Mahomet: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne, drobne redakcyjne
Nous (dyskusja | edycje)
Linia 13:
{{Osobny artykuł|Historyczność Mahometa}}
 
Z punktu widzenia historyka ''[[Koran]]'' jako źródło na temat osoby Mahometa ma ograniczoną wartość; jego zadaniem było przekazanie treści objawienia, a nie opowieść o osobie Proroka. Z tekotego powodu, na podstawie samego ''Koranu'' w żadnym razie nie da się odtworzyć jego pełnej biografii. Sama data powstania ''Koranu'' jest również niepewna a w związku z tym można wysuwać zasadne wątpliwości co do tego, w jakiej części rzeczywiście pochodzi on od Proroka. Najwcześniejsze próby opowiadania o wydarzeniach z życia Mahometa nie były biografiami we współczesnym sensie tego słowa. Zalicza się do nich takie gatunki jak: "[[maghazi]]", dzieła traktujące o kampaniach Proroka, które najwcześniej uległy połączeniu z "[[sira]]", pracami próbującymi zachować opowieści o nim; "[[tafsir]]", komentarze do ''Koranu'', które próbowały przechować jego tradycyjną interpretację oraz "[[hadis]]", mające zachować powiedzenia Mahometa lub dotyczące jego osoby. "Wczesne dzieła wszystkich tych kategorii zawierają coś, co może być klasyfikowane jako ''mutawatir'' (sukcesywnie przekazywane) lub ''maszhur'' (dobrze znane lub szeroko znane) materiały, które były przekazywane w drodze tradycji ustnej przez pokolenia zanim zostały spisane. Żaden z tych rodzajów pism w ich wczesnych formach, włączając w to dzieła zaliczane do ''maghazi'' i ''sira'', nie miał na celu dokumentowania życia Mahometa"<ref name="BuhlWelch361">{{Cytuj książkę | autor r=F. Buhl, A.T. Welch | rozdział=Muḥammad 1. The Prophet's life and career | nazwisko=Bosworth | imię=C.E. | nazwisko2=Van Donzel | imię2=E. | nazwisko3=Heinrichs | imię3=W.P. | nazwisko4=Lecomte | imię4=G. | autor link= | tytuł=The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Volume VII | data=1993 | wydawca=E.J. Brill | miejsce=Leiden – New York | isbn=90-04-09419-9 | strony=361}}</ref>.
 
Najczęściej używane oprócz ''Koranu'' źródła do biografii Mahometa pochodzą z III lub IV wieku [[Kalendarz muzułmański|ery muzułmańskiej]]. Najbardziej z nich szanowanym jest ''Maghazi'' lub ''Sira'' [[Ibn Ishak|Ibn Iszaka]] (zm. 768), która nie przechowała się w oryginalnej formie, lecz w dwóch redakcjach, jednej, szeroko znanej, [[Ibn Hiszam]]a (zm. 833), i drugiej, pochodzącej od [[Junus Ibn Bukajr|Junusa ibn Bukajra]] (zm. 814/815), która jest pięciokrotnie krótsza. Dysponujemy także obszernymi cytatami z Ibn Iszaka w innych dziełach, włącznie z tymi fragmentami, które zostały pominięte przez Ibn Hiszama lub Junusa ibn Bukajra. Pod tym względem najbardziej wartościowa jest ''[[Historia proroków i królów|Tarich ar-Rusul wa al-Muluk]]'' [[At-Tabari]]ego (zm. 922/923), która zawiera także inne materiały na temat życia Mahometa, w szczególności zaś odwołania do bardzo wczesnego źródła w postaci relacji pochodzących od [[Urwa Ibn az-Zubajr|Urwy ibn az-Zubajra]] (zm. 712/713). Inne często używane źródła to ''Maghazi'' [[Al-Wakidi]]ego (zm. 822/823), który jednak często był krytykowany przez muzułmańskich autorów twierdzących iż jest niewiarygodny, oraz ''Kitab at-Tabakat al-Kabir'' [[Ibn Sa'd]]a (844/845), będącego sekretarzem Al-Wakidiego i cieszącego się znacznie lepszą od niego opinią. Innymi ważnymi źródłami są klasyczne zbiory hadisów – ''[[Al-Dżami as-Sahih|Sahih]]'' [[Al-Buchari]]ego (zm. 870), ''Sahih'' [[Muslim Ibn al-Hadżdżadż|Muslima]] (zm. 875) i ''Musnad'' [[Ahmad Ibn Hanbal|Ibn Hanbala]] (zm. 855)<ref name="BuhlWelch361"/>.