Hipacy Pociej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
podobne zmiany do poprzednich
m Wycofano edycje użytkownika 80.54.231.251 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Lukaszh971.
Linia 6:
|tytuł =
|grafika = Hipacy Pociej.png
|herb =
| opis grafiki =
|herb =
|dewiza =
|dewiza - j. polski =
|państwo = {{państwo|POL|RON}}
|data urodzenia = [[12 sierpnia]] [[1541]]
|miejsce urodzenia = [[RóżankaRochacze]]
|data śmierci = [[18 lipca]] [[1613]]
|miejsce śmierci = [[Włodzimierz Wołyński]]
Linia 77 ⟶ 76:
|wikicytaty =
}}
'''Adam (Hipacy) Pociej''' (ur. [[12 sierpnia]] [[1541]] w [[Różanka (województwo lubelskie)|RóżanceRochaczach]], zm. [[18 lipca]] [[1613]] we [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu Wołyńskim]]) – działacz religijny, społeczny i polityczny, polemista religijny, [[kasztelan]] [[kasztelanowie brzeskolitewscy|brzeski]] (1588-1593); po śmierci żony wstąpił do klasztoru prawosławnego przybierając imię Hipacy. Od 1593 [[Prawosławie|prawosławny]] [[biskup]] [[eparchia włodzimiersko-brzeska|włodzimierski i brzeski]], współtwórca [[unia brzeska|unii brzeskiej]] (1596), następnie [[Kościoły greckokatolickie|greckokatolicki]] [[Archieparchia kijowska (1596-1839)|metropolita halicki i kijowski]] (1599-1613), jeden z twórców Kościoła unickiego, utożsamianego obecnie najczęściej z [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego|Kościołem katolickim obrządku bizantyjsko-ukraińskiego]].
 
== Biografia Adama Hipacego Pocieja ==
Urodził się w [[Różanka (województwo lubelskie)Rochacze|RóżanceRochaczach]]<ref>Starsza literatura jako miejsce urodzin Pocieja podaje niekiedy [[Różanka (województwo lubelskie)|Różankę]] (np. {{SgKP|IX|854|Różanka (2)}}), jednak w tym czasie była to włość ([[miasto|miasteczko]] i [[wieś]]) [[Ostrożeccy|Ostrożeckich]], którą Pociejowi w [[posag]]u wniosła jego żona, Anna Hołownia-Ostrożecka. Dopiero potem Rózanka stała się gniazdem rodzinnym [[Pociejowie|Pociejów]]. Zob. Izabela M. Jabłońska, ''Włodawa – kalendarium dziejów. Część pierwsza 1243-1794'', "Zeszyty Muzealne Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego we Włodawie", t 12: 2004, s. 65.</ref>, w rodzinie [[Podlasie|podlaskiej]] [[szlachta|szlachty]] posługującej się [[Waga (herb szlachecki)|herbem Waga]]. Studiował na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], potem przebywał [[Nieśwież|na dworze]] gorącego zwolennika reformacji i gorliwego [[kalwinizm|kalwina]] [[Mikołaj Radziwiłł Czarny|Mikołaja Radziwiłła Czarnego]], pod którego wpływem przeszedł na kalwinizm. Był sekretarzem (do 1572 r.) króla [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]]. [[Sędzia ziemski]] do 1580 r., [[kasztelan]] [[Brześć|brzeski]] (od 1588 r.) i [[Urzędy senatorskie|senator]]. W r. 1574 powrócił do prawosławia.
 
Bliski przyjaciel księcia [[Konstanty Wasyl Ostrogski|Konstantego Wasyla Ostrogskiego]], należał do grupy publicystów i myślicieli przychylnych idei unii prawosławia z [[katolicyzm]]em. Owdowiawszy (1592), wstąpił do prawosławnego klasztoru, przybierając imię Hipacy. W 1593 r. dzięki poparciu Ostrogskiego został [[eparchia włodzimiersko-brzeska|biskupem (władyką) włodzimiersko-brzeskim]]. Rzecznik zjednoczenia Kościoła prawosławnego na wschodnich terenach Rzeczypospolitej z Kościołem katolickim. 2 sierpnia 1595 roku projekt unii, pomimo sprzeciwu potężnego Ostrogskiego, zatwierdził król [[Zygmunt III Waza]]. 23 grudnia 1595 roku przedstawiciele episkopatu prawosławnego: władyka łucki [[Cyryl Terlecki]] i władyka włodzimiersko-brzeski Hipacy Pociej zadeklarowali w Rzymie akt unii, a papież [[Klemens VIII]] ogłosił unię Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej. Utworzono osobny obrządek greckokatolicki, zachowujący odrębną liturgię i małżeństwa kapłanów, ale uznający prymat [[papież]]a. Na [[synod]]zie Kościoła prawosławnego w [[Brześć|Brześciu]] 16-20 października 1596 roku zawarto unię prawosławnych z katolikami. Powstał w ten sposób [[Kościół unicki]].