząc ówcześnie 25 tys. mieszkańców<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Otręba| imię = Mateusz | tytuł = Albania - Bałkański „Dziki Zachód”| wydanie = 1| wydawca = [[Wydawnictwo Helion]]| miejsce = Gliwice| data = 2013-06-06| strony = 120| rozdział = Zwiedzanie Albanii | seria = Przewodniki Bezdroży| isbn = 978-83-246-5831-2 | data dostępu = 2015-06-22}}</ref>. W latach 1392-1501 Dyrrachium było posiadłością [[Republika Wenecka|Republiki Weneckiej]]. Od 1466 roku kilkakrotnie było oblegane przez [[Turcy osmańscy|Turków osmańskich]], którym ostatecznie udało się podbić je w 1501 roku włączając miasto do [[Imperium Osmańskie]]go.